Przeczytałem jakiś czas temu w kwartalniku „Wyspa” wywiad z Tomaszem Pudłockim, autorem monografii o prof. Władysławie Tarnawskim, przedwojennym filologu angielskim, który jako pierwszy w Polsce przełożył wszystkie dzieła Williama Szekspira, nie tylko tragedie, komedie i kroniki historyczne, ale również sonety i poematy epickie. Do dzisiaj opublikowano tylko niewielką część jego prac translacyjnych. Wykładał we Lwowie i w Krakowie, a chociaż przeżył wojnę, to krótko po jej zakończeniu aresztowała go ubecja za antykomunistyczną działalność. Zmarł w warszawskim więzieniu mokotowskim w 1951 roku. O Władysławie Tarnawskim czytałem już jako młody chłopak w aneksie pióra Stanisława Helsztyńskiego do sześciotomowego wydania dramatów Szekspira, bo byłem takim małym geniuszem, który zamiast odrabiać lekcje i uczyć się do klasówek, wolał czytać Szekspira, Moliera, Schillera i Fredrę. O zakup ich dzieł upraszałem matkę i następowało to w nieistniejącym już antykwariacie przy placu Trzech Krzyży, przy czym pani sprzedająca za każdym razem przyglądała mi się uważnie, widocznie nie przyzwyczajona do widoku małolatów kupujących takie „książeczki”. Zresztą, odkąd nauczyłem się czytać, stałem się „molem książkowym”, z czego na szczęście nie wyleczyłem się do dzisiaj. Przez rolnictwo do Szekspira W każdym razie wiedziałem już w wieku 12–13 lat, kim był Władysław Tarnawski, poza, rzecz jasna, faktem, że zginął w ubeckiej katowni, bo w publikacji wydanej w PRL- -u nie było miejsca na takie informacje. Nikt natomiast, przynajmniej jak dotąd, nie sporządził monografii innego anglisty z tamtych lat, również tłumacza Szekspira, związanego dla odmiany z Uniwersytetem Warszawskim – Andrzeja Tretiaka. Sprowokowany książką Pudłockiego i dokonanym przez Tomasza Zaperta wywiadem z jej autorem w „Wyspie”, odświeżyłem swoją wiedzę na temat tego zapomnianego historyka literatury angielskiej. Urodził się w 1886 roku we Lwowie jako potomek szlacheckiego rodu kresowego. Jego ojcem był Józef Tretiak, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, historyk literatury polskiej i ukraińskiej, autor cenionych publikacji literaturoznawczych m.in. „Juliusz Słowacki. Historia ducha poety i jej odbicie w poezji 1809–1842”. Andrzej, po ukończeniu krakowskiego Gimnazjum im. Sobieskiego, podjął studia filozoficzno-filologiczne na Uniwersytecie Wiedeńskim, a następnie – ku zaskoczeniu i niepokojowi rodziny, że syn nie zostanie profesorem jak ojciec – zdecydował się na wyjazd do Wrocławia (Breslau), gdzie studiował rolnictwo. Po powrocie do kraju został jednak filologiem, specjalizując się w języku i literaturze angielskiej i uzyskując tytuł doktora w 1909 roku za pracę o trudnych terminach stylistycznych w dziełach Szekspira. W rok później zwrócił na siebie uwagę środowiska filologów, publikując obszerną rozprawę o nieznanym w Polsce poecie angielskim z epoki elżbietańskiej Johnie Haringtonie, autorze popularnych w ówczesnym środowisku dworskim epigramatów. W 1911 roku ogłosił w swoim tłumaczeniu „Balladę o więzieniu w Reading” Oscara Wilde’a. Wykształcenie agrarne przydawało mu się jednak w różnych okresach życia, zwłaszcza w czasie obu wojen światowych, kiedy administrował majątkami ziemskimi. Karierę z prawdziwego zdarzenia rozpoczął po reaktywowaniu w niepodległej Polsce Uniwersytetu Warszawskiego i powołaniu katedry filologii angielskiej. Tretiak stał się jej aktywnym pracownikiem naukowo-dydaktycznym, najpierw jako profesor nadzwyczajny, a od roku 1936 – jako profesor zwyczajny. Oprócz pracy merytorycznej brał udział w szeroko rozumianej organizacji i rozwoju instytucji akademickich. Był członkiem senatu UW, szefem biblioteki uniwersyteckiej, opiekunem stowarzyszeń pomocowych (np. Juventus Christiana) i kół zainteresowań. Wybryk Gałczyńskiego Do tych ostatnich należało m.in. Koło Naukowe Anglistów. W jego ramach prowadził zajęcia seminaryjne, a jednym ze studentów był niesforny, szukający swojej drogi życiowej, młodziutki poeta i poliglota Konstanty Ildefons Gałczyński. Podczas pewnego posiedzenia Koła Gałczyński przedstawił profesorowi i kolegom referat dotyczący …