- Porozmawiajmy o Pałacu Kultury jako o miejscu, w którym odbywają się Międzynarodowe Targi Książki. Wiemy, że jest to miejsce krytykowane. Krzysztof Murawski: - Według mnie trzeba cały czas pamiętać, że jest to najdłużej trwająca impreza wystawiennicza w historii Pałacu w ogóle. W czasach komunizmu była to jedyna międzynarodowa impreza, która odbywała się w Warszawie. To była także jedyna wielka impreza, na którą przyjeżdżał kwiat kultury światowej. Przyczyniało się to do nawiązywania wielu kontaktów trwających potem przez długi czas. Lech Isakiewicz: - Wtedy jednym organizatorem imprezy było Ministerstwo Kultury, czyli de facto stosowny wydział Komitetu Centralnego PZPR. Wszystko zmieniło się, kiedy do gry weszła prawdziwa konkurencja, kiedy wszyscy zaczęli naprawdę liczyć koszty. I mimo zmian Pałac - według mnie - jest i będzie atrakcyjnym miejscem. Pomimo mankamentów, które wszyscy znamy. A dodatkowo powiem, że najbliższe targi książki będą technicznie przygotowane inaczej.- Mianowicie jak? Czy wreszcie z klimatyzacją? Lech Isakiewicz: - Klimatyzacji w całym Pałacu Kultury zrobić się nie da. Krzysztof Murawski: - Na drugim piętrze jest klimatyzacja. Nie działa może zawsze dobrze, ale jest.- Na drugim piętrze, czyli na podstawowym piętrze targowym? Krzysztof Murawski: - Tak. Przy czym właśnie tam mamy dodatkowo duże okna, które są dość mocno nasłonecznione. Doszliśmy do wniosku, że tam po prostu należy założyć żaluzje. W sektorze A i w kuluarach Sali Kongresowej klimatyzacja jest obliczona na innego typu obłożenie niż w przypadku Międzynarodowych Targów Książki. To są generalnie kuluary sali koncertowej - nie przestrzeń targowa. Lech Isakiewicz: - Problemem Pałacu Kultury nie jest tak naprawdę klimatyzacja. W plastikowych, w szklanych nowoczesnych budynkach klimatyzacja jest niezbędna, bo tam nie ma naturalnego przepływu powietrza. Grube mury Pałacu powodują, że tu jest inny mikroklimat.- Mówi pan teraz o całym budynku? Lech Isakiewicz: - Zarówno o całym, jak i poszczególnych pomieszczeniach. Tu jest zupełnie innego rodzaju cyrkulacja. Sprawę klimatyzacji w Pałacu Kultury, czy jej braku, znam jako użytkownik. Bywałem na targach jako wydawca książek już bardzo dawno temu. To nigdy nie było głównym problemem.- Może nie stał pan zatem na stoisku w niedzielę przed południem? Krzysztof Murawski: - Ja stałem nieraz na stoisku. Lech Isakiewicz: - Słabe punkty Pałacu jako miejsca targowego są przez nas rozpoznane i będą eliminowane. Z pewnością postaramy się być konkurencyjni w stosunku do innych firm oferujących przestrzeń wystawienniczą. Krzysztof Murawski: - Wrócę do tego wątku, że radykalnie patrząc, to Międzynarodowe Targi Książki zrobiły z Pałacu Kultury centrum targowe. W gruncie rzeczy pomysł na PKiN jest niewiele starszy niż na MTK. Pałac i targi będą obchodzić 50-lecie za dwa lata.- Przy czym pierwsze targi były w Poznaniu, a otwarcie Pałacu nastąpiło 22 lipca 1955 roku. Targi Książki odbyły się po raz pierwszy w Pałacu w 1957 roku. Krzysztof Murawski: - Na to trzeba koniecznie zwracać uwagę. Bo jest to "coś" co tworzy klimat każdej dużej imprezy. Tym "czymś" jest również miejsce. To, że to jest Warszawa, to, że to jest TEN budynek, na który różnie patrzymy.- Na ile znam panów życiorysy, to akurat nie powinni panowie być tym miejscem zachwyceni. Krzysztof Murawski: - Targi są nie dla nas. Lech Isakiewicz: - Z pana wypowiedzi wynika, że to miejsce stanowi problem psychologiczny. Jeśli tak, to głównie dla warszawiaków. Bo nie dla ludzi w Polsce, a tym bardziej nie dla gości z zagranicy. Jak zaczniemy w to głębiej wnikać, to odkryjemy, że Pałac jest nie tylko darem narodu radzieckiego dla narodu polskiego, ufundowanym przez największego zbrodniarza w historii ludzkości. Jest to jednocześnie miejsce, w którym miały miejsce pierwsze - lub jedne z pierwszych w Polsce - imprezy o powiewie wolnościowym. To też trzeba brać pod uwagę. Krzysztof Murawski: - Na przykład Jazz Jamboree.- Drugie Jazz Jamboree było w 1957 w Sopocie. Lech Isakiewicz: - Potem wróciło do Pałacu. Pierwszy koncert Rolling Stones w Europie tzw. Środkowo-Wschodniej też się odbył tutaj - w 1967 roku, o ile dobrze sobie przypominam. Ponadto Klub Dyskusyjny i Filmowy w kinie Wiedza także mieścił się tu. Teatr Studio - ten prawdziwy Szajny - też działał tutaj. Krzysztof Murawski: - My nie mamy na to wpływu, ale Pałac Kultury stał się symbolem Warszawy. Lech Isakiewicz: - Tu odbył się październikowy wiec Gomułki, na który przyszły setki tysięcy ludzi, który - jakby na to nie spojrzeć - był pierwszym prawdziwym porywem wolnościowym w tych czasach.- Słowem mamy serię argumentów za tym, że Pałac Kultury nie jest symbolem zła. Może przejdźmy do Targów Książki... Lech Isakiewicz: - Może podam jeszcze tylko ten argument, że Pałac Kultury nigdy nie był siedzibą żadnego dyktatora, ani nazistowskiego, ani czerwonego. Krzysztof Murawski: - Uważam, że krążymy wokół głównego wątku. Że targi książki odgrywały istotną rolę w historii Pałacu i postrzegania Pałacu. Zarówno przez Polaków, jak i przez cudzoziemców. I wnętrze tego budynku - bardziej niż jego zewnętrze - tworzy …