Poniedziałek, 12 czerwca 2023
Czytanie dramatu Pawła Bitki Zapendowskiego „Leo Lipski Story – Miłość na Miodowej”

Stowarzyszenie Pisarzy Polskich zaprasza na czytanie nowego dramatu i promocję e-booka Pawła Bitki Zapendowskiego „Leo Lipski Story – Miłość na Miodowej”.

Występują: Krzysztof Nowik, Joanna Derengowska, Bożena Furczyk, Ewa Kabsa, Magdalena Żurawska, Ignacy Klim oraz Igor Toporowski.

Wydarzenie organizowane jest  przy wsparciu Instytutu Teatralnego.

Czytanie odbędzie się w środę 14 czerwca o godz. 19 na Scenie Senatorska 3 w Domu Literatury przy Krakowskim Przedmieściu 87/89 w Warszawie.

– Miło mi poinformować o nowej inicjatywie i nowej formie spotkań, jaka zagości w Domu Literatury pod egidą Oddziału Warszawskiego SPP. Będą to publiczne czytania dramatów – czyli wstępna faza pracy nad spektaklem teatralnym – służące także zapoznaniu się ze sztuką większej liczbie osób – przekazał Zbigniew Zbikowski, prezes Oddziału Warszawa SPP.

Jak informują organizatorzy, dramat podejmuje problematykę odpowiedzialności za tragedię Holokaustu i zbrodni, jakie przynosi wojna. Paweł Zapendowski, poruszając główne wątki z Lipskiego, stawia sobie za cel popularyzację prozy tego wciąż nie dość znanego polskiego pisarza pochodzenia żydowskiego. Tekst udowadnia, że Leo Lipski powinien jak najszybciej dołączyć do postaci rozpoznawalnych i stanąć obok wybitnych pisarzy swojej epoki: Schulza i Gombrowicza. Przedwojenny żydowski Kazimierz. Ida i Leo mają młodzieńczy romans. Ona mieszka na Miodowej. Jej rodzice prowadzą tam sklep. Ida śpiewa i tańczy. Leo jest dużo lepiej sytuowany. Pragnie zostać sławnym pisarzem i już publikuje w czasopismach. We wrześniu 1939 roku uciekają przed wojną do Lwowa. Tu ich drogi się rozchodzą. Leo na krótko trafia do sowieckiego więzienia, Ida decyduje się wrócić do Krakowa, do rodziców. Znajdzie się w getcie. Leo zaś padnie ofiarą deportacji. Zostanie więźniem łagru nad Wołgą. Później z polską armią pod dowództwem gen. Andersa dotrze do Palestyny. I tam wydarzy się coś, co przesądzi o jego losie. Po przebytym tyfusie, dotknie go paraliż. Jako polski pisarz na emigracji w Izraelu, walcząc z chorobą i biedą, dożyje 80 lat. Jego proza – we fragmentach – po raz pierwszy ukaże się w Polsce w podziemnym wydawnictwie w 1988 roku. Sztuka Pawła Bitki Zapendowskiego na podstawie prozy Leo Lipskiego to pierwsze przeniesienie dzieła tego pisarza na scenę. Lipski (właśc. Lipschütz, 1917-1997), dotknięty traumą wojny – pobyt w łagrach i paraliż, który uniemożliwił mu normalną egzystencję, przymusowa emigracja – wciąż nie dość znany jest czytelnikom, a to, co napisał, nie może wyjść poza ramy uniwersyteckiego dyskursu. Autor podjął i rozwinął główne tematy zaczerpnięte z autobiograficznych opowiadań Lipskiego, tworząc z nich sceniczną epopeję. Leo Lipski utracił to, co najważniejsze: rodzinę, przyjaciół, majątek i ojczyznę, lecz zachował życie, przetrwał Holokaust. Na jego drodze ważną rolę odgrywały kobiety. Sparaliżowany, wiele lat spędził pod opieką Łucji Gliksman. Nie mógł pisać. Przykuty do łóżka pochłaniał książki.

Justyna Sobolewska w „Polityce” (nr 4/2018) przypomina postać Leo Lipskiego: „Niemal każdy tekst o Lipskim zaczyna się podobnie: wybitny, ale w Polsce ciągle mało znany”. Beata Chomątowska w „Tygodniku Powszechnym” (nr 14/2018) pisze: „Z wojny wyszedł cało, choć zabrała mu całą rodzinę. Ominęło go piekło Zagłady. Zaznał innego, obozowego”. Hanna Gosk, profesor dr hab. z UW, autorka badań dotyczących twórczości Lipskiego, pisze w książce „Jesteś sam w swojej drodze”, że umarł z dala od kraju, który uważał za ojczyznę.

Celem czytań polskiego dramatu najnowszego, organizowanych przez Oddział Warszawski Stowarzyszenia Pisarzy Polskich w Domu Literatury we współpracy z Instytutem Teatralnym im. Zygmunta Raszewskiego, jest wzmocnienie środowiska dramatopisarskiego oraz obecności dramaturgii współczesnej w pejzażu polskiej kultury. Jest to odpowiedź na negatywną tendencję rozluźniania się tak ważnych w przeszłości relacji pomiędzy dramatopisarzami a scenami teatralnymi. Czytania są przede wszystkim kierowane do osób mających wpływ na repertuar w polskim teatrze: reżyserów, dyrektorów, aktorów i wydawców oraz wszystkich miłośników teatru i dramaturgii.

Paweł Bitka Zapendowski – dramaturg, scenarzysta, scenograf. Urodził się w Krakowie, gdzie też ukończył Akademię Muzyczną oraz scenografię na Akademii Sztuk Pięknych. Otrzymał II nagrodę (I nie przyznano) w konkursie na komedię na Ogólnopolskim Festiwalu Komedii „X Talia” w Teatrze im. Ludwika Solskiego w Tarnowie w 2006 roku. Od połowy lat 90. współpracował z Piwnicą pod Baranami jako kompozytor (piosenki i spektakle: „Mgła na dzień dobry” do wierszy Kazimierza Mikulskiego (realizacja w TVP2; „Żegnaj Poro!” według prozy Bruno Schulza; „Dzieci Rimbauda”). Od 2015 roku wyreżyserował ok. 50 spektakli teatralnych według własnych tekstów dramatycznych: „Miałem Wielkie Szczęście – o Andrzeju Wajdzie” (2019, premiera w Piwnicy pod Baranami), „Trakl Nieskończony” (2018 – Dni Austrii / Festiwal Trakl-Tat, Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK), „Miłość na Miodowej – Ocalały z Zagłady (The Leo Lipski story)” (2018 – 28, Festiwal Kultury Żydowskiej, Synagoga Wysoka), „Noc Trakla” (2017 – Festiwal Trakl-Tat, Teatr Bagatela), „Kantor w Paryżu” (2016 – KFK, 2018 – Teatr Groteska, Instytut Teatralny im. Zygmunta Raszewskiego), „Trakl: Greta i Georg” (2016), „Jestem jaka jestem” (2013 – Espace Beaujon, Paris), „Jak z Almodovara” (2013 – Scena Off-Groteska, Solvay), „Kokaina /dzień 1 i 2/” (2010 – Galeria Konsulatu Austrii), „Budowniczy lalki” (2000 – Scena Off-Groteska). Filmy niskobudżetowe, reż.: „Trakl. Dni są policzone” (fabularny, 2020), „Buba. Film o aktorze który kochał psy” (dokument., 2021). Spektakle: „Jak z Almo… czyli Zrób mi PIT-a!”, Teatr Kontrabanda, reż. Przemysław Sejmicki, 2015. Wydał dziesięć tytułów na e-bookach (poezja, proza, dramat) w wydawnictwie internetowym https://e-bookowo.pl/ w tym „Kurs dramaturgii” (2022). Należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Związku Artystów Scen Polskich.

Podaj dalej
Autor: (fran)