Stanisław Lem jest liderem polskich pisarzy współczesnych pod względem poczytności na arenie światowej prozy. Obecny rok, ogłoszony w naszym kraju Rokiem Lema dla uczczenia setnej rocznicy urodzin twórcy, stanowi okazję do przypomnienia edycji jego twórczości w przekładach na języki obce pod różnymi szerokościami geograficznymi. Sukces w skali międzynarodowej odniósł Lem już swoją pierwszą książką. Była nią wydana w 1951 roku powieść „Astronauci”, która pomimo występujących w niej cech socrealistycznych wzbudziła ogromne zainteresowanie ze strony czytelników, stając się wydawniczym bestsellerem w szarych i ponurych czasach stalinizmu. Wyprawa na Wenus międzynarodowej załogi statku kosmicznego ekscytowała nie tylko ludzi młodych, a złożony język, jakim posługiwał się autor, jak również jego refleksje egzystencjalne oraz zalążki rozważań filozoficznych i futurologicznych, które dojdą w pełni do głosu w późniejszych dziełach pisarza, wzbudziły aplauz również u miłośników literatury z tzw. wyższych półek. Wprawdzie Lem opublikował w roku 1946 typowo rozrywkową powieść „Człowiek z Marsa”, ale doczekała się ona edycji książkowej dopiero w roku 1994, a tuż po wojnie ukazywała się w odcinkach na łamach czasopisma „Nowy Świat Przygód”. „Astronauci” byli więc książkowym debiutem autora, którego rezonans szybko przeniknął do innych krajów. Pierwsi zareagowali nasi zachodni sąsiedzi – wydawcy i czytelnicy z Niemieckiej Republiki Demokratycznej. W 1954 roku berlińska oficyna Volk und Welt wypuściła na rynek (w tłumaczeniu Rudolfa Pabela) „Astronautów” pod zmienionym tytułem jako „Planetę śmierci” („Der Planet des Todes”). Sukces okazał się równie duży jak w Polsce i do początku lat sześćdziesiątych książkę tę corocznie wznawiano, zarówno u nas, jak i na rynku wschodnio-niemieckim. W Republice Federalnej Niemiec, a raczej w Niemieckiej Republice Federalnej, jak oficjalnie nazywano państwo zachodnio-niemieckie w PRL do roku 1971, „Astronauci” doczekali się pierwszej edycji w roku 1961, również w tłumaczeniu Pabela. Powieść tę regularnie wznawiano co kilka lat, tym razem pod tytułem bezpośrednio nawiązującym do oryginalnego („Die Astronauten”). Przekłady tego tłumacza ukazywały się również w Austrii (od roku 1960) oraz w niemieckojęzycznych kantonach Szwajcarii (od 1965). W sumie do końca XX wieku w obszarze niemieckojęzycznym nastąpiły 22 wydania „Astronautów”. Debiutancka powieść Stanisława Lema miała także trzy wydania w języku czeskim (1956, 1959, 1966), dwa w słowackim (1956, 1958), dwa w rosyjskim (1957, 1960), dwa w węgierskim (oba w 1957), dwa w fińskim (1960, 1984), dwa w japońskim (1961, 1981) oraz po jednym w językach: francuskim, włoskim, niderlandzkim, rumuńskim i perskim. W tym ostatnim doczekała się edycji w Teheranie w roku 1995. „Astronauci” przetarli szlak kolejnym książkom naszego pisarza. Dużym zainteresowaniem cieszyły się „Dzienniki gwiazdowe”, które doczekały się ponad 60 edycji w 20 językach, podobnie jak powieść „Eden”, przełożona również na 20 języków (łącznie 55 wydań do końca stulecia), a także „Opowieści o pilocie Pirxie”, „Powrót z gwiazd” „Kongres futurologiczny”. Rekordem translacyjnego powodzenia okazała się powieść „Solaris” – wydano ją w 41 językach, a do roku 2010 odnotowano jej 134 wydania. Przyjrzyjmy się, kiedy ukazywały się jej edycje w poszczególnych krajach (w kolejności alfabetycznej): Albania (1996 r.), Armenia – ZSRR (1965), Austria (1982, 1984, 1997), Białoruś (1994), Brazylia (1984, 2003), Bułgaria (1965, 1977, 2007), Chorwacja (2004), Czechosłowacja i Czechy (1972, 1994, 2003, 2009), Dania (1973, 2003), Estonia (2005), Finlandia (1973, 1974, 1981), Belgia (1984), Francja (1966, 1970, 1974, 1976, 1994, 1999, 2002), Grecja (1978), Gruzja – ZSRR (1978), Izrael (1981, 2002), Hiszpania (1977, 1978, 1984, 1985, 1988 – dwa wydania, 1998, 2001, 2003 – dwa wydania, 2005 – dwa wydania, 2006, 2007), Japonia (1977, 1980, 2004), Korea Południowa (1992 – dwa wydania, 2008), Litwa – ZSRR (1978), Litwa (2007), Łotwa – ZSRR (1970), Macedonia – Jugosławia (1989), Holandia (1972, 1973), Mołdawia – ZSRR (1981), Niemcy – RFN (1972, 1974, 1975, 1981, 1982, 1983, 1984, 1986, 1987, 1989, 1990, 1992, 1994, 1995, 1996, …