Interesujący program literacki nie tylko dla starszych, ale i dla młodszych, wysoka frekwencja, czasem przekraczająca nawet oczekiwania organizatorów, i jeszcze targi książki – kameralne, ale z wysmakowaną i na bardzo wysokim poziomie ofertą. Wszystko utrzymane w morskiej, błękitnej, tonacji. Tak wyglądała siódma edycja Literackiego Sopotu, jednego z najciekawszych festiwali literackich w Polsce, który odbywał się między 16 a 19 sierpnia. Głównymi bohaterkami były Olga Tokarczuk i Francja, wielkie zainteresowanie wywołała też wizyta jeszcze jednej wielkiej gwiazdy – Zadie Smith. Jej obecność stanowiła zapowiedź przyszłorocznej edycji, która będzie poświęcona literaturze brytyjskiej. Na sobotnim spotkaniu z nią zabrakło miejsc, podobnie jak w niedzielę na spotkaniu z Andą Rottenberg. W głównym nurcie programu zatytułowanym „Dyskretny urok literatury francuskiej” wstąpili goście z Francji: Romain Puértolas, Alain Mabanckou, Édouard Louis, David Camus i Pierre Lemaitre. Jak informowali organizatorzy festiwalu, stworzenie tegorocznego programu nie było łatwe: „obserwując zachowania Francuzów, ich potrzebę manifestowania niezadowolenia, ale także tradycje filozofowania, zdecydowaliśmy się na włączenie do programu aż pięciu debat pod wspólnym tytułem «La table ronde». Od początku podczas Literackiego Sopotu staramy się prezentować osiągnięcia innych społeczeństw w walce o uniwersalne wartości, które zderzamy z potrzebami nas samych – ludzi piszących i ludzi czytających”. Tematy i przebieg debat były bardzo interesujące. Ich tytuły brzmiały: „Rewolucja w cieniu gilotyny”, „Nieszczęsna tożsamość? Gorący spór o kształt wspólnoty w XXI wieku”, „Aktualność Camusa. Dlaczego nadal czytamy »Obcego«, »Dżumę« i »Upadek«” oraz „Teatr nasz współczesny”. Piąta debata zatytułowana „Fascynacje i spory. Francja w oczach autorów paryskiej »Kultury«” nawiązywała do eksponowanej w Państwowej Galerii Sztuki wystawy „Jerzy Giedroyc i jego dzieło. Dorobek biblioteki »Kultury«”, która była znaczącym uzupełnieniem wątku relacji kulturalnych miedzy Polską a Francją. Na ten temat podczas panelu dyskutowali: dr hab. Brigitte Gautier, tłumaczka poezji Zbigniewa Herberta, dr hab. Paweł Rodak, profesor na Wydziale Slawistyki na Sorbonne Université i dyrektor Centre de civilisation polonaise, oraz dr. Paweł Bem, który przygotowuje do druku część korespondencji Jerzego Giedroycia. Spotkanie prowadził Piotr Kieżun, szef działu recenzji książkowych w tygodniku „Kultura Liberalna”. W trakcie dyskusji podkreślono, że wokół paryskiej „Kultury” skupiło się grono wybitnych autorów – Czesław Miłosz, Józef Czapski, Gustaw Herling-Grudziński, Witold Gombrowicz, Konstanty Jeleński czy Andrzej Bobkowski – w twórczości których Francja, jej polityka i kultura, były obecne. – Kiedy redakcja „Kultury” redagowanej przez Jerzego Giedroycia przenosiła się w 1947 roku z Rzymu do Maisons-Laffitte, wybór miejsca wydawał się naturalny. Miejscowość znajdowała się pod Paryżem, Paryż zaś, pomimo niedawnej wojennej zawieruchy, nadal był kulturalną stolicą Europy. Bliskie sąsiedztwo najważniejszego francuskiego miasta nie oznaczało jednak łatwych kontaktów z intelektualną i polityczną elitą Francji. Czesław Miłosz pokrewną duszę znalazł tylko w Albercie Camus i Simone Weil, Andrzej Bobkowski z przedwojennego frankofila zamienił się w ciętego krytyka powojennej Francji, Jerzy Giedroyc wśród francuskich pisarzy politycznych cenił najwyżej Raymonda Arona, postać raczej osobną i często krytykowaną przez dominujących w Paryżu lewicowych intelektualistów. Recepcja francuskiej kultury w kręgu polskich autorów związanych z Maisons-Laffitte miała również swoje drugie oblicze. Dla Józefa Czapskiego literatura francuska, obok polskiej i rosyjskiej, była jednym z najważniejszych źródeł inspiracji. Idee Maja ’68, w większości krytykowane przez polską emigrację, potrafił docenić Kot Jeleński. Witold Gombrowicz na stronach swojego dziennika namiętnie dyskutował z Sartre’em i innymi francuskimi filozofami. Stosunek autorów „Kultury” do Francji charakteryzował się więc tym, co cechowało całokształt relacji Wschodu i Zachodu Europy po II wojnie światowej – mieszaniną podziwu …