środa, 6 czerwca 2007
Książka obcojęzyczna (w tym niemiecka) na rynku polskim – cz. 1
CzasopismoBiblioteka Analiz
Tekst pochodzi z numeru196
W Roku Polsko-Niemieckim 2005/06 księgarnie i dystrybutorzy na polskim rynku książki rozszerzyli ofertę literatury obcojęzycznej, w tym również niemieckojęzycznej, o pozycje w języku oryginału, a Centrum Informacji o Książce Niemieckiej w Warszawie (BIZ) po raz pierwszy podjęło się sporządzenia obszerniejszej analizy popytu i podaży na książki niemieckojęzyczne w oryginale. Na podstawie oficjalnych danych statystycznych na temat stosunku do książki i jej kupowania w Polsce oraz sytuacji w dziedzinie nauczania języka niemieckiego przeprowadzono badanie potencjału rynkowego literatury niemieckojęzycznej. Na kolejnym etapie analizowano ofertę książek obcojęzycznych i niemieckich dostępną u polskich dystrybutorów i na półkach księgarskich. W ramach współpracy z licznymi partnerami BIZ przeprowadził w tym celu ankietę skierowaną do sześciuset księgarzy, importerów i eksporterów. Kryterium udziału respondentów stanowiło posiadanie książek niemieckojęzycznych w ofercie lub na składzie albo posiadanie możliwości składania zamówień na literaturę niemieckojęzyczną w oryginale poprzez polskich hurtowników. Celem badania było również uzyskanie wiedzy o problemach w dotychczasowej pracy i o zapotrzebowaniu na informację o literaturze niemieckojęzycznej ze strony partnerów z rynku księgarskiego. Rola i oferta literatury niemieckojęzycznej w bibliotekach W tym miejscu pragniemy odnieść się do stanu zasobów literatury w języku niemieckim, a tym samym do potencjału rynkowego polskich bibliotek, gdyż co trzecia osoba korzysta tu z biblioteki i 40 proc. czytelników(1) w roku 2006. Ankieta wśród księgarzy i dystrybutorów wykazała jednocześnie, że ważnymi odbiorcami literatury obcojęzycznej są zarówno biblioteki publiczne jak i naukowe. Polska dysponuje siecią ponad 10 tys. bibliotek, w których zgromadzono 137 mln pozycji. Badania wybranych pozwoliły stwierdzić, że biblioteki publiczne, na przykład w Tarnowie i Krakowie, w 2004 roku przeznaczały od 150 tys. zł (38 660 euro) do 170 tys. zł (43 814 euro) na zakup nowych pozycji(2). O tym, czy i na jakie zakupy przeznaczają swój budżet, decydują same biblioteki. Brak jest oficjalnych danych na temat występowania i zakresu zasobów literatury niemieckojęzycznej i obcojęzycznej w zbiorach bibliotecznych. Zgodnie jednak z analizą lokalnych warunków można z pewnością stwierdzić, że w niemal każdej większej bibliotece miejskiej znajduje się dział literatury obcojęzycznej. Niestety dla wielu z nich ze względu na trudną sytuację finansową głównym źródłem gromadzonych zbiorów są dary(3). W Polsce działa kilka placówek bibliotecznych, których zbiory w znacznej części obejmują zasoby niemieckojęzyczne. Należą do nich biblioteki Instytutów Goethego w Warszawie i Krakowie oraz ich czytelnie we Wrocławiu, Poznaniu i Szczecinie utworzone w początkach lat dziewięćdziesiątych i dysponujące szeroką ofertą z nauki języka niemieckiego (DaF), beletrystyki, krajoznawstwa, stosunków niemiecko-polskich oraz tytułami poświęconymi aktualnym zagadnieniom społecznym w Niemczech. Są to nie tylko książki, ale także płyty DVD i oferta do słuchania. Korzystają z wymienionych bibliotek osoby uczące się języka i nauczyciele niemieckiego, Polacy dobrze władający niemieckim, studenci germanistyki, lingwistyki, ekonomii i kolegiów nauczycielskich oraz tłumacze. W 2006 roku biblioteka Instytutu Goethego w Warszawie odnotowała 5-proc. wzrost frekwencji w porównaniu z rokiem ubiegłym, do liczby 2400 korzystających (w tym 1 842 wypożyczających, wzrost o 19 proc.), którzy w ciągu roku dokonali 25 tys. wypożyczeń (patrz Tabela 1). Ponadto czytelnicy znajdą literaturę niemiecką w gdańskim Centrum Herdera (6000 książek i tytułów prasowych), w Niemieckim Instytucie Historycznym (tematyka historyczna) i w Instytucie Zachodnim w Poznaniu. W Warszawie można skorzystać również z Österreich-Bibliothek Austriackiego Forum Kultury (15 tys. woluminów) (4) lub ze szwajcarskiej biblioteki multimedialnej. W bibliotekach i czytelniach Instytutu Goethego bywają przede wszystkim osoby szczególnie zainteresowane literaturą niemiecką lub o Niemczech. Największym zainteresowaniem cieszą się materiały do nauki języka, nowości, najnowsza literatura i nagrania DVD. Język niemiecki jako obcy Zaraz po angielskim język niemiecki jest najczęściej w Polsce wybieranym językiem obcym. Zgodnie z opracowaniem StADaf(5) (Ständige Arbeitsgruppe Deutsch als Fremdsprache) z roku 2005 uczy się go 2,32 mln Polaków czyli 5,78 proc. ludności. Tym samym Polska na liście krajów przodujących w liczbie obywateli uczących się języka niemieckiego zajmuje drugie miejsce za Rosją (3,32 mln). Wielu Polaków poznaje niemiecki w czasie nauki w jednej z 17 tys. szkół mających go w programie nauczania jako język obcy; w 2005 roku uczyło się go 2,194 mln uczniów. Tym samym niemiecki jest także w szkole drugim po angielskim językiem obcym, wyprzedzając rosyjski i francuski. Świadczy też o tym dokładniejsze przeanalizowanie rodzajów szkół. Dla 1/3 wszystkich uczniów gimnazjów (odpowiednio klas 7-9 w Niemczech), dla 2/5 uczniów placówek szkolnych odpowiadających pierwszemu poziomowi szkolnictwa średniego w Niemczech, a na drugim poziomie nawet dla 2/3 uczniów język niemiecki jest przedmiotem obowiązkowym(6). Ponadto w czterystu wyższych uczelniach w Polsce immatrykulowanych zostało ponad 14 tys. studentów germanistyki(7). Mimo to nie należy przemilczać pewnej tendencji wybierania niemieckiego jako przedmiotu fakultatywnego, a nie obowiązkowego. Ilustruje to wzrost liczby uczących się niemieckiego w ramach wybranego przedmiotu dodatkowego w ciągu pięciu lat – od poziomu 130 tys. uczniów w roku szkolnym 2000/2001 do 577 tys. w roku 2004/05 (wzrost o 44 proc.). W analogicznym okresie liczba uczniów wybierających niemiecki jako przedmiot obowiązkowy zmalała o 6,2 proc.(8). Liczba Polaków mówiących po niemiecku, jednak nie uczących się języka w sposób zorganizowany w chwili badania, jest zapewne znacznie wyższa, jednak nie została odnotowana w żadnych statystykach. Te oczywiście nie mówią nam nic o jakości nabytej znajomości języka, jednak podstawowy warunek dla zbytu literatury niemieckojęzycznej, czyli znajomość niemieckiego w Polsce, został spełniony. Polski import książek obcojęzycznych Eksport produktów niemieckiego rynku wydawniczego (książek, prasy, nut, wydawnictw kartograficznych i kalendarzy) do innych krajów świata wzrósł w 2004 roku o 13 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim i wyniósł 2,14 mld euro. Z tego 1,2 mld euro przypadało na książki(9). Według redakcji „Buch und Buchhandel in Zahlen“ eksport książek z Niemiec do Polski w 2004 roku wyniósł niemal 18,1 mln euro (70,2 mln zł), co wartościowo odpowiada mniej więcej poziomowi z roku 2003 (18 …
Wyświetlono 25% materiału - 912 słów. Całość materiału zawiera 3649 słów
Pełny materiał objęty płatnym dostępem
Wybierz odpowiadającą Tobie formę dostępu:
1A. Dostęp czasowy 15 minut
Szybkie płatności przez internet
Aby otrzymać dostęp kliknij w przycisk poniżej i wykup produkt dostępu czasowego dla Twojego konta (możesz się zalogować lub zarejestrować).
Koszt 9 zł netto. Dostęp czasowy zostanie przyznany z chwilą zaksięgowania wpłaty - w tym momencie zostanie wysłana odpowiednia wiadomość e-mail na wskazany przy zakupie adres e-mail. Czas dostępu będzie odliczany od momentu wejścia na stronę płatnego artykułu. Dostęp czasowy wymaga konta w serwisie i logowania.
1B. Dostęp czasowy 15 minut
Płatność za pośrednictwem usługi SMS
Aby otrzymać kod dostępu, należy wysłać SMS o treści koddm1 pod numer: 79880. Otrzymany kod zwotny wpisz w pole poniżej.
Opłata za SMS wynosi 9.00 zł netto (10.98 PLN brutto) i pozwala na dostęp przez 15 minut (bądź do czasu zamknięcia okna przeglądarki). Przeglądarka musi mieć włączoną obsługę plików "Cookie".
2. Dostęp terminowy
Szybkie płatności przez internet
Dostęp terminowy zostanie przyznany z chwilą zaksięgowania wpłaty - w tym momencie zostanie wysłana odpowiednia wiadomość e-mail na wskazany przy zakupie adres e-mail. Dostęp terminowy wymaga konta w serwisie i logowania.
3. Abonenci Biblioteki analiz Sp. z o.o.
Jeśli jesteś już prenumeratorem dwutygodnika Biblioteka Analiz lub masz wykupiony dostęp terminowy.
Zaloguj się