"Mała zagłada" Anny Janko (Wydawnictwo Literackie), "Turniej cieni" Elżbiety Cherezińskiej (Zysk i S-ka), "Miłosz w Krakowie" Agnieszki Kosińskiej (Znak), "Pływak" Joakima Zandera (Sonia Draga) i "966. Chrzest Polski" Krzysztofa Ożoga (Biały Kruk) - Książkami Roku 2015 Przypominamy 48 "Książek miesiąca", które rekomendowaliśmy czytelnikom w dwunastu numerach "Magazynu Literackiego KSIĄŻKI" w 2015 roku. To spośród nich po redakcyjnej dyskusji wybraliśmy pięć Książek Roku 2015. Zostały nimi: "Mała zagłada" Anny Janko (Wydawnictwo Literackie), "Turniej cieni" Elżbiety Cherezińskiej (Zysk i S-ka), "Miłosz w Krakowie" Agnieszki Kosińskiej (Znak), "Pływak" Joakima Zandera (Sonia Draga) i "966. Chrzest Polski" Krzysztofa Ożoga (Biały Kruk). Ponadto dwiema nagrodami specjalnymi wyróżniliśmy: "Lwów. Dzieje miasta" Ryszarda Jana Czarnowskiego i Eugeniusza Wojdeckiego (Jedność) oraz "Historię książki" Rodericka Cave'a i Sary Ayad (Arkady). Po raz pierwszy przyznaliśmy nagrodę za Audiobook Roku - otrzymała ją "Diuna" Franka Herberta (Rebis i Audioteka.pl). Przed rokiem uhonorowane zostały: "Dzieje Polski. Tom I - do 1202 r." Andrzeja Nowaka (Biały Kruk), "Śpiewaj ogrody" Pawła Huelle (Znak), "Przemyślny szlachcic Don Kichot z Manczy" Cervantesa w tłumaczeniu Wojciecha Charchalisa (Rebis), "Dzienniki 1825-1875" Hansa Christiana Andersena w tłumaczeniu Bogusławy Sochańskiej (Media Rodzina) i "Oriana Fallaci. Portret kobiety" Cristiny de Stefano w tłum. Aliny Pawłowskiej-Zampino (Sonia Draga). Dwa lata temu wyróżniliśmy następujące książki: "Ostatnie rozdanie" Wiesława Myśliwskiego (Znak), "Za żelazną kurtyną. Ujarzmienie Europy Wschodniej 1944-1956" Annie Applebaum (Świat Książki, Agora), "Wielka księga patriotów polskich" (Biały Kruk), "Ludzka rzecz" Pawła Potoroczyna (W.A.B.), "Legion" Elżbiety Cherezińskiej (Zysk i S-ka) i "Obłęd-44" Piotra Zychowicza (Rebis). Książkami Roku 2012 były: "Dom pod Lutnią" Kazimierza Orłosia (Wydawnictwo Literackie), "Pakt Ribbentrop-Mołotow" Piotra Zychowicza (Rebis), "Listy" Johna Lennona (Proszyński i S-ka), "Itinerarium" Jakuba Skiby (Jedność) i "Wiara" Adama Bujaka (Biały Kruk). Nagrody przyznaliśmy w tym roku po raz czternasty. Autorzy i wydawcy nagrodzonych książek otrzymują od nas pamiątkowe statuetki i dyplomy. Proza polska Janusz Drzewucki "Życie w biegu" (Melanż) Bardzo swoisty dziennik, w którym autor zapisuje chronologicznie zdarzenia z roku ubiegłego, odwołując się jednak często do przeszłości, dawnych przeżyć i ludzi kiedyś spotkanych. Ponieważ ma wyjątkowy dar opowiadania, tworzenia krótkich form, poczucie rytmu i metryki, a też, co jest przecież zawsze potrzebne, poczucie humoru i potrzebę tworzenia trafnej pointy, tekst czyta się świetnie, chociaż czasami dobrze jest lekturę przerwać i zamyślić się nad słowami autora. A podtytuł książki brzmi zachęcająco: "O ludziach, miejscach, literaturze, piłce nożnej, maratonach i całej reszcie", co oczywiście nie wyczerpuje listy poruszonych w tych rocznych zapiskach tematów. Małgorzata Gutowska-Adamczyk "Fortuna i namiętności. Klątwa" (Nasza Księgarnia) Wystarczy przeczytać pierwszy akapit pierwszej części nowego cyklu Małgorzaty Gutowskiej-Adamczyk, by dostrzec pokrewieństwo z Henrykiem Sienkiewiczem. Epoka jednak inna, mamy bowiem rok 1704 i o wiele trudniej znaleźć coś "ku pokrzepieniu serc". Mamy za to tę samą równie barwną co irytującą szlachtę, romanse, rycerzy, a nade wszystko przygody. No i język bardzo kunsztownie wystylizowany. Od podobieństw ważniejsze są jednak różnice, bo ciekawie pokazują jak zmieniła się literatura od czasów Sienkiewicza. Grzegorz Kalinowski "Śmierć frajerom" (Muza) Kolosalna wiedza historyczna autora - od 25 lat dziennikarza - koresponduje w tej książce z wielowątkową narracją, doprawianą potoczystymi dialogami, plastycznymi opisami, humorem oraz wnikliwie wyselekcjonowanymi varsavianami. (...). A na kartach powieści prozaik dał też upust swej pasji futbolowej. Anna Tymko-Winiarska "Plan Be" (Amber) Niełatwo jest pisać o zdradzie, niewierności czy samotności, a tym bardziej pisać o tym z humorem. Annie Tymko- Winiarskiej ta sztuka się udała; umiejętnie łączy tragizm z komizmem, przede wszystkim za sprawą bohaterów drugoplanowych, którzy swoim zachowaniem i cechami charakteru rozładowują ciężką atmosferę i negatywne emocje rozgrywające się na pierwszym planie. W rezultacie historię (...) czyta się lekko, niecierpliwie oczekując rozwoju wydarzeń, a przede wszystkim finału miłosnych perypetii. Wacław Holewiński "Honor mi nie pozwala" (Zysk i S-ka) Bohaterem najnowszej powieści Wacława Holewińskiego jest major NSZ Stanisław Ostwind - ps. "Bolesław" i "Kropidło" - jeden z Żołnierzy Wyklętych. Przyszedł na świat w 1899 roku jako Szmul (Samuel) Ostwind (syn Wolfa i Rebeki z Saldlów). (...) Trwała jeszcze wojna, gdy został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Ubecy zrazu namową, między innymi grając kartą narodowościową, czyli podkreślając, że zatrzymany jest przecież Żydem, usiłowali nakłonić go do współpracy. Wobec kategorycznej odmowy, po okrutnym śledztwie i parodii sądowej - rozprawa trwała 15 minut - został skazany na śmierć. Proza obca Umberto Eco "Temat na pierwszą stronę" tłum. Krzysztof Żaboklicki (Noir sur Blanc) Umberto Eco w powieści tej dowodzi, że we współczesnych mediach wszystko, ale to wszystko, staje się przedmiotem manipulacji. Jeden z bohaterów, redakcyjna alfa i omega w jednym, podpowiada - jakby ktoś o tym zapomniał - że "gazety uczą ludzi jak mają myśleć". Idą za poglądami ludzi i zarazem je tworzą, bo "ludzie początkowo nie wiedzą, jakie mają poglądy, potem my im to mówimy, a oni dostrzegają, że je mieli". I tak koło się zamyka. Sascha Arango "Prawda i inne kłamstwa" tłum. Dariusz Guzik (Sonia Draga) Znakomity debiut prozatorski niemieckiego scenarzysty filmowego. Powieść wyrafinowana, napisana świetnym językiem, z wielką elegancją. Styl pisarstwa (...) poetycki, oniryczny, odwołujący się do podświadomych obrazów. Akcja jest tu właściwie tłem dla pokazania postaci, niby to thriller, ale tak naprawdę studium samotności, rozpaczy, obsesji, a przede wszystkim iluzji. Salman Rushdie "Dwa lata, osiem miesięcy i dwadzieścia osiem nocy" tłum. Jerzy Kozłowski (Rebis) Rushdie potrafi snuć opowieści, wplata dygresje do dygresji, jest bajarzem, lubi też wieść czytelnika na manowce, zwodzić go cynicznie, nie dając jasnych odpowiedzi. Od postaci bohaterów ważniejsza jest sama opowieść, co nie ułatwia lektury, zwłaszcza, że hinduskie imiona jakimi operuje, brzmią egzotycznie. Choć jest to książka o problemach świata zachodniego, to egzotyka sprawia, że mamy wrażenie jakby pisarz zabrał nas na wycieczkę do odległych kultur. I powstaje dystans, ten trick baśniowej narracji sprawia, że możemy nie traktować katastroficznej opowieści serio. Przecież to tylko jakieś dżinijskie bajania? Religia "Czarna księga prześladowań chrześcijan w świecie" tłum. Bogdan Baran, Joanna Gorecka-Kalita, Monika Szewc-Osiecka (Rebis) Nie chce się wierzyć, ale spośród czterech największych religii świata (hinduizm, judaizm, chrześcijaństwo i islam), właśnie wyznawcy chrześcijaństwa są najbardziej prześladowani. (...) Dramatyczny wiek XX to dla chrześcijan blisko 45 mln męczenników, a w pierwszej dekadzie XXI wieku co roku ginie 100 tys. chrześcijan. "Liczby te pokazują, że żaden okres w historii Kościoła nie był nacechowany taką wrogością wobec chrześcijan, znaku krzyża oraz innych znaków religijnych, jak czas obecny", napisał we wstępie do polskiej edycji "Czarnej księgi" bp Krzysztof Zadarko, delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Imigracji. Biografie, wspomnienia Maryla Rodowicz, Maria Szabłowska "Maryla. Życie Marii Antoniny" (Burda Książki) Z książki wyłania się portret kobiety spełnionej, pewnej swojej artystycznej i życiowej pozycji, która w dodatku ma sporą zawodową samoświadomość. To historia kobiety, która jest wierna swoim ideałom i zasadom. Jest nie tylko mega gwiazdą popkultury, ale też przyjaciółką, żoną, córką. Maryla Rodowicz zapowiada, że planuje wydanie drugiego tomu książki. Znaleźć się w niej mają m.in. rozmowy z Heleną Vondrackovą i Ałłą Pugaczową. Witold Michałowski "Ossendowski" (Zysk i S-ka) Był tytanem pracy. Zachwalał walory naszych Kresów Wschodnich, publikował powieści awanturnicze dla młodzieży, bajki dla dzieci, relacjonował swe ekspedycje do Afryki. Intensywne życie przerwała II wojna światowa. Chociaż zdrowie zaczęło mu niedomagać, zgłosił akces do podziemia (konspiracyjne Stronnictwo Narodowe). Nie doczekał ponownej konfrontacji z komunizmem. Ustrojem, który uważał za najgorszą …