Dzisiaj, czyli w czwartek 20 stycznia o godz. 13 w gmachu głównym Biblioteki Narodowej przy al. Niepodległości 213 w Warszawie (wejście A) odbędzie się uroczystość z okazji 275. rocznicy otwarcia Biblioteki Narodowej oraz inauguracja nowych czytelń.
Transmisja będzie dostępna na kanale YouTube Biblioteki Narodowej oraz na profilu BN na Facebooku.
Jak informuje Biblioteka Narodowa, po modernizacji czytelnie są trzykrotnie większe i obecnie dysponują prawie 400 miejscami siedzącymi dla czytelników. W nowoczesnych i funkcjonalnych przestrzeniach Biblioteka Narodowa będzie udostępniała 10 mln woluminów ze swoich magazynów oraz 3,5 miliona obiektów cyfrowych z Polona.pl. W czytelniach stanie czterokrotnie więcej książek z wolnym dostępem dla czytelników. Zostały zapewnione również czytelnie mniejsze, specjalistyczne, dla zespołów badawczych.
Rozwiązania wykorzystujące szlachetne materiały: miedź, stal, drewno i kamień uatrakcyjniły wizualnie wnętrza, które nie straciły przy tym swojego modernistycznego charakteru. Już od samego wejścia uwagę zwraca sufit z miedzianej siatki. Zaprojektowano przestrzeń bez barier architektonicznych, aby każdy mógł z niej swobodnie korzystać, bez względu na stopień niepełnosprawności. Całości dopełniają cztery wewnętrzne ogrody, każde o odmiennej stylistyce – ze specjalnie dobraną roślinnością zmieniającą się wraz z porami roku. Jednym z nich jest sad.
W centralnej części budynku znajduje się lada główna. W jednym miejscu można uzyskać potrzebne informacje, odebrać kartę czytelnika oraz wypożyczyć i zwrócić książki. To tutaj bibliotekarze doradzą i pomogą czytelnikom. Miejsce to jest dostępne dla użytkowników czytelń i osób korzystających z przestrzeni publicznie dostępnych.
Przestrzeń otwartą tworzą czytelnie bez barier. Przy wejściu, w Czytelni Prasy będzie można przeglądać najnowsze numery gazet i czasopism, korzystać z internetu oraz zasobów cyfrowych BN. To miejsce otwarte dla każdego, nie jest wymagana karta czytelnika. Z Czytelni Dolnej pod świetlikiem, do której prowadzą spiralne schody z windą wewnątrz, będą korzystać osoby ceniące światło słoneczne. Czytelnia Nowości oferuje codziennie aktualizowane ostatnie publikacje. Obok, w Czytelni Encyklopedii i Słowników, będzie można skorzystać z dawnych encyklopedii i słowników. Największą z czytelń jest, umożliwiająca również wolny dostęp do półek, Czytelnia Górna z niemal kompletnymi zbiorami z historii i literatury pięknej. Z Czytelni Górnej można przejść się do Czytelni Załuskich, nazwanej na cześć założycieli Biblioteki, z największą w Polsce kolekcją zbiorów bibliologicznych. Rękopisy, starodruki i cymelia wraz z dawnymi katalogami bibliotek z całego świata będą udostępniane w jedynej czytelni zamkniętej, Czytelni Zasobu Wieczystego. Dla użytkowników do dyspozycji pozostają również Czytelnia Kartograficzna, Czytelnia Muzyczna oraz Czytelnia Nagrań Dźwiękowych i Audiowizualnych.
Po oficjalnym zamknięciu projektu modernizacji czytelń 20 stycznia rozpocznie się proces przenoszenia wielu tysięcy egzemplarzy na półki regałów w czytelniach. Po jego zakończeniu otwarcie Biblioteki dla czytelników nastąpi 24 lutego – w dniu, w którym obchodzona jest rocznica jej reaktywowania przez Ignacego Mościckiego Prezydenta RP w 1928 roku.
Krótka historia gmachu Biblioteki Narodowej
Główny gmach Biblioteki Narodowej przy al. Niepodległości 213 został zaprojektowany w latach 60. XX wieku przez architekta Stanisława Fijałkowskiego. Fundamenty kompleksu budynków (w tym przestrzeni czytelń, pomieszczeń administracyjnych i magazynu) stanęły w kwietniu 1976 roku. W 1995 roku oddano do użytku Czytelnię Ogólną. Później przeprowadzane były prace obejmujące termomodernizację i zapewnienie energooszczędności gmachu, wdrożenie infrastruktury Internetu, dokonanie zmian funkcjonalnych i estetycznych oraz zagospodarowanie terenów zielonych.
W 2015 roku, w wyniku zmieniających się potrzeb i sposobu pracy użytkowników, a także wprowadzania modyfikacji w zakresie udostępniania zbiorów, konieczna była modernizacja dotychczasowych czytelń. Realizacji tego zadania podjęła się pracownia architektoniczna Konior Studio, która wygrała konkurs na nowy wizerunek przestrzeni publicznych w Bibliotece Narodowej. Głównym założeniem koncepcji zespołu architektów było zachowanie modernistycznego charakteru budynku, ale również powiększenie i otwarcie przestrzeni, stworzenie komfortowych warunków dla użytkowników. Prace rozpoczęły się w sierpniu 2018 roku. Dokonane zmiany są odpowiedzią na potrzeby społeczne dotyczące podniesienia jakości usług oraz zwiększenia dostępu do zbiorów mieszkańcom stolicy i regionu, środowiskom naukowym oraz czytelnikom krajowym i zagranicznym.
Uroczystość otwarcia nowych przestrzeni publicznych w Bibliotece Narodowej jest połączona z jubileuszem 275. rocznicy otwarcia Biblioteki Narodowej. W uznaniu zasług Andrzeja i Józefa Załuskich, twórców pierwszej w Polsce biblioteki narodowej, czytelnia ze zbiorami bibliologicznymi została nazwana Czytelnią Załuskich.
Zapowiedziana w „Programma literarium” z 1732 roku jedna z pierwszych bibliotek narodowych w Europie i pierwsza w Polsce została otwarta dla czytelników w Warszawie w 1747 roku. Była jedną z największych bibliotek publicznie dostępnych w Europie w owym czasie. Po śmierci fundatorów przeszła pod opiekę państwa jako Biblioteka Rzeczypospolitej. W 1780 roku Sejm przyznał jej prawo otrzymywania egzemplarza obowiązkowego każdej publikacji z terenu Polski.
Biblioteka Narodowa była dwukrotnie likwidowana i w znacznym stopniu niszczona. Po utracie niepodległości w 1795 roku została wywieziona na rozkaz carycy Rosji Katarzyny II do Petersburga, gdzie stała się kolekcją założycielską biblioteki carskiej. Zwrócona w części na podstawie traktatu ryskiego w 1921 rok była najcenniejszą kolekcją reaktywowanej w drugiej Rzeczypospolitej Biblioteki Narodowej aż do jej podpalenia przez Niemców po powstaniu warszawskim w 1944 roku.
Projekt współfinansowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i budżetu państwa.
