Wiceprezydent Wrocławia Jakub Mazur podczas uroczystości zwrócił uwagę na jeden z zapisów Karty mówiący o tym, że książki są unikatowymi obiektami kultury i budują tolerancję, wzajemne zrozumienie, dialog, pokój, a także pomagają kreować wspólną przyszłość.
„Uważam, że świat bardzo potrzebuje dzisiaj tych wszystkich wartości, a szczególnie w kontekście wczorajszych kolejnych smutnych wiadomości, pokoju. Jestem pewien, że wyrażam nadzieję nas wszystkich tutaj, reprezentujących miasta z czterech kontynentów, że już niedługo, po zwycięstwie nad agresorem, dołączy do grona Światowych Stolic Książki miasto ukraińskie” – powiedział.
Idea Światowych Stolic Książki UNESCO stanowi uzupełnienie i jednocześnie rozwinięcie koncepcji Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich UNESCO, największego święta literatury i czytelnictwa, które po raz pierwszy obchodzone było 23 kwietnia 1995 roku.
W 2001 UNESCO powołało pierwszą Światową Stolicę Książki – Madryt – na roczną kadencję. Kolejne miasta-stolice otrzymują ten tytuł jako nagrodę za przygotowanie wyróżniających się programów promujących książki i czytelnictwo. Wrocław nosił tytuł Światowej Stolicy Książki w 2016 roku. Obecnie Stolicą jest Guadalajara, w 2023 będzie nią Akra, a w 2024 – Strasbourg.
W tym roku UNESCO we współpracy z byłymi Stolicami zdecydowało o powołaniu nowej literackiej sieci międzynarodowej, która programowo i geograficznie uzupełni cele i zadania istniejącej już Sieci Miast Kreatywnych UNESCO. Wrocław wchodzi w jej skład jako Miasto Literatury od 2019.
Nowo powołana Sieć Światowych Stolic Książki UNESCO skupiająca byłe, obecne i przyszłe Światowe Stolice Książki ma za zadanie wykorzystać potencjał, doświadczenie i zaangażowanie miast-założycieli do kreowania wspólnych projektów i programów budujących społeczną świadomość wagi, jaką dla współczesnego świata mają:
- literatura i jej twórcy,
- rynek książki,
- podnoszenie kompetencji czytelniczych,
- walka z analfabetyzmem.
Sieć planuje także promować m.in. zrównoważone pod względem ochrony środowiska praktyki wydawnicze oraz wspierać wymianę międzynarodową, w tym mobilność pisarzy, tłumaczy i przedstawicieli branży.
„Sieć Światowych Stolic Książki wierzy, że książki i opowieści posiadają ogromną moc wzmacniania i przemiany zarówno jednostek, jak i społeczeństw. Każdy człowiek ma prawo dostępu do książek, które są kluczowym elementem edukacji i życia kulturalnego wspólnoty, ma prawo do cieszenia się nimi i czerpania z nich korzyści” – czytamy w Deklaracji Założycielskiej Sieci.
Wrocław po podpisaniu Deklaracji stał się pierwszym miastem w Polsce, które współtworzy obie literackie sieci UNESCO.