Wydawcy żyją przede wszystkim prawem autorskim. Potem dziwią się, że stosowana przez nich nazwa serii, tytuł bestsellerowej pozycji, rozpoznawany przez czytelników, charakterystyczny layout cyklu wydawniczego czy szeroko promowany logotyp nie mogą być chronione na gruncie prawa autorskiego. A warto pamiętać, że prawo pozwala chronić takie elementy działalności edytorskiej i to chronić w silny sposób – na gruncie ustawy – Prawo własności przemysłowej, która m.in. reguluje ochronę znaków towarowych. Co może być znakiem towarowym? Znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Znakiem towarowym może być w szczególności: wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy. Na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne. W działalności wydawniczej znakiem towarowym zazwyczaj będzie: tytuł (książki bądź serii wydawniczej), logotyp, szata graficzna. Stanowią one odpowiednio znak słowny, słowno-graficzny bądź graficzny, na przykład: Tytuł: GALA – co tydzień bliżej gwiazd i wielkich wydarzeń Logotyp – nazwa serii Logotyp – nazwa wydawnictwa Szata graficzna W przypadku tytułów prasowych jako znaków towarowych zawierających wyrazy lub kombinacje wyrazów zwyczajowo powszechnie używanych na rynku prasowym, na przykład: gazeta, dziennik, tygodnik, wiadomości, nie wyłącza się możliwości uzyskania prawa ochronnego przez innego przedsiębiorcę na znak towarowy zawierający takie same elementy dla towarów identycznych lub podobnych, jeżeli znaki te mogą być w obrocie łatwo odróżniane. Na przykład mogą funkcjonować obok siebie następujące znaki: „GAZETA STOŁECZNA SUPERMARKET” (znak słowny) „GAZETA W RZESZOWIE” (znak słowny) Odmowę rejestracji uzyskały jednak takie znaki jak: „Gazeta Stołeczna”, „Gazeta Giełdowa”, „Gazeta Telewizyjna”, „Gazeta Lokalna”, „Dziennk Gazeta Poranna Regionu Środkowowschodniego”. Przeszkody wobec rejestracji znaku towarowego Nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, które: • nie mogą być znakiem towarowym; • nie mają dostatecznych znamion odróżniających. Nie mają dostatecznych znamion odróżniających oznaczenia, które: • nie nadają się do odróżniania w obrocie towarów, dla których zostały zgłoszone; • składają się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności; • weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych. Przy ocenie, czy oznaczenie ma dostateczne znamiona odróżniające, należy uwzględnić wszystkie okoliczności związane z oznaczaniem nim towarów w obrocie. Odmowa udzielenia prawa ochronnego nie może nastąpić w szczególności, jeżeli przed datą zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym znak ten nabrał, w następstwie jego używania, charakteru odróżniającego w przeciętnych warunkach obrotu. Przykładem braku zdolności odróżniającej z powodu charakteru opisowego znaku są zgłoszone w trybie wspólnotowym znaki słowne: „222”, „333”, „555” dla oznaczania następujących towarów: czasopisma, książki i broszury szaradziarskie (klasa 16). Zgłoszenia te zostały odrzucone przez eksperta z uzasadnieniem, że stanowią opisowe wskazania zawartości oznaczonych towarów i że pełnią one funkcję reklamową. W głównych zarysach Izba Odwoławcza uznała, że oznaczenia „222”, „333” i „555” wskazywały – faktycznie lub potencjalnie – na numer wydania lub ilość informacji czy innych elementów zawartych w czasopismach, książkach i broszurach szaradziarskich, w przypadku gdy publikacje obejmują określoną liczbę utworów w formie kompilacji. Izba Odwoławcza uznała ponadto, że zgłoszone znaki towarowe nie mają charakteru odróżniającego, ponieważ ze względu na swój opisowy charakter nie umożliwiają konsumentom ustalenia pochodzenia handlowego towarów objętych zgłoszeniami. Sąd Pierwszej Instancji w wyroku z dnia 19 listopada 2009 roku w sprawach połączonych od T 200/07 do T 202/07 wszczętych z inicjatywy Wydawnictwa Technopol Sp. z o.o., stwierdził, że oznaczenia „222”, „333” i „555” odnoszą się do niektórych cech towarów objętych zgłoszeniami, a mianowicie do liczby zamieszczonych w nich utworów i szarad, które z punktu widzenia przeciętnego konsumenta odgrywają istotną rolę przy podejmowaniu decyzji o zakupie. Wszystkie te okoliczności wskazują zatem na opisowy charakter tych oznaczeń (por. wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawach połączonych od T 64/07 do T 66/07). Podobne orzeczenie zapadło w sprawie słowno-graficznych znaków towarowych Wspólnoty „100” i „300”. Znaki te zostały zgłoszone do oznaczania następującego wykazu towarów:– „afisze; plakaty; albumy; broszury; czasopisma; blankiety; druki; gazety; kalendarze; krzyżówki; rebusy”, należące do klasy 16;– „łamigłówki; zagadki; puzzle”, należące do klasy 28;– „organizowanie konkursów; publikowanie tekstów”, należące …