W ostatnich dniach grudnia 2011 roku Biuro Polskiej Izby Książki wystosowało pismo do Rzecznika Praw Obywatelskich z prośbą o interwencję w sprawie obowiązku nieodpłatnego przekazania uprawnionym bibliotekom tzw. egzemplarzy obowiązkowych wydanych publikacji, która, jak napisano w rzeczonym dokumencie: „w sposób bezpośredni godzi w interesy naszego środowiska”. Chodzi oczywiście o ustawę z dnia 7 listopada 1996 r. o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych (Dz. U. nr 152 poz. 722 z późn. zm.), dalej jako Uoeb. W przywoływanym liście PIK z 29 grudnia 2011 roku znalazło się szczegółowe omówienie rynkowego kontekstu, w jakim funkcjonuje wskazana wyżej regulacja oraz konsekwencji, jakie dla wydawców oznacza jej przestrzeganie. „Tak więc polski wydawca, decydując się na publikację dzieła, zobowiązany jest przekazać po dwa egzemplarze obowiązkowe do Biblioteki Narodowej i Biblioteki Jagiellońskiej, a nadto po jednym egzemplarzu do pozostałych dwudziestu dwóch uprawnionych bibliotek. Należy podkreślić, iż w przypadku książek oznacza to, że polscy wydawcy przekazują rocznie nieodpłatnie około miliona egzemplarzy obowiązkowych. Licząc według uśrednionego kosztu wytworzenia książki, wartość tej swoistej quasi darowizny na rzecz uprawnionych bibliotek wynosi ponad dziesięć milionów złotych rocznie. (…) Istotą przekazania egzemplarzy obowiązkowych jest gromadzenie przez biblioteki dorobku wydawniczego. Zgodzić się należy z poglądem, iż gromadzenie oraz archiwizacja dorobku kultury jest nadrzędnym zadaniem polskich bibliotek, jednakże zadanie to nie może być realizowane kosztem przedsiębiorców działających w branży wydawniczej. Podkreślenia wymaga, iż cel, jakim jest umożliwienie wszystkim obywatelom równego dostępu do dóbr kultury, nie jest w żadnej mierze kwestionowany przez środowisko wydawców. Za oczywiste należy także uznać, że konieczność dostępu do publikacji leży w interesie publicznym. W tym kontekście godzi się jednakże zauważyć, iż art. 73 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. nr 78, poz. 483 z późn. zm), zwanej dalej Konstytucją, mocą którego każdemu zapewnia się m.in. wolność korzystania z dóbr kultury (do których to niewątpliwie zaliczyć należy książki), jest adresowany do organów władzy publicznej. To na organach władzy publicznej ciąży zatem obowiązek zapewnienia dostępu do dóbr kultury. Uznać należy, iż instytucja przekazania egzemplarza obowiązkowego publikacji jest funkcjonalnie związana z realizacją wartości wskazanej w art. 73 Konstytucji, tj. z zachowaniem dóbr kultury i w konsekwencji zapewnieniem dostępu do nich. W związku z powyższym, ze wszech miar zasadnym jest, aby organy władzy publicznej – jako adresaci normy wynikającej z art. 73 Konstytucji – ponosiły koszty związane z przekazaniem egzemplarzy obowiązkowych. Pewnym przejawem tej idei jest niewątpliwie brzmienie art. 7 Uoeb, zgodnie z którym przesyłki zawierające egzemplarze obowiązkowe wysyłane do bibliotek uprawnionych do ich otrzymania są zwolnione od opłat pocztowych, do …