Zbliżają się Warszawskie Targi Książki. Kto jest ich organiza­torem w tym roku? Współorganizatorem odpowiedzialnym za organizację, pro­mocję i program jest Fundacja Historia i Kultura, a właścicie­lem imprezy i drugim współorganizatorem jest – tak jak było od początku historii tych Targów – spółka Targi Książki, w któ­rej większość udziałów ma grupa polskich wydawców. Przed­tem organizatorem wykonawczym targów była spółka Murator Expo, której byłem prezesem przez 18 lat, należąca do Grupy ZPR S.A. Niestety w pierwszych dniach pandemii, w marcu ubie­głego roku, zmuszony byłem odwołać jedną z najważniejszych imprez targowych w portfolio Murator Expo na dzień przed jej otwarciem i zaraz po tym, 16 marca, musiałem rozstać się z firmą, którą stworzyłem i kierowałem od samego początku. Wkrótce po tym właściciel zdecydował, że ponieważ pandemia i lockdown będą trwały długo, uniemożliwiając działalność, to lepiej zadbać o własne interesy i złożyć wniosek o upadłość, niż ponosić koszty funkcjonowania firmy w niepewnych czasach pandemii i zwracać zaliczki wystawcom odwoływanych imprez. Ważniejsza okazała się troska o finanse niż o dobre imię firmy i marek poszczególnych imprez. Spółka Murator Expo, która po­przednio organizowała około dwudziestu imprez rocznie, od­wołała je wszystkie i cały zespół pracowników został zwolnio­ny. Działalność spółki została ograniczona do działań prawnych związanych z obsługą procesu upadłości i ochroną interesów właścicielskich i ta sytuacja trwa nadal. Sąd ostatecznie wydał decyzję nie o upadłości, ale o restruk­turyzacji spółki w formie przyspieszonego postępowania ukła­dowego, przyspieszonego tylko z nazwy, bowiem nadal nie zo­stał zatwierdzony układ z wierzycielami. Wśród odwołanych targów znalazły się również Warszawskie Targi Książki, gdyż wła­ściciel Murator Expo przekonał wspólników właściciela targów – spółki Targi Książki – o braku szans na ich realizację w całym 2020 roku. Decyzja o odwołaniu WTK była więc wspólną decy­zją zarówno organizatora wykonawczego, jak i właściciela War­szawskich Targów Książki, jednak zaraz potem Murator Expo wy­powiedział również umowę wiążącą go ze spółką Targi Książki w sprawie realizacji edycji targów książki w kolejnych latach. Da­ło to tym samym spółce swobodę w decydowaniu o tym, kto będzie jej partnerem organizacyjnym w kolejnych latach. Która edycja Warszawskich Targów Książki odbędzie się w tym roku? To będzie już jedenasta edycja! W 2019 roku obyła się dziesią­ta edycja, ale w zeszłym roku Targi zostały odwołane. Jak po­wiedziałem, nastąpiło to już po moim odejściu, bo spółka Tar­gi Książki, straciwszy organizatora wykonawczego, nie brała pod uwagę ewentualnego przeniesienia terminu na przykład na wrzesień. Faktycznie w tym okresie targi mogłyby się odbyć, gdyż we wrześniu 2020 roku odbywały się inne imprezy targo­we, ale do tego potrzebny był sprawny, doświadczony i zdeter­minowany organizator. Tymczasem ja i osoby z zespołu organi­zującego od początku Warszawskie Targi Książki ze smutkiem obserwowaliśmy ten brak aktywności, widząc jednocześnie szanse na realizację wydarzeń poświęconych książce. Otrzy­maliśmy m.in. propozycję zorganizowania Pleneru Literackie­go w Gdyni ze strony władz tego miasta, które bardzo ceniły tę imprezę. Byliśmy na to gotowi i pełni zapału i wtedy Funda­cja Historia i Kultura – wieloletni organizator Targów Książki Hi­storycznej – wyciągnęła do nas przyjazną dłoń, bo znaliśmy się i współpracowaliśmy od lat, dzięki czemu szybko wznowiliśmy działalność w strukturach tej organizacji, w tym również jako współorganizator Warszawskich Targów Książki. W ubiegłym ro­ku zorganizowaliśmy pod szyldem Fundacji dwa udane plenery – w Gdyni i w Warszawie – oraz wydarzenia online w zastęp­stwie Targów Książki Historycznej i Targów Książki w Katowicach w czasie drugiego lockdownu. Działamy na pełnych obrotach! W czerwcu tego roku odbył się już duży Plener Literacki w Ogrodzie Saskim, a od 13 do 15 sierpnia będziemy organizo­wać kolejny Plener Literacki w Gdyni, który zapowiada się pod względem skali jak poprzednia gdyńska impreza w najlepszych latach. Przede wszystkim jednak szykujemy się do wyjątkowej edycji Warszawskich Targów Książki, bo w formie plenerowej, organizowanej pod dachami namiotów w centralnym punkcie Warszawy. Oczekuję, że pod względem frekwencyjnym ta edy­cja Targów będzie wyjątkowo udana, tym bardziej, że wstęp na nią będzie bezpłatny. Jednak w sensie organizacyjnym i tech­nicznym będzie to trudne wyzwanie. Dla czytelników wystarczająca i najważniejsza jest informa­cja, że organizatorzy po rocznej przerwie zapraszają ponow­nie na Warszawskie Targi Książki, ale dla wystawców duże znaczenie ma fakt, że Targi organizuje ten sam zespół, jaki z powodzeniem przeprowadził poprzednie edycje… To prawda. Mamy w tym wieloletnie doświadczenie, a jeden z członków naszego zespołu – pani Teresa Wieczorek – pra­cuje przy organizacji targów książki w Warszawie od blisko 30 lat! Projekt formuły właścicielskiej i organizacyjnej WTK, któ­rej byłem współtwórcą, rozwijał się tak pomyślnie w dużej mierze dzięki znakomitemu zespołowi i entuzjazmowi, z jakim podchodziliśmy do każdej edycji. O dziwo ten entuzjazm nie gaśnie, tylko w mojej ocenie rośnie proporcjonalnie do trud­ności, które pojawiają się przed nami. Dodam tylko, że targi książki w Warszawie zawsze organizowane były w obiektach nietypowych dla targów – takich jak Pałac Kultury i Nauki czy Stadion Narodowy. Przeniesienie z Pałacu na Stadion było dla wystawców prawdziwą rewolucją. Potem wszyscy się do Sta­dionu przyzwyczaili, mimo że jest to obiekt bardzo trudny do organizacji i funkcjonowania w czasie targów – regulacje i za­sady obsługi dostosowane są do wielkich imprez sportowych i koncertów, a targów w dużej skali, takiej jak WTK, tam nie przewidziano. Z pewnością tak samo będzie teraz, kiedy prze­nosimy się w nowe miejsce i to w formule plenerowej. Stara­my się bardzo, aby zorganizować tegoroczną edycję w sposób perfekcyjny i wygodny dla wszystkich – dla wystawców i dla zwiedzających, i jestem pewny, że tak będzie! Wielu starszych czytelników będzie z pewnością wspomi­nać dawne czasy, gdy Dni Oświaty, Książki i Prasy, czyli wielki kiermasz książkowy odbywał się wpierw w Alejach Ujazdow­skich, a potem został przeniesiony właśnie do otoczenia Pa­łacu Kultury i Nauki. Teraz wracacie w to miejsce… Trochę na to liczyłem, na ten sentyment do tradycji kierma­szu przed Pałacem Kultury i Nauki, którą część naszego śro­dowiska wydawniczego z pewnością jeszcze pamięta. Sam go pamiętam, bo będąc dzieckiem odwiedzałem ten kiermasz z rodzicami, wynosząc z niego pod pachą na przykład książki Kornela Makuszyńskiego czy najnowszą część komiksu Papcia Chmiela o przygodach Tytusa de Zoo. Rozdawano wtedy rów­nież papierowe czapeczki w kolorach tęczy, ale wtedy tęcza nie miała jeszcze takiego znaczenia jak dziś. Wszystkie dzieci w nich dumnie paradowały. Teraz wzięto by to za nachalną promocję ideologii LBGT. W każdym razie rodzice szybko ścią­gnęli mi ją z głowy, bo …