Mimo nowego tytułu leksykon Hanny Baltyn-Karpińskiej powtarza „knowhow”
książki Stanisława Marczaka-Oborskiego „Iskier przewodnik teatralny”
(1 wyd. 1964), toteż od porównań trudno uciec. Zaczyna od nich sama
autorka, wskazując, że ona już literaturom bratnich krajów nie musiała się
kłaniać oraz że od „Marczaka” sporo czasu upłynęło, toteż dołączyła garść
utworów nowszych, którym wróży dłuższy żywot sceniczny. Po co było
jednak na nowo opracowywać klasykę dramatyczną? U Marczaka znalazło
się więcej streszczeń dramatów Moliera czy Szekspira niż u Baltyn. Wiadomo,
że książka nie z gumy i z czegoś trzeba zrezygnować, aby leksykon
był reprezentatywny. Wydaje się więc, że znacznie bardziej pożyteczny
byłby leksykon dramatu współczesnego, czyli rodzaj dalszego ciągu Marczaka
(powiedzmy od międzywojnia), niż okrojony omnibus.

Zasób polskiego dramatu współczesnego autorka skandalicznie
uszczupliła, a dotyczy to najpoważniejszych tuzów powojnia: Tadeusza
Różewicza (tylko 3 utwory!), Sławomira Mrożka, Ireneusza Iredyńskiego,
Stanisława Grochowiaka, Leona Kruczkowskiego. Dla Terleckiego, Drozdowskiego,
Skowrońskiego, Rymkiewicza, Pankowskiego, Zawistowskiego,
a z najmłodszych Masłowskiej czy Fertacz miejsca zabrakło. Zadziwiające
bywały decyzje objętościowe – autorka omówiła tylko jeden dramat Pintera,
Dürrenmatta czy Lorki, pominęła „Lekcję” Ionesco, a „Radosnym
dniom” Becketta poświęciła zaledwie 13 linijek, podczas gdy „Pułapce na
myszy” Agathy Christie aż 80! Przy Becketcie rzuca się w oczy nieprzychylny
stosunek autorki do przekładów Libery, a przy Molierze do Boya.
Ale za to przy dramatach Shakespeare’a budzi szacunek różnorodność
i trafność wyboru najciekawszych przekładów.

Przytaczając niektóre z możliwych zastrzeżeń szczerze polecam
tę książkę wszystkim teatromanom. Zwłaszcza że wydana została pod
względem edytorskim bez zarzutu, wręcz wytwornie.