W ostatnim czasie w Warszawie odbyło się spotkanie wydawców publikacji o charakterze poradnikowym, zorganizowane z inicjatywy Międzynarodowego Biura Wydawców Francuskich (fr. BIEF) i Instytutu Francuskiego w Warszawie. Konferencja stworzyła okazję do wymiany doświadczeń rynkowych, dyskusji o perspektywach rozwoju sektora poradnikowego oraz do przeanalizowania możliwości współpracy. Z badań rynku francuskiego zaprezentowanych przez Laure Paoli, dyrektorkę wydziału publikacji poradnikowych w wydawnictwie Albin Michel Pratique, wynika, że książka generuje 59 proc. obrotów z rocznych wydatków na kulturę, zdecydowanie wyprzedzając muzykę, wideo czy rozrywkę interaktywną. Każdego roku we Francji sprzedaje się ok. 356 mln książek. Pod względem liczby publikacji cały rynek zanotował spadek o 2,8 proc. w porównaniu z rokiem 2012, łączna wartość sprzedaży zmalała natomiast o 2,7 proc. (w 2013 roku wartość rynku książki we Francji wyniosła 16,3 mld zł). Gdyby przyjrzeć się wartościom procentowym poszczególnych segmentów rynku, widać, że 28 proc. stanowi literatura piękna, 16,6 proc. literatura dla młodzieży, 12,3 proc. komiksy, 11,5 proc. książki praktyczne (tak we Francji określa się poradniki), 10,5 proc. nauka i technika, 4,4 proc. sztuki piękne, 3,6 proc. turystyka i podróżowanie, a pozostałe wartości należą do takich sektorów, jak historia, edukacja, słowniki, nauka języków obcych, mapy i atlasy. 98 proc. obrotu francuskiego rynku wydawniczego generują firmy prywatne, czyli przede wszystkim główni gracze rynkowi (Hachette, Larousse, Gallimard – ten ostatni umocnił swoją pozycję dzięki wykupieniu dużego i obecnego na rynku od wielu lat wydawnictwa Flammarion). Wydawcy ci reprezentują najlepsze tradycje wydawnicze w kraju, w dziedzinie literatury Gallimard kilkakrotnie w ciągu ostatnich lat zdobywał prestiżową Nagrodę Goncourtów za powieści o nieprzeciętnych walorach literackich. Dla większości kluczowych wydawców sektor poradnikowy stanowi tylko jedną z gałęzi działalności, wydawców publikujących wyłącznie poradniki jest we Francji ok. 100. Francuski rynek poradników zajmuje piąte miejsce na świecie pod względem liczby publikacji. Liderami w tej kategorii są Stany Zjednoczone, ale wysoko plasują się również rynki chiński czy niemiecki – ten ostatni publikuje część poradników bezpośrednio w języku angielskim, co przyczynia się do wzrostu sprzedaży licencji i szerszej recepcji międzynarodowej. W 2013 roku rynku francuskiego nie ominęły problemy, takie jak kryzys gospodarczy, zanik wielkich sieci i trudności z dystrybucją czy spadek czytelnictwa. Upowszechnia się cyfryzacja – ok. 14 proc. sprzedaży książek dokonuje się przez internet. Nową koniecznością jest ustalenie bardziej precyzyjnych zasad funkcjonowania opozycji czytelnik – autor w świecie cyfrowym – trwają prace nad przygotowaniem swoistego kodeksu własności intelektualnej. Nowym zjawiskiem we Francji jest ekspansja marek ukrytych w hipermarketach – trudno wskazać podmioty wydające takie publikacje poradnikowe lub okołoporadnikowe, co zaciemnia obraz badań rynku wydawniczego. Dodatkowo na sprzedaż poradników wpływa sam charakter tego typu publikacji – kupowanych impulsywnie, pod wpływem chwili, sezonowej mody, na prezent, okazjonalnie. Utrudnia to wyznaczenie miarodajnych trendów sprzedażowych, podobnie jak niedookreślona, pojemna znaczeniowo definicja sektora poradnikowego, do którego coraz częściej zalicza się różnego rodzaju formaty i produkty nie do końca spełniające wymogi publikacji książkowej. Z badań rynku poradników we Francji wynika, że sektor ten mimo wszystko notuje duży przyrost, podobnie jak książka dziecięca i komiksy. Na 20 osób wchodzących do księgarni trzy dokonują zakupu poradników. Obecnie 54,6 proc. publikacji to nowości i wszystko wskazuje na to, że jest to wyraźny trend wzrostowy – nowości pojawia się z każdym rokiem …