„Człowiek nie może odkryć nowych oceanów, dopóki nie znajdzie odwagi, żeby stracić z oczu brzeg” – te słowa francuskiego prozaika André Gide’a, laureata Literackiej Nagrody Nobla, stały się mottem przewodnim tegorocznej, 17. już edycji Nagród Magellana. Uhonorowani autorzy bez dwóch zdań to ludzie śmiali, gotowi porzucić to, co znane i bezpieczne, by zdobywać nowe doświadczenia, poznawać inne kultury. A do tego dzielą się swoimi przeżyciami, ukazując różnorodność świata i ucząc dostrzegać jego piękno. Przypomnijmy, że ideą Nagród Magellana przyznawanych przez „Magazyn Literacki KSIĄŻKI” jest wyróżnianie wydawców wartościowych – pod względem merytorycznym i graficznym – książek turystycznych. Tegorocznych laureatów Nagród Magellana wyłoniło jury w składzie: Piotr Dobrołęcki (przewodniczący), Beata Lewandowska-Kaftan, Mirosława Łomnicka, Grzegorz Sowula, Ewa Tenderenda-Ożóg i Ewa Zając (sekretarz). Przyznano 12 nagród głównych i 19 wyróżnień. Nagroda główna w kategorii PRZEWODNIK TEKSTOWY trafiła do Beaty i Pawła Pomykalskich za „Wenecję. Oblicza miasta na wodzie” (Bezdroża). Autorzy są parą w życiu i w pracy – zawodowo podróżują, fotografują, piszą i publikują. Raczą czytelników ciekawymi opowieściami o Polsce, ale też o Bałkanach czy Włoszech. Najnowszą książkę poświęcili słynnemu miastu na wodzie, w którym główne ciągi komunikacyjne stanowią kanały. Opisują w przystępny sposób dzieje Wenecji, polecają warte odwiedzenia miejsca, także te nieoczywiste. Nie zabrakło też refleksji na temat negatywnego wpływu turystyki. Wszak popularne miasto we Włoszech przeżywa obecnie istne oblężenie turystów. W tej kategorii wyróżniono „Paryż. Przewodnik literacko-historyczny” Krzysztofa Lubczyńskiego (Iskry). Autor funduje czytelnikom wędrówkę po tym niezwykłym mieście śladami jego osobistych fascynacji i zainteresowań. „Starałem się jednak, aby nie zdominowały one treści przewodnika i by czytelnik oraz turysta dostał do ręki przede wszystkim pożyteczne narzędzie, ułatwiające mu zwiedzanie miasta” – czytamy we wstępie. Krzysztof Lubczyński przywołuje atmosferę minionych dni, przytacza anegdoty, opowieści doprawia smaczkami, prowadzi czytelnika śladami Guy de Maupassanta, Emila Zoli, Balzaka, Wiktora Hugo, Gustawa Flauberta, a także wielu bohaterów literackich. Nie zabrakło licznych wątków polskich. Erudycyjna przygoda! Nagrodę główną w kategorii PRZEWODNIK KIESZONKOWY otrzymała publikacja „Apulia, Kalabria i Bazylikata” Tomasza Dudy (ExpressMap). Południowe rejony Włoch to tygiel, w którym od wieków mieszają się wpływy cywilizacji europejskiej, północnoafrykańskiej, arabskiej oraz bałkańskiej. „Uwidaczniają się one w dialektach, tradycjach, kuchni, a nawet sposobach postrzegania swojej małej ojczyzny” – wskazuje autor i zachęca do odkrycia skarbów Apulii, Bazylikaty i Kalabrii. W kategorii PRZEWODNIK ILUSTROWANY nagrodę główną zdobyła publikacja „Święta Francja” Dariusza Sekuły. To przewodnik, który powstał z fascynacji autora Francją i jej architekturą. Jak sam przyznał, książka jest pokłosiem dekady jego podroży po kontynentalnej Francji. Łącznie w tomie znajdziemy opisy aż 101 gotyckich i romańskich kościołów. Liczne fotografie pozwalają zanurzyć się w atmosferę opisywanych budowli sakralnych. W tej kategorii wyróżniono dwie publikacje: „Łotwa – ilustrowany przewodnik historyczny. Inflanty Polskie i Kurlandia” Mirka Osip-Pokrywki (Jedność) oraz „Dolny Śląsk po królewsku. 50 najpiękniejszych zamków i pałaców” Mikołaja Gospodarka (Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego). Mirek Osip-Pokrywka wydał kilkanaście przewodników turystycznych i albumów fotograficznych, jest też laureatem Nagrody Magellana za dwutomowy „Leksykon Zabytków Architektury Kresów Wschodnich”. Tym razem otrzymaliśmy przewodnik po Łotwie, ale ze szczególnym uwzględnieniem polskiego dziedzictwa kulturowego sięgającego czasów I i II Rzeczypospolitej. Opisane zostały cztery krainy historyczne: Kurlandia na zachodzie, centralnie Semigalia, Liwlandia na północy, Łatgalia na południowym wschodzie – historycznie określana jako Polskie Inflanty, oraz stołeczna Ryga. Łącznie autor opisał ponad 100 miejscowości i zabytków, tekst opatrzył ponad 700 własnymi fotografiami. W publikacji Mikołaja Gospodarka pierwsze skrzypce odgrywają zachwycające fotografie, co warto podkreślić – autorskie. Dzięki bogato ilustrowanemu przewodnikowi otrzymujemy unikatową szansę odwiedzić 50 obiektów zabytkowych, dolnośląskich zamków i pałaców, poczynając od najsłynniejszego zamku Książ po ruiny zamku Miecz w Świeciu. Przy każdym opisywanym zabytku znajdują się jego historia oraz cenne informacje praktyczne, które zostały dokładnie zweryfikowane. W kategorii PRZEWODNIK DLA AKTYWNYCH jury nagrodą główną uhonorowało „Wędrówki z psem. 87 psiolubnych miejsc w Polsce” Oliwii Dobrzyńskiej (Znak Literanova). „Wszystko zaczęło się od moich marzeń o posiadaniu psa” – pisze we wstępie swojej książki Oliwia Dobrzyńska. Wielu z nas marzy o psie, a gdy marzenie się spełnia, napotykamy na różne przeszkody do pokonania, takie jak np. brak możliwości zabrania pupila ze sobą. W prezentowanej książce znajdziemy opisy licznych miejsc w całej Polsce, w których psy są mile widziane. Jest to więc rodzaj przewodnika i do tego bardzo osobistego. Autorka książki wraz ze swoimi psami rasy border collie zabiera nas w miejsca, które odwiedziła. Oprócz praktycznych wskazówek podróżniczka uwzględnia psią perspektywę i potrzeby – co doceni każdy miłośnik wycieczek ze swoim pupilem. Wyróżnienia w tej kategorii przyznano dwóm publikacjom: „Australia Przewodnik 3w1” Antoniego Cichego (ExpressMap) oraz „Żelazne percie Tatr. Od Siwego Wierchu po Jagnięcy Szczyt” Andrzeja Marcisza (Bezdroża). Przewodnik „Australia” z serii „3w1” to doskonały wybór dla każdego, kto pragnie odkryć piękno i różnorodność tego fascynującego kontynentu. Publikacja oferuje wiele propozycji dla aktywnych turystów: rajskie plaże z krystalicznie czystą wodą, nadmorskie szlaki ze spektakularnymi krajobrazami, wędrówki przez lasy deszczowe śladami rdzennych mieszkańców, a dla wytrawnych wędrowców – trekking w australijskich górach. Przewodnik zawiera również przydatne informacje praktyczne, wzmianki o lokalnej kuchni, pomysły na wieczór i adresy miejsc na udane zakupy. Kalendarium najważniejszych imprez cyklicznych oraz przejrzysty układ graficzny umożliwiający łatwe wyszukiwanie informacji stanowią dopełnienie całości. Dodatkowo laminowana mapa dołączona do przewodnika oraz schemat komunikacji sprawiają, że jest to niezastąpione narzędzie dla każdego turysty. Przewodnik „Żelazne percie Tatr” Andrzeja Marcisza to prawdziwa gratka dla miłośników górskich wędrówek. Autor, opierając się na własnych doświadczeniach, opisuje 32 szlaki w Tatrach Zachodnich i Wysokich, zarówno po stronie polskiej, jak i słowackiej. Każdy z tych szlaków jest wyposażony w dodatkowe zabezpieczenia w postaci stalowych klamer, drabin i łańcuchów, co czyni je dostępnymi nawet dla mniej doświadczonych turystów. Jednym z najbardziej znanych szlaków opisanych w przewodniku jest Orla Perć, ale znajdziemy tu również opisy takich tras jak Grań Rohaczy, Rysy, Świnica czy Mięguszowiecka Przełęcz pod Chłopkiem. Niewątpliwą zaletą przewodnika są udostępnione przez autora zdjęcia praktycznie ze wszystkich zakątków Tatr, przez co szlaki i doliny można oglądać z perspektywy niedostępnej dla turysty. Nagroda główna w kategorii MAPA, PLAN …