środa, 16 kwietnia 2014
Peryskop
CzasopismoKwartalnik Wyspa
Tekst pochodzi z numeru28
To polityka i określona ideologia spowodowały, że Janina i jej matka po marcu 1968 musiały urządzać swoje życie poza Polską, ale też inne wydarzenia polityczne, ze zmianą ustroju włącznie, spowodowały, że Janina Katz, jej przeżyte w Krakowie, Dobczycach i znów w Krakowie lata oraz jej twórczość z duńskiego okresu stają się częścią współczesnych dziejów polskiej inteligencji i polskiej kultury. Aby ten ostatni wątek mógł w ogóle zaistnieć, konieczny był „aspekt ludzki”; szczególnie ważny dla dzieł kultury symbolicznej, rzadko kiedy pieszczonych „niewidzialną ręką” gospodarki rynkowej. To nie jest jałowa lamentacja pięknoducha, to jest stwierdzenie faktu: ponieważ ambitne, nasycone metaforami dzieła literatury, a także i wartościowe periodyki, nie mogą liczyć na masowy odbiór, nieodzowni są ludzie danej sprawie życzliwi, aby te elitarne utwory mogły zaistnieć publicznie. Janina Katz – urodzona w rodzinie żydowskiej 2 marca 1939 roku w Krakowie, zmarła 18 października 2013 roku w Kopenhadze – wybitna pisarka duńska. Janina Katz – dla licznych znajomych i grona przyjaciół: Janka – nierozerwalnie zrośnięta z kulturą i literaturą polską jako autorka pisanych nad Wisłą szkiców i esejów zamieszczanych w prasie („Życie Literackie”, „Twórczość”, „Współczesność”, „Miesięcznik Literacki”), a następnie już na wychodźstwie współpracowniczka radia BBC, „Wolnej Europy”, „Kultury” Jerzego Giedroycia, „Pulsu”, a od lat 90. „Znaku” i „Odry”. Osiadłszy w Kopenhadze, przybliżała Duńczykom Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta, Wisławę Szymborską, Tadeusza Różewicza, Ewę Lipską, Tadeusza Konwickiego, Sławomira Mrożka i Kazimierza Brandysa. I to właśnie za dorobek w zakresie przekładu nagrodziła ją paryska „Kultura”. I wreszcie nadszedł czas, że stała się uznaną pisarką duńską, o czym w kraju jej urodzenia wiedziała tylko wąska grupka przyjaciół. Los zdarzył, a sam mu w tym pomagałem, że mogłem obserwować proces przyswajania twórczości Janiny Katz polszczyźnie. Ale po kolei… W 1995 roku stanowisko radcy kulturalnego ambasady RP w Kopenhadze powierzono Bogusławie Sochańskiej, związanej wykształceniem i pracą z Filologią Duńską UAM i tłumaczce z duńskiego. To dzięki niej poznałem tak wybitnych przedstawicieli polskiej emigracji jak Włodzimierz Herman – reżyser teatralny, Teodor Bok – rzeźbiarz, Piotr Topperzer – fotografik, Bronisław Świderski – pisarz, Grzegorz Wróblewski – poeta. To od niej usłyszałem wypowiedziane z siłą i przekonaniem zdanie, że Janina Katz musi zaistnieć u nas jako niezwykła Osoba – tłumaczka literatury polskiej, pisarka i poetka duńska, ale przecież tak zanurzona w polskich sprawach… Rychło i sam stałem się rzecznikiem tej sprawy i już w 1997 roku miałem zaszczyt w imieniu Ministerstwa Kultury i Sztuki wręczać Janinie Katz odznakę honorową „Zasłużony dla kultury polskiej”. Janka i Bogusia, Bogusia i Janka… Ze spotkania tych dwóch wybitnych i darzących się wzajemnym poważaniem kobiet powstała niebagatelna wartość – pisarka znalazła nie tylko tłumaczkę, ale także konsekwentną propagatorkę swej twórczości. Zaczęło się od …
Wyświetlono 25% materiału - 435 słów. Całość materiału zawiera 1742 słów
Pełny materiał objęty płatnym dostępem
Wybierz odpowiadającą Tobie formę dostępu:
1A. Dostęp czasowy 15 minut
Szybkie płatności przez internet
Aby otrzymać dostęp kliknij w przycisk poniżej i wykup produkt dostępu czasowego dla Twojego konta (możesz się zalogować lub zarejestrować).
Koszt 9 zł netto. Dostęp czasowy zostanie przyznany z chwilą zaksięgowania wpłaty - w tym momencie zostanie wysłana odpowiednia wiadomość e-mail na wskazany przy zakupie adres e-mail. Czas dostępu będzie odliczany od momentu wejścia na stronę płatnego artykułu. Dostęp czasowy wymaga konta w serwisie i logowania.
1B. Dostęp czasowy 15 minut
Płatność za pośrednictwem usługi SMS
Aby otrzymać kod dostępu, należy wysłać SMS o treści koddm1 pod numer: 79880. Otrzymany kod zwotny wpisz w pole poniżej.
Opłata za SMS wynosi 9.00 zł netto (10.98 PLN brutto) i pozwala na dostęp przez 15 minut (bądź do czasu zamknięcia okna przeglądarki). Przeglądarka musi mieć włączoną obsługę plików "Cookie".
2. Dostęp terminowy
Szybkie płatności przez internet
Dostęp terminowy zostanie przyznany z chwilą zaksięgowania wpłaty - w tym momencie zostanie wysłana odpowiednia wiadomość e-mail na wskazany przy zakupie adres e-mail. Dostęp terminowy wymaga konta w serwisie i logowania.
3. Abonenci Biblioteki analiz Sp. z o.o.
Jeśli jesteś już prenumeratorem dwutygodnika Biblioteka Analiz lub masz wykupiony dostęp terminowy.
Zaloguj się