Ogłoszono siedem książek nominowanych w tym roku do Nagrody Literackiej Nike. Najważniejszego wyróżnienia na polskim rynku wydawniczym, które w dużej mierze kreuje bestsellery i mody literackie. Pięć tytułów to proza: „Paw królowej” Doroty Masłowskiej (Lampa i Iskra Boża), „Wszystkie języki świata” Zbigniewa Mentzla (Znak), „Warunek” Eustachego Rylskiego (Świat Książki), „Wołoka” Mariusza Wilka (Wydawnictwo Literackie), „Lubiewo” Michała Witkowskiego (Korporacja Ha!art). Wśród finalistów znalazły się też dwa tomy poetyckie – „Dwukropek” Wisławy Szymborskiej (a5) oraz „Ta chmura powraca” Piotra Matywieckiego (Wydawnictwo Literackie). Moim zdaniem największe szanse na Nike mają: „Warunek”, „Wołoka” i „Dwukropek”, ze wskazaniem na znakomitą powieść Rylskiego. Ta jednak nie miała przychylnych recenzji w „Gazecie Wyborczej”, co może wpłynąć (choć przecież nie musi) na ostateczny werdykt jury. Wydaje się mało prawdopodobne by Nike po raz czwarty przyznano za tomik wierszy, choć „Dwukropek” uznany został za jeden z najciekawszych wydanych ostatnio zbiorków Szymborskiej. Dziwić może brak eseistyki w gronie finalistów, ale też dzieł wybitnych w 2005 roku w tej kategorii nie było. Sporą odwagą wykazało się jury nominując dwójkę dwudziestoparoletnich autorów – Michała Witkowskiego i Dorotę Masłowską. W dodatku obydwie książki są kontrowersyjne, poruszają tematy drażliwe, pisane są językiem dalekim od literackich konwencji. Ale też przełamują stereotypy, szokują i przez to osiągają swój cel. Nie mniej jednak Nike dla Masłowskiej lub Witkowskiego (zwłaszcza tego ostatniego) wzbudziłoby falę krytyki. Wątpię, by jurorzy się na to zdecydowali, zwłaszcza, że trudno stawiać „Lubiewo” na równi z „Warunkiem” (co, poniekąd, już się stało). Tak czy inaczej, w polskiej literaturze idzie nowe, skoro o najwyższe laury …