John Updike, 74-letni odwieczny kandydat do literackiego Nobla, jest pisarzem zadziwiająco płodnym. Wybredni krytycy zarzucają mu, że ostatnie utwory są słabsze, nie sięgają poziomu „króliczego” kwintetu, ale weźmy pod uwagę, że autor od 1958 – bez mała pół wieku – niemal co roku publikuje tom wierszy, opowiadań, esejów (jest cenionym krytykiem sztuki), prozy dla dzieci, sztuk, wreszcie powieści. Nie wspominam o tekstach zamieszczanych mniej lub bardziej regularnie w „New Yorkerze” (pierwszy pracodawca) i innych czasopismach. Ostatnim tomem prozy były „Miasteczka”, w roku ubiegłym ukazał się (i został dobrze przyjęty) zbiór esejów dotyczących sztuki amerykańskiej „Still Looking”. Chyba nikt nie oczekiwał, że Updike najnowszą powieść poświęci terroryzmowi, w dodatku oglądanemu z perspektywy samobójczego mordercy. Bohaterem „Terrorist” (Knopf) jest 18-letni Ahmad Mulloy, efekt związku Amerykanki o hipisowskich inklinacjach z egipskim studentem. Tatuś gdzieś przepadł, matka zadaje się z kuratorem społecznym, a Ahmad odkrywa islam jako alternatywę swego pustego i niespełnionego życia. Religia pochłania go tak bardzo, że niebawem zgadza się zostać „męczennikiem za wiarę” i wysadzić Lincoln Tunnel, łączący pod wodą dwie strony miasta. Updike pokazuje, jak podobna sytuacja – pozostawienie młodego chłopaka samemu sobie, brak zainteresowania jego potrzebami – nie pozwala mu przekształcić się w mężczyznę, umożliwia natomiast wykorzystanie jego naiwnej pewności siebie. Dla recenzenta „New York Magazine” Updike objawił się w powieści w dawnej krasie: pisze o ulubionych sprawach, czyli religii i seksie (tego drugiego również nie brakuje). Ale ukazując labirynt uzależnień, w jaki wpakował się nieświadomie Ahmad, Updike przestrzega przed zbytnim zaangażowaniem w ideę – jakąkolwiek. Sami jesteśmy ucieleśnieniem najwspanialszej koncepcji, nie możemy być środkiem do jej unicestwienia. Atak …