26 autorek i autorów napisało opowiadania o tym, jak będziemy płacić w przyszłości. Teksty ukazały się właśnie w antologii “Utopay” wydanej nakładem wydawnictwa Harde. Premiera tomu odbyła się 5 grudnia w Pardon, to tu w Warszawie.

– Chodziło o znalezienie pomysłu na walutę przyszłości, na opisanie płatności, które mogą się pojawić – tłumaczył Daniel Odija, pomysłodawca i redaktor tomu. – Nasza antologia opowiadań futurystycznych jest ewenementem – skomentował. – Większość z tekstów, jeśli nie wszystkie, nigdy się nie zestarzeją. Jeśli odniesiemy je do technologii płatności, które w tej chwili obowiązują, to humanistyczne umysły zaproszonych pisarzy przekraczają tę sytuację. I to jest niesamowite w tej antologii.

– Czy naszą walutą będą zwierzęta, czy energia otrzymana z duszy to wystarczający kapitał, by otrzymać kredyt na życie? Jaką wartość będą miały dobre uczynki? Co się stanie, gdy wszystkie pieniądze znikną? Jaką walutę należy uzbierać, by napisać powieść, w dodatku surowo ocenzurowaną. Warzywa jako pieniądze? A może będziemy płacić fikcyjnymi pieniędzmi stworzonymi wyłącznie po to, by wzbudzały poczucie zamożności. Dziecko jako przelicznik statusu społecznego? – to pytania, które nasunęły mi się po lekturze opowiadań – mówił Odija.

Jak przekazała Magda Mazur, redaktor naczelna wydawnictwa na tom składa się 800 tys. znaków, 576 stron, 26 tekstów i ilustracji. Od pomysłu do wydania książki minęło bardzo mało czasu, bo prace rozpoczęły się we wrześniu.

Ilustracje to antologii przygotował Wojciech Stefaniec, jeden z najbardziej cenionych polskich rysowników komiksowych.

– Ta antologia jest o czymś więcej niż o o samych płatnościach. Znalazły się tu teksty wyjątkowe, zaskakujące, jeśli chodzi o treść i pomysły. I te pomysły pchały mnie do tworzenia oryginalnych ilustracji. Nie chciałem popisywać się tutaj warsztatem, tylko oddać charakter opowiadań i by nie odchodziły zbytnio od treści – mówił Wojciech Stefaniec podczas spotkania.

 

Do tomu “Utopay” opowiadania napisali: Wojciech Miłoszewski, Zygmunt Miłoszewski, Jakub Żulczyk, Jacek Dukaj, Andrzej Pilipiuk, Łukasz Orbitowski, Wojciech Chmielarz, Grzegorz Kasdepke, Grażyna Plebanek, Wojciech Kuczok, Radek Rak, Barbara Sadurska, Wojciech Chamier-Gliszczyński, Miłosz Horodyski, Wit Szostak, Dominika Słowik, Rafał Kosik, Paulina Hendel, Bartosz Szczygielski, Cezary Zbierzchowski, Mateusz Pakuła, Anna Rozenberg, Anna Cieplak, Michał Protasiuk, Magdalena Salik, Daniel Odija.

– Przy budowie świata z mojego opowiadania towarzyszyły mi rozważania, w jakim miejscu jesteśmy jako cywilizacja? W którą stronę idą przemiany cywilizacyjne i co powinniśmy zrobić w obliczu grożącej nam katastrofy ekologicznej? Co będzie towarem luksusowym? I według mnie walutą prestiżu będzie dziecko – opowiadał Wojciech Chmielarz.

A Barbara Sadurska tłumaczyła: – Zafascynował mnie temat antologii. Pomyślałam, że chętnie się z tym zmierzę. Od dawna o tym myślę, że ludzie, którzy kiedyś będą bogaci, to są ci, którzy mają dostęp do tego, co nam się wydaje, że jest za darmo i że to jest naturalne, czyli np. do czystego powietrza albo czystej wody. Wyobraziłam sobie elitarną grupę osób, które mają własność źródeł wszystkich rzek.

– Moje opowiadanie jest o tym, jak mi się wydaje, jak może wyglądać świat za 30 lat, z kryzysem, który jest pełzający, ale nie spektakularny. Wszystko jest napisane z perspektywy starszych bohaterów, głównie pani, która karmi koty, bo ten temat jest mi szczególnie bliski – opowiadał z kolei Radek Rak.

– Kiedy zaczęłam pisać, wpadłam w szufladkę “realizm magiczny” i długo z niej nie mogłam uciec. Ale moje pisanie bliższe jest wirded fiction, bo wszystko da się wytłumaczyć w racjonalny sposób. Opublikowany w tomie tekst jest w gruncie rzeczy bardzo racjonalny, chociaż dzieją się tam rzeczy trudne do wyobrażenia. A to dlatego, że to jest rzeczywistość, w której zostaje wymyślona teleportacja. To opowiadanie jest przedłużeniem lemowskiej wizji, gdzie w kostiumie fantastycznym możemy lepiej zrozumieć pewne schematy i systemy naszego życia. W pewnym sensie to opowiadanie jest o ekonomii, kapitalizmie niż o walucie. Bo waluta wydaje mi się tylko jednym z elementów tej rzeczywistości. Cieszę się, że tematy, które wiążą się z liczbami trafiają do literatury, wierzę, że jednym z głównych problemów życia społeczno-politycznego jest to, że myślimy, ze ekonomia jest nauką ścisłą, a ekonomia jest nauką społeczną – mówiła Dominika Słowik.

“Utopay. Przyszłość wystawia rachunek”. Zbiór opowiadań pod redakcją Daniela Odiji