Prof. Jan Tomkowski został uhonorowany doroczną Nagrodą „Nowych Książek” za tom „Pan Tadeusz – poemat metafizyczny” (Ossolineum). Uroczystość wręczenia nagrody odbyła się 14 września.
– Nagrodziliśmy znakomity esej, który pokazuje arcydzieło Adama Mickiewicza trochę inaczej, niż moglibyśmy się tego spodziewać. To jest książka-niespodzianka – mówił Grzegorz Filip, redaktor naczelny “Nowych Książek”.
– Przyznanie tej nagrody jest wyrazem wielkiego uznania, szacunku dla osoby i dzieła prof. Jana Tomkowskiego. Mam wrażenie, jako polonista, literaturoznawstwa i filozof, że słowo “metafizyka” zostało przegonione na chwilę ze sceny naszej kultury. Dla mnie osobiście jest bardzo ważne. Dziękuję za tę książkę, za osiemnaście esejów, za spojrzenie na “Pana Tadeusza” w takiej perspektywie. To jest książka, która ma swoja wagę, ciężar gatunkowy, ale nie jest to książka li tylko akademicka. To książka dla tych, którzy stawiają sobie wymagania i może być bardzo inspirująca – powiedział Dariusz Jaworski, dyrektor Instytutu Książki.
W laudacji wygłoszonej na cześć nagrodzonego literaturoznawca, prof. Ewa Hoffmann-Piotrowska zwróciła uwagę na odwagę autora, który zajął się dziełem, na temat którego “powiedziano już chyba wszystko”.
Laureat podziękował prof. Ewie Hoffmann-Piotrowskiej, która zainicjowała powstanie tej książki. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się m.in. wokół twórczości Adama Mickiewicza i kulturze romantyzmu. Prof. Tomkowski był gościem organizowanych przez nią sesji mickiewiczowskich.
Nagrodzony autor mówił również o tym, w jaki sposób powstawała publikacja: – Ta książka ma osiemnaście rozdziałów i ja na prawdę osiemnaście razy – z ołówkiem w ręku – przeczytałem “Pana Tadeusza”. Nie licząc oczywiście wcześniejszych lektur. A pisząc tę książkę, rozmawiałem jedynie z duchem Mickiewicza. Bardzo chciałem, aby ta książka była z kimś “przegadana”. Takich rozmów o “Panu Tadeuszu” bardzo mi brakowało.
O wyborze laureata decyduje zespół redakcyjny miesięcznika “Nowe Książki”. Wysokość nagrody wynosi 10 tys. zł. Nagrodę ufundował Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Prof. Jan Tomkowski jest znawcą historii literatury polskiej, historykiem idei i eseistą. Pracuje w Instytucie Badań Literackich PAN. W swoich badaniach zajmował się między innymi historią polskiego romantyzmu, modernizmem oraz literaturą współczesną. Jest autorem kilku podręczników do literatury polskiej i powszechnej. Został nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia 2011 w kategorii eseistyka za “Klasztor Maulbronn”.
