środa, 31 stycznia 2018
"Ten i tamten las"

Magdalena Tulli: Ten i tamten las
Wilk & Król, Warszawa 2017, s. 196, ISBN 978-83-65089-12-0

 

Czytelnikom „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI” nie trzeba przedstawiać autorki recenzowanej książki. Obecna na naszym rynku od lat Magdalena Tulli otrzymała wiele nagród (Nagroda Literacka Gdynia,  Nagroda Literacka Gryfia, Nagroda Literacka im. Juliana Tuwima), była też kilkakrotnie nominowana do nagrody Nike. Oficyna wydawnicza Wilk & Król została założona przez dwie dynamiczne kobiety, Annę Wilk i Paulinę Król, pomysłodawczynie imprezy czytelniczej Big Book Festival. Nie mają jeszcze dużego dorobku wydawniczego, a książka Magdaleny Tulli jest ich pierwszą pozycją dla dzieci, choć prawdę powiedziawszy, czy tylko dla dzieci?

Zbiór opowiadań „Ten i tamten las” ukazał się we wrześniu 2017 roku i od razu został zauważony w wielu mediach, sama autorka mówiła o tej książce m.in. w Programie 2 Polskiego Radia, a także w wywiadzie udzielonym tygodnikowi „Przegląd”. Bohaterami książki są antropomorfizowane zwierzęta, co nie jest w literaturze dla młodego odbiorcy pomysłem nowym. Nowością jest natomiast problematyka, z jaką zwierzęta muszą się zmierzyć, a jest ona zdecydowanie dorosła i współczesna. Ponadto cechy zwierząt nie są tak oczywiste, jak przywykliśmy, zając nie jest tchórzliwy, a żubr silny. Jest on natomiast liderem tej małej społeczności, a każdy konflikt stara się rozwiązać, zwołując zebranie. Wszystkie zwierzęta mają wyrazistą osobowość, ale kto by przypuszczał, że łasica jest intrygantką i największym łasuchem, a puchacz jest przemądrzały i uważa się za eksperta od wszystkiego?

Odbiegnę nieco od tematu, nadmieniając o krótkim wywiadzie, jakiego udzielałam dla pewnej kampanii, walczącej ze stereotypami w codziennym życiu. Powiedziałam tam, że wprawdzie stereotypy towarzyszą nam na co dzień, ale życie niejednokrotnie je weryfikuje. Tak też jest w tej książce. Zarozumiała i pazerna łasica, skupiona na własnym wyglądzie (malowanie pazurów ma karminowy kolor!), okazuje się czułą matką zastępczą dla porzuconego kotka. Co więcej, z ciężkim sercem, ale akceptuje rozstanie, wiedząc, że małemu stworzeniu będzie lepiej w gospodarstwie leśnika, gdzie może liczyć na ciepłe pomieszczenie i porcję mleka. Można tu mówić o symbolicznie ukazanej adopcji.

Podobnie jest z małym gawronkiem, który swoje zagubienie i lęk przykrywa agresywnym i aroganckim zachowaniem, budząc oczywisty opór leśnej społeczności. Dopiero bliższe poznanie i fala współczucia sprawia, że wszyscy angażują się w konkretną pomoc, której charakteru nie zdradzimy czytelnikom. W ostatnim rozdziale pojawia się wątek wycinki lasu, która zagraża naszym bohaterom. Muszą opuścić bezpieczne miejsce, które wprawdzie nie było wolne od trosk, ale było swojskie. Co dalej się z nimi stanie? Co czeka nasz las? I czy na pewno pytamy o zbiorowisko drzew?

Ta metaforyczna baśń zawiera sześć rozdziałów, z których każdy stanowi odrębne opowiadanie, dlatego idealnie sprawdzi się w głośnym czytaniu, zarówno w rodzinie, jak i w szkole. W swoich wywiadach autorka deklaruje się jako lewica antytotalitarna, a swoją lewicowość rozumie jako solidarność społeczną. Dawała temu wyraz w swoich powieściach dla dorosłych, tu zaś pokazuje takie cechy solidarności jak otwartość na innych i poszanowanie odmienności. Wydawca z dumą ogłosił na swoim profilu na Facebooku, że książka znalazła się na liście tytułów do biblioterapii i będzie czytana przez wolontariuszy w szpitalach w całej Polsce. Dodam, że znalazła się tam w dobrym towarzystwie, na liście jest bowiem także „Praktyczny Pan” i „Baśniobór”. Ostatnim sukcesem książki jest nominacja literacka w konkursie „Książka Roku 2017”, organizowanym przez Polską Sekcję IBBY.

Autor: Maria Kulik
Źródło: Magazyn Literacki KSIĄŻKI 1/2018