Redakcja „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI” już po raz dziewiąty przyznała doroczne Nagrody Magellana. Ideą konkursu jest wyróżnianie wydawców wartościowych publikacji, wyróżniających się starannością o turystyczną jakość, rozbudzających pasję podróżowania oraz wychowujących nowe pokolenia globtroterów.
W tegorocznej edycji o nagrody rywalizowały 54 tytuły zgłoszone przez 25 firm wydawniczych i jednostek samorządowych. Laureatów nagród wyłoniło jury w składzie: Krzysztof Rąpała (podróżnik, organizator wypraw do Azji), Dariusz Fedor (redaktor naczelny magazynu „Kontynenty”), Dawid Zaraziński (niezależny ekspert, znawca nowych mediów i technologii, „Harvard Business Review Polska”), Maria Brzezińska (p.o. redaktor naczelna magazynu „Podróże”), Łukasz Gołębiewski (ekspert rynku książki), Piotr Dobrołęcki (redaktor naczelny „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”) i Ewa Tenderenda-Ożóg (zastępca redaktora naczelnego „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI).
Przyznano 14 nagród głównych i 13 wyróżnień oraz nagrodę specjalną dla podróżników. Co warte podkreślenia, wśród nagrodzonych i wyróżnionych tytułów królują zdecydowanie publikacje polskich autorów. Wszystkie nagrodzone i wyróżnione publikacje napisane są ze znawstwem tematu przez podróżników-pasjonatów, dzięki temu czytelnik, także wymagający turysta, może mieć pełne zaufanie do zamieszczonych tu informacji.
Zgłaszane przez wydawców publikacje rozpatrywano w trzynastu kategoriach: przewodnik tekstowy, przewodnik ilustrowany, przewodnik kieszonkowy, przewodnik dla aktywnych, mapa i plan turystyczny, książka podróżnicza, album, przewodnik dla dzieci, przewodnik kulinarny, przewodnik mobilny, książka reportażowa, poradnik podróżniczy i wydarzenie roku.
Tytuł „Wydarzenie Roku 2016” otrzymało wydawnictwo Pascal za przywrócenie – po wielu latach – najbardziej znanej światowej marki przewodników turystycznych – Lonely Planet. Marka ta, tak samo zresztą jak i Pascal, powstała z pasji podróżowania i podziwiania świata. Założycielami wydawnictwa byli Tony i Maureen Wheeler, którzy zaraz po ślubie wyruszyli w daleką podróż przez Azję do Australii. Zajęło im to kilka miesięcy, a zaowocowało napisaniem przewodnika „Across Asia on the Cheap”, który ukazał się w 1972 roku i w ciągu tygodnia sprzedał się w nakładzie 1500 egz. To był początek Lonely Planet. Od tego czasu pod tym szyldem ukazało się 120 mln książek w jedenastu językach. „Zawsze chcieliśmy wprowadzić do Polski publikacje Lonely Planet. My sami, jak i nasi autorzy, wyrośliśmy na tych przewodnikach. To dla nas swoisty Święty Graal. Musieliśmy tylko poczekać na zmianę strategii wydawniczej firmy, która ograniczyła liczbę tłumaczeń” – mówi Agnieszka Hetnał, redaktor naczelna Pascala.
Obecnie seria obejmuje 15 tytułów w polskiej wersji językowej: „Barcelona”, „Grecja”, „Gruzja, Armenia, Azerbejdżan”, „Indie Południowe”, „Indie Północne”, „Kreta”, „Mauritius, Reunion i Seszele”, „Meksyk. Cancun, Cozumel i Jukatan”, „Nowy Jork”, „Tajlandia”, „Toskania i Florencja”, „Włochy Południowe”, „Włochy Północne”, „Wyspy Kanaryjskie” oraz „Świat”.
Nagrodę główną w kategorii „przewodnik tekstowy” otrzymała „Armenia. W krainie chaczkarów, wulkanów i moreli” Krzysztofa Dopierały i Krzysztofa Kamińskiego (Bezdroża).
Wyróżnienie w tej kategorii zdobył tytuł „13 pomysłów na Gniezno i okolice” (Starostwo Powiatowe w Gnieźnie).
Wśród przewodników ilustrowanych konkurencja była w tym roku bardzo duża. Nagrodę ex aequo przyznano przewodnikom: „Przewodnik po Trakcie Królewsko-Cesarskim” Bartosza Małolepszego, Macieja Moszyńskiego i Mikołaja Pukiańca (Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT) oraz „Gruzja. Przewodnik 3w1” Anny i Marcina Szymczaków (ExpressMap).
Wyróżnienie otrzymał ilustrowany przewodnik „Chorwacja” Rudolfa Abrahama w tłumaczeniu Jacka Sikory (Burda Polska).
W kategorii „przewodnik kieszonkowy” nagrody głównej nie przyznano, wyróżniono natomiast trzy publikacje: „Powiat mikołowski. Tradycyjnie nowoczesny” Teresy Karkowskiej (Amistad i Powiat Mikołowski), „Spacerem po Krakowie” Dariusza Jędrzejewskiego (Burda Polska) i „Szlak kulinarny Opolski Bifyj. Informator” Elżbiety Tomczyk-Miczki (Opolska Regionalna Organizacja Turystyczna).
Nagrodę główną w kategorii „przewodnik dla aktywnych” otrzymała publikacja „Przez polskie góry. Przewodnik biegacza” Natalii Tomasiak i Marcina Świerca (Bezdroża).
Wyróżnienie w tej kategorii otrzymała publikacja Rafała Kardasia „Dolina Bregaglia. Alpy Szwajcarskie dla każdego” (Sklep Podróżnika).
„Czarnogóra. Mapa samochodowo-turystyczna 1:275 000” (ExpressMap) otrzymała nagrodę główną w kategorii „mapa i plan turystyczny”.
Nagrodę główną w kategorii „książka podróżnicza” przyznano Marcinowi Kydryńskiemu za jego „Biel. Notatki z Afryki” (Edipresse Książki).
Jury wyróżniło w tej kategorii dwie publikacje: „TuktukCinema. Czyli historia o Indiach, Gangesie, radości życia, wiecznie psującym się skuterze i Bolku i Lolku” Roberta Maciąga (Bezdroża) i „Sycylię. Między niebem a morzem” Ewy Cichockiej (Bernardinum).
Nagrodę główną w kategorii „album” zdobyły „Słynne mapy. Arcydzieła światowej kartografii i ich tajemnice” Jerry’ego Brottona pod redakcją naukową Lucyny Szaniawskiej (Arkady).
Wyróżnienie otrzymał album „Świnoujście. Miasto o wielu obliczach” (Amistad i Urząd Miasta Świnoujście).
W kategorii „przewodnik dla dzieci” zwycięzcą okazał się „Wombat Maksymilian i Królestwo Grzmiącego Smoka” Marcina Kozioła (Edipresse Książki).
Wyróżnienie w tej kategorii otrzymały: „Warszawa dla młodych podróżników” Marty Spingardi z ilustracjami Marianna Oklejak (ExpressMap) oraz „Układam świat. Atlas z puzzlami magnetycznymi” (Adamada).
W kategorii „przewodnik mobilny” nagrodę główną otrzymała aplikacja „Od Bałtyku po Kaszuby”. Przewodnik powstał dzięki partnerskiej współpracy firmy Amistad i Nadleśnictw Trzebielino, Dretyń, Bytów, Sławno, Miastko, Osusznica, Warcino oraz Gmin Czarna Dąbrówka, Darłowo, Lipnica, Malechowo, Parchowo, Polanów, Postomino, Sławno, Studzienice, Trzebielino, Tuchomie, Bytów, Darłowo, Kępice, Sławno, a także miast Darłowo i Sławno.
Wyróżnienie przyznano aplikacji mobilnej Kraków Airport (Amistad i Międzynarodowy Port Lotniczy im. Jana Pawła II Kraków-Balice).
W kategorii „książka reportażowa” nagrodę główną otrzymały dwie publikacje: „Czad. W poszukiwaniu straconego” Aruna Milcarza (Dygresje) i „Tańczymy już tylko w Zaduszki. Reportaże z Ameryki Łacińskiej” Szymona Opryszka i Marii Hawranek (Znak).
Wyróżnienie w tej kategorii otrzymała książka „Afryka jest kobietą” Beaty Lewandowskiej-Kaftan (Edipresse Książki).
„Sztuka minimalizmu w podróży. 153 genialne porady, jak się pakować, aby plecak był superlekki” Mike’a Clellanda w przekładzie Anny Haman (Sklep Podróżnika) zdobyła nagrodę w kategorii „poradnik podróżniczy”.
Nagrodę w kategorii „przewodnik kulinarny” otrzymała publikacja „Polish Culinary Paths” Magdaleny Tomaszewskiej-Bolałek wydana w czterech wersjach językowych: angielskiej, chińskiej, japońskiej i koreańskiej (Hanami).
Jury przyznało również nagrodę specjalną dla podróżników, którzy swą postawą kreują modę na podróżowanie, rozbudzają wrażliwość na piękno – w przyrodzie i w drugim człowieku – i zachęcają do pielęgnowania w sobie uważności. Nagrodę otrzymali Elżbieta i Andrzej Lisowscy, dziennikarze i podróżnicy. Członkowie prestiżowego, nowojorskiego The Explorers Club. Twórcy telewizyjnego „Światowca” (TVP Info) i radiowego „Południka Café” (Radio Kraków), autorzy etnologicznych reportaży z Azji (emitowanych w TVP1 i TVP2), audycji radiowych (RMF FM, PR1, PR2), przewodników turystycznych (wydawanych również za granicą), a także licznych artykułów prasowych. Wyróżnieni m.in. przyznaną po raz pierwszy nagrodą Tunisia Awards (Hammamet, 2014), Złotym Medalem Straussa (Wiedeń, 2006), nagrodą Zlatna Penkala (Złote Pióro, Zagrzeb, 2005), Grand Prix Festiwalu Mediatravel (Łódź, 2004) i Polskiej Izby Turystyki Globus ’97. Niedawno ukazała się ich kolejna książka – „Południki szczęścia” – wydana nakładem Wydawnictwa Epika –Esprit.
Elżbieta Lisowska łączy dziennikarstwo z pracą naukową (orientalistka, religioznawca), zajmuje się mistycznym islamem, jest adiunktem w Instytucie Religioznawstwa UJ. Andrzej Lisowski dziennikarz i fotograf, członek założyciel Fundacji Kultury Polskiej, studiował historię sztuki (UJ), zajmował się także reportażem społecznym i publicystyką kulturalną.
Dotychczas takie wyróżnienia trafiły do: Olgierda Budrewicza, Elżbiety Dzikowskiej, Dariusza Jędrzejewskiego, Marka Kamińskiego, Wojciecha Karpińskiego, Anny i Krzysztofa Kobusów, Piotra Kraśki, Beaty Pawlikowskiej, Andrzeja Stasiuka, Moniki Witkowskiej, Martyny Wojciechowskiej i Michała Książka.
Nagroda Magellana (nagroda główna w konkursie „Najlepsze publikacje turystyczne”) została powołana w 2008 roku w celu uhonorowania najbardziej wartościowych publikacji turystycznych (przewodników, albumów, map, atlasów). Nagrody główne trafiają do wydawców, nakładem których ukazały się wyróżnione przez jury pozycje. Zdobywcy Nagród Magellana otrzymują statuetki, natomiast wydawcy i autorzy wyróżnionych pozycji – pamiątkowe dyplomy.
