Sobota, 9 listopada 2002
Rynek książki w Polsce
Podczas 6. Targów Książki w Krakowie odbędzie się premiera piątego już wydania „Rynku książki w Polsce” Łukasza Gołębiewskiego. Dyskusja poświęcona publikacji odbędzie się 25 października w sali seminaryjnej nr 2 na terenie targów o godz. 13.30. Fragmenty dyskusji opublikujemy w następnym numerze Biblioteki Analiz, teraz zaś przedstawiamy fragment rozdziału poświęconego sprzedaży bezpośredniej książek, pochodzący z drugiego tomu pt. „Dystrybucja”. Sprzedaż bezpośrednia książek stanowi już 46 proc. obrotów na rynku. Przez sprzedaż bezpośrednią rozumiemy zarówno realizację zamówień klientów przez wydawców (najczęściej poprzez wysyłkę książek za zaliczeniem pocztowym), jak i sprzedaż klubową oraz z wykorzystaniem przedstawicieli handlowych – czy to zaangażowanych przez wydawcę, czy to zatrudnionych przez wyspecjalizowaną firmę. Jeszcze w 1998 roku w systemie sprzedaży bezpośredniej rozprowadzanych było 33 proc. nakładów (biorąc pod uwagę wartość obrotu), podczas gdy pod koniec 2001 roku już blisko połowa. Tak ogromny wzrost był możliwy z dwóch powodów – niewydolności tradycyjnych modeli sprzedaży, w szczególności księgarń, które w omawianym okresie straciły najwięcej, a także szybkiego rozwoju alternatywnych form dystrybucji – klubów i sieci akwizytorskich. Tabela poniżej pokazuje, jaki był udział poszczególnych form sprzedaży bezpośredniej w obrotach w 2001 roku. Sprzedaż wysyłkowa i klubowa Sprzedaż wysyłkowa rozwijała się jeszcze przed wojną, a potem w latach PRL, choć nigdy w Polsce nie miała takiego udziału w rynku, jaki zajęła w ciągu ostatnich pięciu lat. W okresie Polski Ludowej, z którego bezpośrednio wywodzi się znaczna część współczesnych księgarń, sprzedaż wysyłkowa służyła głównie zaopatrzeniu bibliotek, instytucji naukowych i regionalnych ośrodków kultury, a tylko w niewielkim stopniu klientów indywidualnych. W dużej mierze była to sprzedaż scentralizowana, wydawnictwa tylko w niewielkim zakresie mogły realizować zamówienia czytelników. Do połowy 1957 roku wysyłką zajmowało się Przedsiębiorstwo Zaopatrzenia Bibliotek, a od lipca 1957 roku – Powszechna Księgarnia Wysyłkowa. Księgarnia ta zaopatrywała także odbiorców w zakładach pracy oddalonych od ośrodków miejskich, czyli przynajmniej teoretycznie dawała dostęp do słowa drukowanego tam, gdzie nie było księgarń. Oczywiście w praktyce w niczym nie przypominało to współczesnej oferty np. klubów książki, oferta była bardzo niepełna, a okres oczekiwania na książkę potrafił wydłużać się do kilku tygodni. Nie mniej w 1963 roku nadano 250 tys. paczek z książkami, natomiast w 1976 roku już ponad 700 tys. Przez całe lata 70. i 80. liczba zamówień przekraczała 600 tys. rocznie. (…) Dzisiaj księgarnie prowadzą sprzedaż wysyłkową na niewielką skalę, podobnie niewielki obrót realizują firmy księgarskie nastawione wyłącznie na obsługę zamówień wysyłkowych (jak np. księgarnia lingwistyczna KMK). Większość tego typu firm wyspecjalizowało się dziś w realizacji zamówień poprzez Internet, który odgrywa coraz ważniejszą rolę przy sprzedaży wysyłkowej. O firmach specjalizującej się w sprzedaży on-line będzie jeszcze w tym rozdziale mowa. (…) W połowie lat 90. koszt opłaty pocztowej przekraczał 10 proc. wartości książki (1,80 zł za przesyłkę do jednego kilograma), obecnie ok. 7 proc., przy czym niższa taryfa obejmuje wagę do 2 kg. O ile w 1996 roku koszty wysyłki przerzucane przez wydawcę na klienta stanowiły ok. 30 proc. ceny detalicznej, o tyle obecnie jest to ok. 25 proc. przy zamówieniu jednej książki. Oczywiście przy zamówieniu większej liczby egzemplarzy koszt wysyłki stanowi zwykle mniej niż 10 proc. wartości całego zamówienia. Wszystkie analizy tego segmentu rynku wskazują, że statystyczny klient klubu czy księgarni wysyłkowej zamawia jednorazowo co najmniej dwie pozycje. W Polsce zwykło się utożsamiać działalność księgarń wysyłkowych systematycznie drukujących katalogi (Klub Książki Księgarni Krajowej, Klub dla Ciebie, Prodoks, Klub Książki Biznesu, Klub Miłośników Książki Historycznej, Klub Książki Katolickiej itd.) z klubami. W rzeczywistości w większości krajów za klub zwykło się uważać taką formę sprzedaży, która daje klientowi przywileje, ale nakłada też na niego obowiązki. Obowiązkiem jest zwykle zamawianie pewnej liczby tytułów w ciągu roku, kwartału czy miesiąca, przywilejem – dostęp do nowości, których nie ma i przez jakiś czas nie będzie na rynku księgarskim. Dla potrzeb klubów sprzedawane są osobne prawa autorskie, które często ograniczają możliwość sprzedaży książki tylko do grona członków klubu. W tym rozumieniu w Polsce działa jeden duży klub – Świat Książki należący do grupy Bertelsmann Media. Świat Książki ma ponad 900 tys. …
Wyświetlono 25% materiału - 652 słów. Całość materiału zawiera 2611 słów
Pełny materiał objęty płatnym dostępem
Wybierz odpowiadającą Tobie formę dostępu:
1A. Dostęp czasowy 15 minut
Szybkie płatności przez internet
Aby otrzymać dostęp kliknij w przycisk poniżej i wykup produkt dostępu czasowego dla Twojego konta (możesz się zalogować lub zarejestrować).
Koszt 9 zł netto. Dostęp czasowy zostanie przyznany z chwilą zaksięgowania wpłaty - w tym momencie zostanie wysłana odpowiednia wiadomość e-mail na wskazany przy zakupie adres e-mail. Czas dostępu będzie odliczany od momentu wejścia na stronę płatnego artykułu. Dostęp czasowy wymaga konta w serwisie i logowania.
1B. Dostęp czasowy 15 minut
Płatność za pośrednictwem usługi SMS
Aby otrzymać kod dostępu, należy wysłać SMS o treści koddm1 pod numer: 79880. Otrzymany kod zwotny wpisz w pole poniżej.
Opłata za SMS wynosi 9.00 zł netto (10.98 PLN brutto) i pozwala na dostęp przez 15 minut (bądź do czasu zamknięcia okna przeglądarki). Przeglądarka musi mieć włączoną obsługę plików "Cookie".
2. Dostęp terminowy
Szybkie płatności przez internet
Dostęp terminowy zostanie przyznany z chwilą zaksięgowania wpłaty - w tym momencie zostanie wysłana odpowiednia wiadomość e-mail na wskazany przy zakupie adres e-mail. Dostęp terminowy wymaga konta w serwisie i logowania.
3. Abonenci Biblioteki analiz Sp. z o.o.
Jeśli jesteś już prenumeratorem dwutygodnika Biblioteka Analiz lub masz wykupiony dostęp terminowy.
Zaloguj się