Zbiór prac zmarłej
w roku 2000 znanej badaczki
literatur południowosłowiańskich,
zasłużonej
szczególnie
w przybliżaniu
polskiemu czytelnikowi dziejów
i piśmiennictwa chorwackiego.
Jak pisze w posłowiu prof. Krzysztof Wrocławski – jest to „tom rozproszonych, względnie trudno dostępnych, studiów Joanny
Rapackiej, ukazujący się blisko
w dwa lata po Jej śmierci” jako
„nowy dowód wielkiej i trwałej wartości dorobku wybitnej Uczonej”.
Jest to też hołd wobec jej dorobku
i jednocześnie wyraz żalu, że tak wcześnie odeszła i nie zostawiła po sobie wielkiego dzieła obejmującego
historię i literaturę krajów południowosłowiańskich. Nie zastąpi
jej ani niewielka historia Dubrownika,
chociaż do dzisiaj stanowi
najlepszą u nas opowieść o dziejach
tej kupieckiej republiki i jej wyjątkowego
ustroju, ani też wstęp do „Wyznań hercoga Stefana”, w którym
przed ćwierć wiekiem autorka wyłożyła historię Bośni i jej zdobycia
przez Turków.

Zamieszczona niedawno w „Wysokich Obcasach” rozmowa
z Andrzejem Mandalianem,
mężem Joanny Rapackiej, poetą i tłumaczem, przybliżyła postać autorki, pokazała ją jako fascynującą kobietę i wielką intelektualistkę,
jako człowieka, który padł ofiarą nieuleczalnej choroby i do końca z nią walczył.