
W dniach 26-28 czerwca w Lublinie odbyła się XXVIII Konferencja Stowarzyszenia Wydawców Szkół Wyższych zatytułowana „30-lecie Stowarzyszenia Wydawców Szkół Wyższych – zasady wydawnicze a nowoczesne publikowanie”. Konferencje organizowane są co roku przez wydawnictwa kolejnych uczelni. Tym razem gospodarzem był Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, który gościł 46 osób reprezentujących 33 uczelnie z całego kraju.
W pierwszym dniu obrad wzięli udział prof. Bartosz Sołowiej, prorektor ds. nauki i współpracy międzynarodowej, oraz prof. Bożena Nowakowicz-Dębek, redaktor naczelny Wydawnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.
W części jubileuszowej była prezes SWSW Anna Zielińska-Krybus przedstawiła krótko historię Stowarzyszenia. W trakcie debaty członkowie założyciele, byli prezesi oraz członkowie honorowi mogli podzielić się z młodszymi kolegami swoimi wspomnieniami i doświadczeniami.
Z okazji 30-lecia członkom honorowym i przyjaciołom SWSW prezes Stowarzyszenia Aurelia Grejner z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie wręczyła dyplomy z podziękowaniem za wieloletnią pracę oraz liczne działania i inicjatywy na rzecz rozwoju wydawnictw uczelnianych i książki akademickiej. Otrzymali je: Grażyna Jarzyna (członek założyciel SWSW, była dyrektor Wydawnictwa Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy), Elżbieta Kozłowska-Świątkowska (była dyrektor Wydawnictwa Uniwersytetu w Białymstoku), Ewa Zawadzka-Mazurek (była kierownik Wydawnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie), Anna Zielińska-Krybus (członek założyciel i była prezes SWSW, była kierownik Wydawnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu), Henryk Podolski (członek założyciel i były prezes SWSW, były dyrektor Wydawnictwa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie), Piotr Kieraciński (redaktor naczelny „Forum Akademickiego”) oraz Piotr Dobrołęcki (redaktor naczelny „Magazynu Literackiego „KSIĄŻKI”).
W części szkoleniowej dużo miejsca zajął temat sztucznej inteligencji – wydawcy na każdym kroku spotykają się z jej użyciem. Prawnik dr hab. Grzegorz Tylec, prof. KUL, wygłosił prelekcję zatytułowaną „Problemy prawa autorskiego związane z funkcjonowaniem sztucznej inteligencji”. Zwrócił uwagę na to, że trwa dostosowanie prawa polskiego do wymogów dyrektywy europejskiej i wyraził nadzieję, że niebawem nastąpi nowelizacja prawa autorskiego i jednocześnie obawy, że dla autorów i wydawców te zmiany nie będą satysfakcjonujące.
Małgorzata Adamczak z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu swój wykład zatytułowała „Nowości w wydawniczym warsztacie. Dobre praktyki publikacyjne”. Przedstawiła projekt DIAMAS – standard wydawniczy Extensible Quality Standard in Institutional Publishing (EQSIP) v.2 i rekomendacje dla liderów instytucjonalnych (grupa fokusowa). Zajęła się także generatywną sztuczną inteligencją (AI) w komunikacji naukowej, wskazując na różne rodzaje problemów i konsekwencje nie tylko w procesie wydawniczym.
Piotr Dobrołęcki, redaktor naczelny „Magazynu Literackiego „KSIĄŻKI”, zaprezentował „Aktualne fenomeny i paradoksy polskiego rynku książki”, zwracając uwagę m.in. na zjawisko „young adult” – wysokie nakłady książek młodych, nieznanych do niedawna autorek. Przypomniał również o wciąż aktualnych postulatach jednolitej ceny książki oraz zerowej stawki VAT.
Od lat wydawcy umieszczają czasopisma w otwartym dostępie w bazie DOAJ (Directory of Open Access Journal). Laura Bandura-Morgan przedstawiła powstałą przed kilkoma laty bratnią bazę książek naukowych opublikowanych w otwartym dostępie: DOAB – Directory of Open Access Books. Jest to możliwość wprowadzenia oferty książek w dowolnym języku po spełnieniu podstawowych kryteriów, jakimi są m.in. wiarygodność wydawcy, jasny proces przyjmowania i recenzowania publikacji, a także przestrzeganie etyki wydawniczej.
Gość z Litwy dr Mirosław Szejbak, reprezentujący The Association of Lithuanian Serials (TALS), podobne do SWSW, przypomniał, że polscy i litewscy wydawcy mają wspólne wyzwania, które dzięki zbliżeniu i współpracy mogą być owocne. Należy mieć nadzieję, że taka współpraca dojdzie do skutku.
Tę część obrad zakończyła dyskusja podsumowująca główny temat konferencji „Zasady wydawnicze a nowoczesne publikowanie”.
W czasie konferencji odbyło się też walne zebranie SWSW, w czasie którego zarząd i komisja rewizyjna przedstawili swoje sprawozdania roczne oraz zaproponowane zostały zmiany w statucie. Przyjęto również nowych członków SWSW.