Piątek, 21 stycznia 2022

W czwartek 20 stycznia odbyła się uroczystość z okazji 275. rocznicy otwarcia Biblioteki Narodowej oraz inauguracja nowych czytelń, w której udział wzięli przedstawiciele władz RP, dyrektorzy bibliotek, instytucji kultury i nauki oraz pracownicy BN. Uroczystość była zwieńczeniem realizacji projektu pn. „Modernizacja czytelń i przestrzeni publicznych Biblioteki Narodowej”.

Wydarzenie uświetnili swoją obecnością m.in. Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotr Gliński, Minister Funduszy i Polityki Regionalnej Grzegorz Puda i Wicemarszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz. BN otrzymała również listy gratulacyjne od Prezydenta RP Andrzeja Dudy, Marszałek Sejmu RP Elżbiety Witek, Premiera Mateusza Morawieckiego oraz Ministra Edukacji i Nauki prof. Przemysława Czarnka.

Po modernizacji czytelnie są trzykrotnie większe. W nowoczesnych i funkcjonalnych przestrzeniach BN będzie udostępniała 10 mln woluminów ze swoich magazynów oraz 3,5 miliona obiektów cyfrowych z Polona.pl. W czytelniach stanie czterokrotnie więcej książek z wolnym dostępem dla czytelników. Zostały zapewnione również czytelnie mniejsze, specjalistyczne, dla zespołów badawczych.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda w liście do zebranych na uroczystości napisał, że „Biblioteka Narodowa odgrywa doniosłą rolę w pielęgnowaniu dziedzictwa i tożsamości naszej wspólnoty oraz popularyzacji wiedzy. Upowszechnia znajomość literatury, prowadzi, wspiera badania naukowe oraz ułatwia zdobywanie informacji i wykształcenia setkom tysięcy osób rocznie. W coraz większym stopniu dzieje się to dzięki digitalizacji zasobów i udostępnianiu ich w sieci, […] Chce dziś Państwu gorąco podziękować za wielkie dzieło, jakim jest biblioteka cyfrowa polona.pl”.

Wicepremier, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotr Gliński podkreślił, że Biblioteka Narodowa symbolizuje utrzymanie ciągłości polskiej tożsamości i polskiej kultury. Przypomniał dramatyczne momenty w historii tej instytucji. “Z jednej strony mieliśmy akt rabunku zasobów biblioteki po Powstaniu Kościuszkowskim, po którym tylko część z nich udało się odzyskać. (…) Zaś po Powstaniu Warszawskim okupant niemiecki celowo spalił Bibliotekę Ordynacji Krasińskich na Okólniku” – powiedział wicepremier prof. Piotr Gliński.

Szef resortu kultury podkreślił, że stała modernizacja Biblioteki Narodowej sprawiła, że jest to obecnie instytucja nowoczesna, która potrafi sprostać wszelkim wyzwaniom współczesności. “Dzisiaj wieńczymy wielki projekt modernizacji siedmiu czytelni Biblioteki Narodowej, a więc tych głównych miejsc łączności między zasobami a publicznością. To powierzchnia 13,5 tys. metrów kwadratowych, na której modernizację przeznaczonych zostało 41,5 mln zł, z czego około połowa to środki europejskie” – wskazał minister kultury i dziedzictwa narodowego.

Wicepremier zaznaczył, że realizacja projektu była możliwa m.in. dzięki zwiększeniu budżetu centralnego przeznaczonego na kulturę, który w ciągu ostatnich sześciu lat wzrósł o prawie 70 procent. Zwrócił też uwagę, że Biblioteka Narodowa pełni bardzo ważną rolę w Narodowym Programie Rozwoju Czytelnictwa. “Dzięki zaangażowaniu biblioteki udało się prawie dwukrotnie zwiększyć budżet w nowej edycji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa. Łącznie ze środkami samorządowymi program obejmuje już 1 mld 100 mln zł. W Polsce pod auspicjami Biblioteki Narodowej, a także dzięki rozwojowi programu, powstało około 200 nowych bibliotek” – podsumował prof. Piotr Gliński.

Podczas uroczystości minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński odczytał również list Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego. “Największy publiczny księgozbiór w Europie stanowił kolekcję bezcenną w każdym sensie – kulturowym, materialnym, narodowym – podkreślił w liście premier Morawiecki. – Archiwizując i udostępniając zbiory piśmiennicze, ikonograficzne, kartograficzne, muzyczne, audiowizualne i elektroniczne, kontynuują Państwo tę misję. Jednocześnie prowadząc działalność na wielu polach – by wymienić tylko działalność naukową, konserwatorską czy wydawniczą. To cicha służba, ale też służba niezwykłej wagi, której znaczenie należy cenić szczególnie” – zaznaczył.

Dyrektor Biblioteki Narodowej dr Tomasz Makowski, zapraszając gości do zwiedzania nowych przestrzeni, zwrócił uwagę, że „biblioteki narodowe na świecie są symbolami niepodległości. Polska Biblioteka Narodowa jest szczególnym symbolem – była dwa razy zamykana i niszczona, kiedy Polska traciła niepodległość. I trzy razy otwierana na nowo, gdy ojczyzna niepodległość odzyskiwała. Polski księgozbiór trzeba było budować niemal od nowa”. Jak dodał „dziś podstawowe zadanie Biblioteki Narodowej się nie zmieniło, zbieramy całość piśmiennictwa polskiego. Biblioteka Narodowa jest żywą pamięcią Rzeczypospolitej”.

Jak informuje Biblioteka Narodowa, w nowych wnętrzach zastosowano szlachetne materiały. “Miedź na sufitach, stal, drewno i kamień uatrakcyjniły wizualnie pomieszczenia, które nie straciły przy tym swojego modernistycznego charakteru. Zaprojektowano przestrzeń bez barier architektonicznych, aby każdy mógł z niej swobodnie korzystać. Całości dopełniają cztery wewnętrzne ogrody, każdy o odmiennej stylistyce, ze specjalnie dobraną roślinnością zmieniającą się wraz z porami roku. Wewnętrzne ogrody wieńczy sad”.

Architekt dr Tomasz Konior, autor projektu przebudowy nowych czytelń Biblioteki Narodowej, mówił podczas inauguracji, że „biblioteka jest miejscem spotkań. Unikatowym, światem ludzi i książek, świątynią wysokiej kultury, miejscem zdobywania wiedzy, kształtowania świadomości”.

Po zakończeniu części oficjalnej goście zwiedzali nowe czytelnie Biblioteki Narodowej. W Czytelni Prasy, przy wejściu, będzie można przeglądać najnowsze numery gazet i czasopism, korzystać z Internetu oraz cyfrowych zasobów Biblioteki Narodowej. To miejsce otwarte dla każdego, nie jest wymagana karta czytelnika. Z Czytelni Dolnej pod świetlikiem, do której prowadzą spiralne schody z windą wewnątrz, będą korzystać osoby ceniące światło słoneczne. Czytelnia Nowości oferuje codziennie aktualizowane ostatnie publikacje. Obok, w Czytelni Encyklopedii i Słowników, będzie można skorzystać z dawnych encyklopedii i słowników. Największą z czytelń jest, umożliwiająca również wolny dostęp do półek, Czytelnia Górna z niemal kompletnymi zbiorami z historii i literatury pięknej. Z Czytelni Górnej można przejść się do Czytelni Załuskich, nazwanej na cześć założycieli Biblioteki, z największą w Polsce kolekcją zbiorów bibliologicznych. Rękopisy, starodruki i cymelia wraz z dawnymi katalogami bibliotek z całego świata będą udostępniane w jedynej czytelni zamkniętej, Czytelni Zasobu Wieczystego. Dla użytkowników do dyspozycji pozostają również Czytelnia Kartograficzna, Czytelnia Muzyczna oraz Czytelnia Nagrań Dźwiękowych i Audiowizualnych. Zaprojektowano przestrzeń bez barier architektonicznych, aby każdy mógł z niej swobodnie korzystać, bez względu na stopień niepełnosprawności.

Otwarcie Biblioteki dla czytelników nastąpi 24 lutego  – w dniu, w którym obchodzona jest rocznica jej reaktywowania przez prezydenta RP Ignacego Mościckiego w 1928 roku.

Relacja z uroczystości:

Podaj dalej
Autor: W, fot. BN
Źródło: BN, MKiDN