„Mamy w Finlandii dwa największe i najstarsze wydawnictwa – WSOY (zał. w 1878) i Otavę (zał. w 1890), które istnieją od bardzo dawna. Potem powstały domy wydawnicze średniej wielkości – Tammi (zał. w 1943), Kirjayhtymä (zał. w 1958) i Gummerus (zał. w 1872). Fińscy pisarze mieli dzięki temu więcej możliwości publikowania swoich utworów. Dzisiaj istnieje wiele wydawnictw, zwłaszcza całkiem małych. To bardziej moda, styl życia niż główne źródło dochodów prowadzących je osób”1 – Keijo Immonen, redaktor pracujący w latach 19581990 w wydawnictwie o lewicowym profilu Kirjayhtymä, przedstawia zarys historii fińskiego rynku wydawniczego. „W Finlandii są dzisiaj trzy duże wydawnictwa – WSOY, Otava, Tammi – i czwarte trochę mniejsze – Gummerus (Kirjayhtymä stała się częścią Tammi)” – Marjo Mäenpää, właścicielka małego domu wydawniczego Taifuuni, specjalizującego się w literaturze Europy Środkowo-Wschodniej, ujmuje rzecz z perspektywy współczesnej. „Wszystkie publikują podobną literaturę, raczej ogólną niż pod jakimś względem charakterystyczną. Wydają różne pozycje: od podręczników szkolnych po literaturę piękną” – opowiada. Publikowanie literatury bardziej niszowej to z kolei domena małych wydawnictw. Dlaczego? „Siłą domów wydawniczych takich jak Taifuuni jest znalezienie własnej niszy, wybranie konkretnego profilu literackiego. To szansa dla małych wydawnictw” – wyjaśnia Mäenpää. „Na przykład Vastapaina, związana z uniwersytetem w Tampere, publikuje głównie literaturę socjologiczną, Gaudeamus – akademicką, Sammakko z Pori – najnowszą fińską poezję. Wszystkie te wydawnictwa są jedynymi specjalistami w dziedzinie publikowanej przez siebie literatury. Podczas gdy więksi wydawcy odpowiadają na istniejące mody czytelnicze, małe wydawnictwa stwarzają nowe mody. W Finlandii publikacja poezji to samobójstwo dla dużego domu wydawniczego, dla małego – szansa na przebicie się. Niewielkie wydawnictwa mogą pozwolić sobie na eksperymenty i poszukiwania literackie, z uwagi na fakt, iż koszty wydrukowania przez nie całego nakładu książki są oczywiście dużo mniejsze niż w przypadku wydawnictw dużych. Małe wydawnictwa są dzięki temu bardziej elastyczne, mogą szybciej zmieniać swoje oferty, dostosowywać je do nowej sytuacji”. Mäenpää przedstawia również początki obowiązującego w Finlandii do dziś podziału na małe i duże domy wydawnicze: „W późnych latach osiemdziesiątych nastąpił szybki rozwój wydawnictw, zwłaszcza tych małych, które stały się bardzo modne. Niewielkie wydawnictwa postanowiły zatroszczyć się o wartościowszą literaturę, pomijaną przez duże domy wydawnicze, ostoję literackiego konserwatyzmu. Nowinkami w świecie literatury zajmowały się tylko wydawnictwa małe. Był to prawdziwy początek opozycji istniejącej do dziś: kultura kontra biznes”. Własny dom wydawniczy Mäenpää sytuuje po stronie kultury: „Taifuuni powstało na gruzach innego wydawnictwa. Tamto zajmowało się publikowaniem książek z Europy Wschodniej. Potem zostało kupione przez duży dom wydawniczy Tammi, w obrębie którego działało pod zmienioną nazwą – Orient Express. Po upadku Związku Radzieckiego fińscy wydawcy przestali się interesować literaturą wschodnioeuropejską. Tammi nie widziało już powodu utrzymywania Orient Expressu. Wydawnictwo zostało zamknięte. Wtedy postanowiłam założyć nowe, z czwórką przyjaciół, z którymi pracowałam w Orient Expressie. Wiedzieliśmy, że nikt inny nie będzie publikował książek z Rosji, Czech czy Polski. Nikomu się to nie opłacało. My jednak mieliśmy swoją misję – chcieliśmy przedstawiać Finom literaturę Europy ŚrodkowoWschodniej. W ten sposób powstało Taifuuni, wiosną 1992 roku”. Mäenpää wyjaśnia także podstawowe różnice w działaniu dużych i małych domów wydawniczych: „Duże wydawnictwa interesują się głównie bestsellerami, wybierają najpopularniejsze pozycje. Zwykle znajdują nowe tytuły na targach książki. Tam zawierają umowy, załatwiają wszystkie formalności. Nie obchodzi ich wartość literacka utworu ani autor, którego najczęściej nawet nie znają. Poznają go ewentualnie, kiedy przyjeżdża promować swoją wydaną już w Finlandii książkę. Taifuuni działa zupełnie inaczej. Mamy wiele kontaktów …