Wybitny naukowiec, nestor polskiej archeologii, prof. dr hab. Jerzy Gąssowski zmarł 1 lutego w Pułtusku. Miał blisko 95 lat.
Był absolwentem Uniwersytetu Warszawskiego, doktorat obronił w Polskiej Akademii Nauk, habilitację uzyskał na Uniwersytecie Warszawskim. Studia podyplomowe odbywał na paryskiej Sorbonie, w École Pratique des Hautes Études oraz w École des Chartres. Uczył archeologii jako profesor na Indiana University w Bloomington w USA. Był dyrektorem Instytutu Archeologii oraz dyrektorem Ośrodka Studiów Amerykańskich na Uniwersytecie Warszawskim. Ostatnio pełnił funkcję dyrektora Instytutu Antropologii i Archeologii na Akademii Humanistycznej im. prof. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku.
Jest autorem 25 książek z zakresu archeologii i wielu publikacji popularyzatorskich, w tym „Ziemia mówi o Piastach” (1960), „Narodziny średniowiecznego świata” (1970), „Z dziejów polskiej archeologii” (1970), „Irlandia i Brytania w początkach średniowiecza w świetle badań archeologicznych” (1973), „Mitologia Celtów” (1978), „Z archeologią za pan brat” (1983), „Kultura pradziejowa na ziemiach Polski” (1985), „Prahistoria sztuki” (1994) czy „Indianie Ameryki Północnej. Od początków po wiek XIX” (1996).
Prowadził badania w zakresie archeologii wczesnego średniowiecza i sztuki pradziejowej w Polsce, Wielkiej Brytanii, Bułgarii oraz we Francji. „Jego erudycja i głęboka znajomość dziejów kultury, ujmujący sposób bycia, życzliwość i delikatność zjednywały Mu szacunek i szczerą sympatię studentów, słuchaczy i współpracowników. Profesor Jerzy Gąssowski miał szczęśliwą rękę do sukcesów w wykopaliskach. Wraz z zespołem odkrył grób Mikołaja Kopernika w Katedrze Fromborskiej”, czytamy w nekrologu podpisanym przez członków rodziny i zamieszczonym w „Gazecie Stołecznej” z 9 lutego.
„Z jego nazwiskiem wiąże się (…) także słynne odkrycie w Podebłociu, w woj. mazowieckim. Trzy gliniane przedmioty – tabliczki, dwie z greckimi literami IXH i IXS, monogramami Chrystusa, datowanymi na IX wiek. To najstarsze zabytki pisma z terenów Polski” – napisał we wspomnieniu o profesorze Krzysztof Burek w serwisie Sandomierz.pl.
Był synem Piotra Gąssowskiego, inżyniera kolejnictwa, wnukiem Władysława i prawnukiem Franciszka Grzymały Gąssowskiego z Ziemi Nowogródzkiej, odnowiciela rodu po Powstaniu Listopadowym.
Pożegnanie prof. Jerzego Gąssowskiego odbędzie się jutro, czyli w czwartek 11 lutego o godz. 11. na Cmentarzu Północnym w Warszawie (sala A).
