Obowiązująca w Polsce Ustawa z dnia 7 listopada 1996 r. o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych (dalej: Ustawa z 1996 r.) budzi krytykę - i to nie tylko środowiska wydawców. Ustawodawca, wyznaczając relatywnie dużą liczbę egzemplarzy obowiązkowych dla publicznych książnic, nie dał państwu żadnych skutecznych narzędzi do egzekwowania tego obowiązku. W rezultacie do wszystkich piętnastu bibliotek trafia - jak się szacuje - mniej niż połowa ukazujących się publikacji. W ocenie ekspertów Instytutu Staszica obowiązujące przepisy wymagają pilnej zmiany - bądź w kierunku zmniejszenia liczby egzemplarzy obowiązkowych, bądź w kierunku stworzenia dodatkowych zachęt dla wydawców. W każdym z tych wariantów należy zwiększyć sankcje za łamanie przepisów ustawy.   Egzemplarz obowiązkowy - Polska i Europa Ustawa z 1996 r. przewiduje, że publikacje ukazujące się w nakładzie do stu egzemplarzy muszą trafiać do Biblioteki Narodowej i Biblioteki Jagiellońskiej (po jednym egzemplarzu do każdej z książnic), a publikacje wydawane w nakładzie wyższym - do piętnastu bibliotek (w sumie 17 egzemplarzy). To, w porównaniu z innymi europejskimi państwami, bardzo duża liczba. Przykładowo, we Francji i w Niemczech wydawcy są zobowiązani do przekazywania 2 egzemplarzy, we Włoszech - 4, w Wielkiej Brytanii - 6, w Irlandii - 10. Zwolennicy ograniczenia liczby egzemplarzy obowiązkowych wskazują, że obecne regulacje są zakorzenione w poprzednim systemie, kiedy to głównie państwowe (nie licząc kościelnych) wydawnictwa przekazywały egzemplarze do państwowych książnic. W obecnej sytuacji ten obowiązek wiąże się z realnymi kosztami dla wydawcy ? nawet przy ustawowym zwolnieniu od kosztów wysyłki. Koszty te nie są w żaden sposób rekompensowane. Proponuje się radykalne zmniejszenie liczby bibliotek uprawnionych do otrzymywania egzemplarza obowiązkowego wydawnictw - padała propozycja, by były to jedynie Biblioteka Narodowa, Biblioteka Jagiellońska i biblioteka regionalna w …