Rozpowszechnianie utworów w sieci internet staje się coraz bardziej popularnym i bardzo dochodowym przedsięwzięciem. Wielu administratorów portali internetowych, stosując różne rozwiązania informatyczne, stara się ominąć obowiązujące przepisy i tak zaprojektować portal, aby uniknąć odpowiedzialności. Dlatego, odpowiadając na pytanie, czy działalność portalu narusza prawo, należy przeanalizować jego funkcjonalność, kładąc szczególny nacisk na ocenę zastosowanych rozwiązań informatycznych. Dla tej oceny duże znaczenie ma analiza ciągu nawigacyjnego portalu, czyli poruszania się użytkowników od momentu wejścia na portal do momentu oglądania utworu lub jego kopiowania. Portal internetowy zwany popularnie stroną internetową, jest przecież programem komputerowym, zapisanym w języku programisty HTML, zawierającym w uporządkowany sposób komendy pozwalające na wykonywanie poleceń użytkownika. Zastosowany w programie algorytm, jak i polecenia przypisane ikonom znajdującym się na pasku nawigacji, pozwalają określić zadania, jakie realizować ma program, a więc jego funkcjonalność. Już w trakcie projektowania strony, właściciel, zlecając informatykowi wykonanie programu lub pisząc go samemu, określa jego funkcjonalność. Jeśli powstaje portal, którego zadaniem jest umożliwienie kopiowania utworów lub oglądania filmów za pośrednictwem komputera, to dlatego że twórca portalu założył już na wstępie taką właśnie funkcjonalność programu i takich efektów pracy portalu oczekuje. Umieszczone na portalu ikony zadań „Oglądaj” lub „Pobierz” jednoznacznie wskazują cel działalności, jaki zaplanował twórca portalu. Bardzo często twórca portalu planuje również, że utwory zamieszczać będą użytkownicy. Prawo autorskie w internecie Polskie prawo zabrania rozpowszechniania utworów bez zgody właściciela praw autorskich. Administratorzy portali, mając świadomość możliwości nadużyć prawa, tak kształtują regulamin strony, aby ewentualną odpowiedzialność za nieprawidłowości przenieść na użytkowników. Należy jednak pamiętać, że nawet najlepiej opracowany regulamin nie zwalnia właścicieli i administratorów portali z odpowiedzialności, choć zakres tej odpowiedzialności ustalić można dopiero po ustaleniu stanu faktycznego funkcjonowania strony. Istnieją bowiem duże rozbieżności między regulaminem strony, jej faktycznym funkcjonowaniem a prawem autorskim. Właściciele portali lub ich administratorzy, na stronie portalu zamieszczają taką informację: Portal działa w oparciu o ustawę o świadczeniu usług drogą elektroniczną. W przypadku zamieszczania utworów na stronach internetowych, a wiąże się to z ochroną praw autorskich w Internecie, powoływana przez administratorów ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną stwierdza: Art. 3a. 1. Świadczenie usług drogą elektroniczną podlega prawu państwa członkowskiego Unii Europejskiej oraz Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, na którego terytorium usługodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę. 2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do ochrony praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Bezspornie Polska jest członkiem Unii Europejskiej, zatem ma zastosowanie ww. ustawa, jednak z wyłączeniem ochrony prawa autorskiego, o czym informuje art. 3a, ust. 2, pkt.1. Z tego punktu jednoznacznie wynika że, w przypadku rozpowszechniania filmów za pośrednictwem portali internetowych zastosowanie ma ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4.02.1994. Jest ona nadrzędna względem ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. W zamieszczanych na stronach internetowych regulaminach administratorzy podają również taką informację: właściciel nie ponosi odpowiedzialności za zamieszczane na nim treści. Informacja ta ma na celu uniknięcie odpowiedzialności wobec osób trzecich, w tym autorów, za naruszenie ich praw. Nieznajomość prawa nie zwalnia z odpowiedzialności, za jego naruszanie. Zatem należy przyjąć, że właściciel lub administrator portalu zobowiązany jest znać i przestrzegać zapisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, zwłaszcza gdy decyduje się na tworzenie portalu poświeconego rozpowszechnianiu utworów. Administrator portalu powinien znać zapis art. 36 ustawy o prawie autorskim, który określa, że utwór objęty jest ochroną prawa w okresie do 70 lat od daty śmierci ostatniego z twórców. Warto zwrócić tu uwagę, że okres siedemdziesięciu lat od daty śmierci najpóźniej zmarłej z wymienionych osób: autora powieści, głównego reżysera, autora scenariusza, autora dialogów, kompozytora muzyki skomponowanej do utworu audiowizualnego oznacza, że wszystkie z wymienionych osób musiałyby umrzeć przed 1944 rokiem. Zatem bez większej znajomości dat śmierci poszczególnych współtwórców każdego dzieła, właściciel portalu musi wiedzieć, że wszystkie utwory zrealizowane po II wojnie światowej są objęte ochroną prawa autorskiego. Oznacza to, że twórcy takich portali, które nastawione są na rozpowszechnianie utworów, jeśli nie uzyskali zgody od właścicieli praw autorskich, nie mogą ich rozpowszechniać. Co więcej, jeśli właściciel portalu, w trakcie jego projektowania, nie zwrócił się mailem lub listownie do właścicieli praw autorskich z pytaniem o możliwość uzyskania zgody na rozpowszechnianie, to z góry zakładał „piracki” charakter portalu. Nie bez znaczenia jest …