
Na stronie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego opublikowano raport z prekonsultacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa na lata 2026-2030. Dokument powstał po spotkaniach prekonsultacyjnych z przedstawicielami podmiotów działających w obszarze rynku książki, których celem było poznanie opinii na temat najlepszych rozwiązań dla tego sektora. Zebrane wnioski i uwagi będą wykorzystane w dalszych pracach koncepcyjno-analitycznych.
Celem prekonsultacji społecznych było poznanie opinii podmiotów działających w obszarze książki na temat działań wspierających rozwój czytelnictwa oraz omówienie dotychczasowych efektów i kierunków zmian w kolejnej edycji NPRCz.
Wśród postulowanych zmian, które zdaniem operatorów NPRCz powinny zostać uwzględnione w założeniach do kolejnej edycji Programu, oraz uwag zgłaszanych przez uczestników spotkań prekonsultacyjnych, znalazły się, m.in.:
Priorytet 1: Poprawa oferty bibliotek publicznych (Operator: Biblioteka Narodowa)
- możliwość otwarcia bibliotek w soboty (lub niedziele),
- określenie wysokości minimalnego wkładu własnego,
- zbyt późne ogłaszanie wyników naboru, a w związku z tym zbyt krótki czas na realizację zadania,
- możliwość poszerzenia zakupów np. o gry planszowe czy czytniki,
- rezygnacja z posiadania dostępu do terminala Academica oraz ograniczenie biurokracji (duża liczba dokumentów do przedstawienia przy aplikowaniu oraz sprawozdawczości).
Priorytet 2: Inwestycje w infrastrukturę bibliotek publicznych (Operator: Instytut Książki)
- rozszerzenie grupy uprawnionych wnioskodawców o biblioteki powiatowe i biblioteki w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców,
- możliwość przeznaczenia dofinansowania na tzw. małą infrastrukturę (remonty, zakup wyposażenia) i zwiększenie maksymalnej kwoty wnioskowanej (obecnie jest to 2 250 tys. zł).
Priorytet 3: Zakup nowości wydawniczych do placówek wychowania przedszkolnego, bibliotek szkolnych i pedagogicznych (Operator: Ministerstwo Edukacji Narodowej)
- uproszczenie procedury dotyczącej sprawozdawczości,
- powiększenie możliwości zakupów np. o gry planszowe czy komputerowe,
- zwiększenie kwoty wnioskowanej dla bibliotek pedagogicznych (obecnie jest to 3 tys. zł), które dokonują zakupów tzw. literatury fachowej, droższej od tradycyjnych wydań książkowych.
Priorytet 4: Program dotacyjny dla bibliotek oraz promocja czytelnictwa (Operator: Narodowe Centrum Kultury)
- stworzenie warunków do udziału jak najszerszej grupy bibliotek,
- umożliwienie współpracy z lokalnymi grupami, stowarzyszeniami czy innymi instytucjami.
Uczestnicy prekonsultacji rekomendowali również wprowadzenie do NPRCz działań skierowanych do osób nieczytających.
Pojawiły się też pomysły na dodatkowe wsparcie finansowe wydawców, księgarni, pisarzy i pisarek poprzez ustanowienie obowiązku zakupu polskiej literatury czy widełek w honorariach przy organizacji spotkań autorskich i innych wydarzeń.
Za istotne uznano konieczność wspierania różnego rodzaju szkoleń dla bibliotekarzy, w celu podniesienia umiejętności, wiedzy i kompetencji zawodowych, w tym udział w wizytach studyjnych w innych bibliotekach.
Duża grupa uczestników prekonsultacji wskazywała na niewystarczające, czasami wręcz znikome, zainteresowanie władz samorządowych sytuacją bibliotek w danej gminie.
Pojawiły się też głosy, by w ramach NPRCz stworzyć nowy priorytet, obsługiwany przez nowego Operatora – Ministerstwo Zdrowia. W jego ramach finansowane byłyby szkolenia dla środowiska medycznego, psychologicznego i psychiatrycznego w zakresie wiedzy o wpływie czytania dialogowego na rozwój dziecka.
https://www.gov.pl/web/kultura/raport-z-prekonsultacji-narodowego-programu-rozwoju-czytelnictwa-30