Zgodnie z zapowiedzią Mariana Sewerskiego, prezesa zarządu Spółdzielni Wydawniczej Czytelnik, w piątek 13 stycznia ukazał się trzeci tom wspomnień Zofii z Odrowąż-Pieniążków Skąpskiej zatytułowany „Dziwne jest serce kobiece… Tom 3. Wspomnienia z Ząbkowic i Krakowa”.
Opracowanie wspomnień przepisanych z rękopisu, wstęp, komentarze, przypisy, dobór materiału ilustracyjnego i tablice genealogiczne są dziełem Rafała Skąpskiego, wnuka autorki. Autorem opracowania graficznego i typograficznego jest Maciej Sadowski. Tak jak poprzednie tomy z tego cyklu, również i tom trzeci został opatrzony rekomendacjami najwybitniejszych polskich pisarzy: Józefa Hena, Wiesława Myśliwskiego i Eustachego Rylskiego. Wydawca zamieścił też fragmenty recenzji, jakie ukazały się po wydaniu poprzednich tomów, między innymi z „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”.
– Jest to zamknięcie trylogii, cyklu wspomnień mojej babki, matki mojego ojca. Pierwszy tom ukazał się w 2019 roku i ani wydawca, ani ja nie sądziliśmy wówczas, że będą ukazywać się następne tomy. Byłem bardzo zadowolony z tego, że ukazał się ten pierwszy tom obejmujący okres do roku 1920, bo był to ważny okres w życiu dziadków i mojej rodziny jeszcze pod zaborami, w Galicji. Potem, gdy tom ten zyskał pozytywną reakcję zarówno krytyki, także literackiej, ale przede wszystkim czytelników, zdecydowaliśmy wspólnie z prezesem Marianem Sewerskim, że rozpocznę pracę nad tomem drugim, obejmującej okres II Rzeczpospolitej, i też podobnie, jak poprzednio, sądziłem, że na tym się ta edycja skończy. Jednak drugi tom również znalazł uznanie, może nawet u większego kręgu opiniotwórczego. Teraz ukazał się tom zamykający, najobszerniejszy, chociaż dotyczący najkrótszego okresu w życiu autorki, bo zaledwie 16 lat – przekazał Bibliotece Analiz Rafał Skąpski zaraz po otrzymaniu pierwszych egzemplarzy publikacji.
–Ten tom dzieli się na dwie części wynikające z faktu śmierci męża autorki, mojego dziadka, w 1950 roku. Wówczas – do 1950 roku – dziadkowie podejmują jeszcze aktywność zawodową, prowadząc na tak zwanych Ziemiach Odzyskanych zakład ogrodniczy w Ząbkowicach. Po śmierci męża Zofia przenosi się do Krakowa i czytelnik na pewno wyczuje w tej pierwszej części jeszcze uczucie nadziei, optymizmu, chęci spełniania się w pracy zawodowej, natomiast t ostatnie dziesięć lat to niezwykle przejmujący zapis odchodzenia i samotności, choć spędzanej wśród niezwykle życzliwej i opiekuńczej rodziny, ale samotności starego, schorowanego człowieka. Lektura tych fragmentów była przejmująca i czytelnik nie związany emocjonalnie, ani pokrewieństwem z autorką, może w podobny sposób odebrać te zapisy i być może w jakiś sposób wpłynie to na jego stosunek do jego rodziców – dodał autor opracowania.
Marian Sewerski, który przekazał Rafowi Skąpskiemu w jego mieszkaniu pierwsze egzemplarze tomu trzeciego trylogii Zofii Skąpskiej, stwierdził: – Efekt przerósł oczekiwania, mamy bardzo szeroki oddźwięk od ludzi mediów, ukazało się bardzo dużo recenzji i artykułów. Nie spotkałem się z głosami krytycznymi, a wręcz przeciwnie – od sympatii aż po zachwyt. To również dotyczy opinii czytelników, którzy wypowiadali się na łamach portali internetowych. Publikacja jest bardzo udana i to głównie udana dzięki wysiłkowi i ogromnej pracy Rafała Skąpskiego, a trzeba też podkreślić poziom opracowania graficznego Macieja Sadowskiego. Liczymy na to, że tom trzeci będzie się ciszył nie mniejsza popularnością niż dwa poprzednie.
na zdjęciu od lewej: Marian Sewerski i Rafał Skąpski w dniu premiery
