Parlament Europejski 14 września przyjął rezolucję w sprawie przyszłości europejskiej branży książkowej (2023/2053(INI)). Dokument przyjęto niemal jednogłośnie (513 głosów z 532 możliwych). W sprawozdaniu wskazano, że europejska branża książkowa jest jednym z największych sektorów kultury w Europie, w którym co roku publikowanych jest około 600 000 tytułów, a według szacunków w całym łańcuchu wartości w UE pracuje ponad pół miliona osób. – Wzywamy Komisję Europejską do stworzenia znaku prezentującego niezależne księgarnie w Unii, które promują europejskie książki i zapewniają im widoczność, a także do wprowadzenia „bonów kulturalnych”, które mogłyby ułatwić zakup tych książek. Priorytetem europejskiego sektora książek musi być w szczególności poprawa dostępności książek dla osób z niepełnosprawnościami, niewidomych i niedowidzących. Wiele książek europejskich nie jest dostępnych ogółowi Europejczyków ze względu na rozdrobnienie geograficzne rynków, różnorodność językową, brak tłumaczeń oraz dominację książek anglojęzycznych. Wreszcie, aby książki jako towary pierwszej potrzeby były bardziej przystępne cenowo i dostępne dla społeczeństwa, europosłowie proponują wprowadzenie zerowej stawki VAT na książki niezależnie od ich formatu, we wszystkich państwach członkowskich – mówił Tomasz Frankowski, członek Komisji Kultury i Edukacji i główny sprawozdawca. A we wpisie w mediach społecznościowych dodał: „Parlament Europejski apeluje do państw członkowskich o wzmocnienie promocji utworów o dużej wartości kulturalnej i społecznej przez zwiększenie budżetu bibliotek, jak również o wspieranie lokalnych księgarni i ochrony zdolności inwestycyjnych wydawców. Kolejnym ważnym elementem sprawozdania jest apel o zapewnienie kompatybilności e-książek na wszystkich urządzeniach, aby konsumenci mieli zapewniony dostęp do wszelkich e-książek, ich odczytu, przechowywania i przekazywania w dowolnym formacie”. Rezolucja Parlamentu Europejskiego nie ma mocy dokumentu prawnie wiążącego, to zajęcie stanowiska, wyrażenie poglądu i swego rodzaju wytyczne do określonych działań. Ważne jednak, że w końcu temat przyszłości branży książkowej został poruszony, trafił do publicznego dyskursu politycznego. Ricardo Franco Levi, przewodniczący Federacji Europejskich Wydawców, oświadczył: „Parlament Europejski przedstawił bardzo ważne propozycje, aby zapewnić, że Europa pozostanie światowym liderem w dziedzinie publikacji, stojąc jednocześnie przed wieloma wyzwaniami XXI wieku. Pragnę podziękować sprawozdawcy, panu posłowi Tomaszowi Frankowskiemu, a także wszystkim negocjatorom Parlamentu za ich dobrą współpracę i wzywamy państwa członkowskie i Komisję do wdrożenia w następnej kadencji wielu dobrych propozycji zawartych w tym sprawozdaniu”. Rezolucja zawiera łącznie 61 punktów, a wiele z nich to apel do Komisji Europejskiej o podejmowanie konkretnych działań. Poniżej przytaczamy je wszystkie: Społeczne znaczenie dostępu do książek Parlament Europejski: 1. wzywa wszystkie państwa członkowskie do uznania książek za dobro podstawowe oraz do podjęcia działań na szczeblu krajowym w celu dalszego promowania czytelnictwa od najmłodszych lat; 2. podkreśla, że należy zapewnić równowagę w ekosystemie książek poprzez zagwarantowanie konkretnych ról pełnionych przez różne podmioty w łańcuchu wartości, tj. przez autorów, wydawców, drukarzy, dystrybutorów, tłumaczy, księgarzy i biblioteki; 3. podkreśla wartość książek jako narzędzi promowania różnorodności i integracji grup zagrożonych marginalizacją społeczną, w szczególności osób nieposiadających umiejętności cyfrowych, osób z niepełnosprawnościami oraz mniejszości; 4. wzywa zatem państwa członkowskie do jak najszybszego wdrożenia europejskiego aktu w sprawie dostępności1 oraz do zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami dostępu do książek w odpowiednich formatach, z myślą o ich integracji kulturowej, społecznej i zawodowej; 5. przypomina, że europejski akt w sprawie dostępności jest zbieżny z traktatem z Marrakeszu, który transponowano do prawodawstwa UE dyrektywą (UE) 2017/1564 i rozporządzeniem (UE) 2017/1563, w związku z czym podkreśla, że należy unikać powielania i nieuczciwej konkurencji przy udostępnianiu książek; 6. podkreśla, że ze względu na dużą liczbę tytułów dostępnych na rynku oraz wyzwania techniczne związane z dostępnością nie wszystkie e-książki będą dostępne do 2025 roku 7. w związku z tym wzywa państwa członkowskie, by zapewniły odpowiednie zasoby w celu pokrycia wysokich kosztów oraz przypomina, że należy przestrzegać odstępstw przyznanych na mocy europejskiego aktu w sprawie dostępności, zwłaszcza w przypadku małych i bardzo małych wydawców, a także zadbać o to, by wymóg udostępniania e-książek nie skutkował zmniejszeniem oferty książek na rynku; 8. wzywa państwa członkowskie, by zadbały o odpowiednie wsparcie finansowe i strukturalne dla branży, zwłaszcza dla MŚP i mikroprzedsiębiorstw, przy jednoczesnym finansowaniu badań naukowych i innowacji z przeznaczeniem na zwiększenie dostępności; 9. zwraca się do Komisji, aby w swoim śródokresowym przeglądzie programu „Kreatywna Europa” na lata 2021–2027 wprowadziła wymierne cele dotyczące sposobu wykorzystania środków finansowych, tak by poprawić dostępność książek dla osób z niepełnosprawnościami; Wspieranie i promowanie lepszego obiegu książek europejskich 10. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia budżetu programu „Kreatywna Europa” na lata 2028–2034, w szczególności przez przeznaczenie większych środków na sektor branżę księgarską, oraz do rozszerzenia wsparcia dla tej branży za pośrednictwem programu „Horyzont Europa” na lata 2028–2034; 11. wzywa państwa członkowskie do promowania różnorodnych utworów o dużej wartości kulturalnej i społecznej przez zwiększenie budżetu bibliotek przeznaczonego na zakupy, tak aby mogły one rozszerzać ofertę dostępnych książek i zbiorów oraz wyjść naprzeciw potrzebom ich społeczności; wzywa ponadto państwa członkowskie do wspierania lokalnych księgarni i ochrony zdolności inwestycyjnych wydawców; 12. podkreśla, że należy wspierać powstawanie i tłumaczenie książek …