Jedną z nagród wręczonych podczas Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie (25-28 maja) była Nagroda Rektora Politechnika Warszawskiej w konkursie Academia 2023 dla najlepszej publikacji akademickiej w dziedzinie nauk technicznych i ścisłych, którą otrzymał Dom Wydawniczy Księży Młyn za publikację: „Centralna Kolej Transandyjska Callao – Lima – La Oroya, dzieło polskiego inżyniera Ernesta Malinowskiego” Przemysława Dominasa. Współwydawcą książki jest Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika”.
– Jest to pierwsza nie tylko w Polsce monografia tej wyjątkowej linii kolejowej. Upamiętniamy w niej postać polskiego inżyniera Ernesta Malinowskiego, projektanta tej niezwykłej inwestycji. Co ważne autor książki, dr Przemysław Dominas, podczas jej pisania, odbył wyprawę badawczą do Peru, przejechał cały szlak linii kolejowej, wiele dni przesiedział badając dokumenty w archiwum państwowym w Limie. Należy podkreślić też zaangażowanie w wydanie książki Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa za Granicą „Polonika”, którego dyrekcji i pracownikom bardzo dziękuję – przekazał Bibliotece Analiz Michał Koliński, prezes zarządu wydawnictwa Księży Młyn.
Książka „Kolej Transandyjska – Callao – Lima – La Oroya, dzieło polskiego inżyniera Ernesta Malinowskiego” autorstwa Przemysława Dominasa jest opowieścią o jednej z najbardziej zaawansowanych, w momencie budowy, technicznie i najwyżej położonych kolei na świecie. W publikacji została opisana historia budowy tej kolei, zaprojektowanej przez polskiego inżyniera Ernesta Malinowskiego. Na linii zastosowano unikatowe rozwiązania trasowania szlaku w postaci zakosów (zygzaków), umożliwiających wznoszenie szlaku wzdłuż stromych ścian skalnych Andów, w terenie, gdzie brakowało miejsca na poprowadzenie torowiska w łuku. Wybudowano ponad 60 tuneli kolejowych, z których tunel szczytowy Galera jest najwyżej położonym tunelem na świecie (4774 m n.p.m.) oraz zrealizowano kilkanaście dużych mostów, z których most Verrugas po wybudowaniu był najwyższym tego typu obiektem na świecie (76 m wysokości).
Wybrany do opisania odcinek linii Callao – Lima – La Oroya o długości 222 km jest najtrudniejszym technicznie odcinkiem kolei w Peru – w 2019 roku peruwiański rząd stworzył wniosek o wpisanie go na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Książka jest efektem wyjazdu autora do Peru i przeprowadzenia kwerendy źródłowej w instytucjach archiwalnych w Limie oraz wykonania inwentaryzacji terenowej szlaku kolejowego, polegającej na dokonaniu dokumentacji fotograficznej wybranych najważniejszych obiektów inżynierskich i architektonicznych oraz rozwiązań technicznych (np. zakosy). Publikacja jest wzbogacona o mapę, ukazującą przebieg szlaku kolejowego i rozmieszczenie głównych obiektów linii, a ponadto zawiera sporo ilustracji archiwalnych.
