Redakcja miesięcznika „Biblioteka w Szkole” zorganizowała ogólnopolskie wybory dla szkół, w których uczniowie wybierali trzy ich zdaniem najciekawsze książki. Realizatorzy projektu chcieli sprawdzić, co uczniowie naprawdę czytają, a nie co wydaje się dorosłym. Także to, jak wypada percepcja obowiązkowych lektur w kontekście dyskusji o ich zmianie. Wybory przeprowadzono w terminie 7 stycznia-31 marca. W głosowaniu wzięło udział 446989 osób, w tym: 229648 uczniów szkół podstawowych, 106541 uczniów gimnazjów, 110807 uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Wybory zorganizowało 2368 placówek, w tym 1217 szkół podstawowych, 683 gimnazja, 447 szkół ponadgimnazjalnych oraz 21 bibliotek publicznych lub ich filii. Średnia frekwencja wyniosła 67 proc. W rezultacie w poszczególnych szkołach powstały listy rankingowe najpoczytniejszych książek, które złożyły się na wielkie ogólnopolskie badanie preferencji czytelniczych dzieci i młodzieży w wieku 7-19 lat na niespotykaną dotychczas w naszym kraju skalę. Organizację Ogólnopolskich Wyborów Książek na terenie większości szkół koordynowały biblioteki szkolne, a personalnie – nauczyciele bibliotekarze. Przebieg wyborów Zadaniem każdego ucznia biorącego udział w projekcie było podanie maksymalnie trzech tytułów najciekawszych (jego zdaniem) książek, które czytał w ciągu ostatnich dwóch lat. „Z satysfakcją należy podkreślić niezwykle aktywne uczestnictwo uczniów z bardziej lub mniej sformalizowanych grup skupionych wokół bibliotek, kół zainteresowań, także samorządów uczniowskich, które często (zwłaszcza w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych) brały na siebie całość prac związanych z organizacją wyborów – od promocji, poprzez przeprowadzenie wyborów, aż do podliczenia głosów i upowszechnienia wyników. W sprawozdaniach z wyborów podkreśla się bardzo pozytywną, niekiedy wręcz entuzjastyczną reakcję uczniów na fakt, że ktoś pyta ich o opinię, że traktuje podmiotowo, że nie narzuca odpowiedzi, że ich wybory nie są w żaden sposób oceniane” – czytamy w podsumowaniu projektu. Widać zatem wyraźnie, pozostającą w opozycji do popularnego przekonania na temat aktywności czytelniczej młodzieży, chęć jej żywego uczestnictwa w projektach dedykowanych książce i czytelnictwu. Ponadto zainteresowanie i uznanie uczniów wzbudziła sama konwencja tajnych wyborów, zorganizowanych na wzór „prawdziwych” wyborów – bardzo często ze wszystkimi ich atrybutami (specjalne lokale wyborcze, urny, komisje wyborcze, kabiny do tajnego głosowania, listy wyborców, karty do głosowania). Okazuje się zatem, że młodzi konsumenci kultury lubią być traktowani jak ich dorośli odpowiednicy. Warto jednocześnie podkreślić, że wybory w szkołach poprzedziły kampanie informacyjne, dotyczące zarówno samej akcji wyborów książek, jak również zasad demokracji i wyborów w ogóle. Wykorzystywano specjalnie na tę okazję przygotowane przez uczniów informacje wizualne (plakaty, gazetki ścienne), szkolne media (prasa, radiowęzły, TV), strony internetowe, media społecznościowe. Przygotowywano filmy i prezentacje promocyjne i instruktażowe. Wyborom towarzyszyły ponadto różnorodne przedsięwzięcia, np.: inscenizacje, wystawy, dyskusje, konkursy, prezentacje książek. Nauczyciele odczytywali w klasach komunikaty, wybory bywały tematem szkolnych apeli. W wielu szkołach przeprowadzono specjalne zajęcia na lekcjach wychowawczych, lekcjach WOS lub historii. W przypadku młodszych klas szkół podstawowych standardem była współpraca z rodzicami i szkolnymi świetlicami. Analiza wyników Poniżej prezentujemy wyniki dotyczące najpopularniejszych tytułów wśród uczniów poszczególnych typów szkół. W zestawieniu znalazły się zarówno pojedyncze tytuły, jak i najpopularniejsze serie wskazywane przez respondentów, bez wskazywania poszczególnych tytułów wchodzących w ich skład. Zestawieniom towarzyszy również omówienie najciekawszych zjawisk, które ujawniły sie podczas analizy wyników wyborów. Szkoła podstawowa (klasy I-III) 1. „Dzieci z Bullerbyn” (Astrid Lindgren) 2. „Baśnie” (Hans Christian Andersen) 3. „Martynka” (G. Delahaye) 4. „Mikołajek” (R Goscinny., J. J. Sempé) 5. „Kubuś Puchatek” (A. A. Milne) 6. „Koszmarny Karolek” (Francesca Simon) 7. „Zaopiekuj się mną” (Holly Webb) 8. „Franklin” (Paulette Bourgeois) 9. „Baśnie” (bracia Grimm) 10. „O psie, który jeździł koleją” (Roman Pisarski) Uczniowie biorący udział w wyborach wskazali łącznie 952 tytuły. Wśród autorów rekordzistą pod względem liczby tytułów wskazanych przez uczniów klas I-III okazał się Grzegorz Kasdepke. Uczniowie wybrali 33 tytuły z jego dorobku. W przypadku najmłodszej grupy biorącej udział w wyborach, często zdarzało się, że uczniowie otrzymali karty do głosowania na jeden dzień do domu, dzięki czemu większość propozycji lektur mogła zostać skonsultowana z rodzicami, którzy najlepiej zaobserwują, po jakie tytuły najchętniej sięgają ich dzieci, dzięki czemu charakter wyników mógł zyskać na reprezentatywności. Szkoła podstawowa (klasy IV-VI) 1. „Harry Potter” (J. K. Rowling) 2. „Opowieści z Narnii” (C. S. Lewis) 3. „Hobbit …