W ramach finansowanego przez Unię Europejską projektu Resilience, Innovation, and Sustainability for the Enhancement of Bookselling (RISE) przygotowano opracowanie dotyczące wprowadzonych w czterech europejskich krajach „bonów na kulturę” dla nastolatków. Takie bony oferują Włochy, Francja, Hiszpania, a od tego roku również Niemcy.

Vouchery można zwykle przeznaczyć na wejściówki na wystawy muzealne, wydarzenia muzyczne, spektakle taneczne i teatralne, zakup książek, a także jeszcze wiele innych atrakcji, zgodnie z projektem każdego programu.

Vouchery są fizycznymi lub cyfrowymi kartami, a także aplikacjami na telefony komórkowe, które są przyznawane osobom w wieku od 15 do 18 lat z ustaloną kwotą pieniędzy (między 200 a 500 euro) do wydania wyłącznie na dobra i działalność kulturalną przez ograniczony czas.

We Włoszech i Francji system bonów kulturalnych istnieje od lat; w przypadku Włoch prawie dekadę. Tymczasem inne kraje, takie jak Hiszpania i Niemcy, wprowadziły te programy niedawno, częściowo jako wsparcie sektora kultury po pandemii Covid-19, ale celem jest też stymulowanie zainteresowania młodych obywateli kulturą.

„Jak zaobserwowali księgarze we wszystkich krajach, w których program został wdrożony, i co potwierdzają badania na temat nawyków czytelniczych i wydatków na kulturę przeprowadzone we Francji i Włoszech, programy bonów kulturalnych przyciągnęły młodych ludzi do księgarń w niespotykanej wcześniej liczbie, a młodzi ludzie zaczynają czytać dla przyjemności, a nie tylko na potrzeby szkolne” – czytamy w raporcie.

„Kiedy ci nowi czytelnicy wchodzą do księgarń, aby odebrać książki, które zamówili w ramach bonów kulturalnych, to być może właśnie po raz pierwszy odwiedzają księgarnię. Oczywiste jest, że programy odniosły duży sukces we wprowadzaniu szerszej grupy młodych ludzi do kultury, a dokładniej do literatury” – wskazano.

„I to jest muzyka dla uszu wydawców, księgarzy, autorów i wszystkich innych uczestników biznesu książkowego na dowolnym rynku” – komentuje Porter Anderson z Publishing Perspectives.

„Patrząc z perspektywy sektora książki, postrzegane słabości programu bledną w świetle tego, co można na nim zyskać. To, co jest szczególnie pozytywne dla sektora, poza rosnącymi przychodami pochodzącymi z bonów, to fakt, że program odniósł sukces w tworzeniu nowych czytelników wśród młodych ludzi, którzy wcześniej nie czytali, a jednocześnie zaangażowani czytelnicy eksplorują różne gatunki i urozmaicają swój repertuar” – podkreślają badacze z RISE.