Bestsellery stanowią miernik upodobań i zainteresowań Polaków i wiele mówią o modach na książkowym rynku, a śledząc ostatnie notowania można dojść do wniosku, że rodacy, a właściwie rodaczki, bo to one najczęściej sięgają po książki, potrzebują metamorfoz, odmiany zewnętrznej i wewnętrznej, poprawy jakości życia, recept na szczęście i nadziei na coś lepszego. Czyli zmiany, zmiany, zmiany, które są nieodłącznym elementem naszego życia, ale nie zawsze mamy nad nimi kontrolę. I wtedy wyskakuje z telewizora lub internetu – jak królik z kapelusza – Wujek lub Ciocia Dobra Rada ze swoimi życiowymi mądrościami, które na dobrą sprawę każdy nosi w sobie. Dbaj o siebie, jedz zdrowo, zrób makijaż i ubierz się ładnie, a będziesz wyglądać i czuć się lepiej. Prawda? Prawda. Od takiej życiowej wiedzy półki księgarskie aż się uginają. Często są tam same komunały, ale czasem, gdy autorzy piszą np. o historii czy ekologii, dają kopniaka maruderom i zachęcają do polepszania zdrowia i stylu życia – taka dodatkowa treść może być pożyteczna. Jednym z hitów księgarskich ostatniego półrocza jest książka specjalistki od ćwiczeń Ewy Chodakowskiej i jej partnera życiowego Lefterisa Kavoukisa pt. „Zmień swoje życie z Ewą Chodakowską” (K.E. Liber). Poradnik siedmiokrotnie notowany na liście bestsellerów „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”, i to na wysokich pozycjach (kilka miesięcy na 2 i 3 miejscu). Z ostatnich doniesień wynika, że pozycja sprzedała się w ponad 100- tysięcznym nakładzie. „Trenerka wszystkich Polek” wylądowała nawet w pierwszej dziesiątce listy najbardziej wpływowych Polaków tygodnika „Wprost”. Jej metoda treningowa odmieniła kobiecy fitness. W rok zdobyła ponad 150 tys. fanów na Facebooku, rejestrując 1,5 mln wizyt tygodniowo. „Osoby ćwiczące wraz z nią, przechodzą szybką i niewiarygodną metamorfozę. Zaraża optymizmem i pasją oraz pomaga zmienić życie setkom tysięcy kobiet” – czytamy w rekomendacji od wydawcy. Licząca niecałe 300 stron książka zawiera program z podziałem na poszczególne dni: 30 dni, 30 treningów po 30 minut, 30 jadłospisów. A tymczasem od listopada sprintem listy notowań zdobywa najnowsza publikacja trenerki – „Rok z Ewą Chodakowską Twój dziennik fitness” (K.E. Liber) – kalendarz ze zdjęciami i propozycjami zestawów ćwiczeń. Zapowiada się kolejny hit. Za speca od przemiany wewnętrznej uznano niedawno Alexandra Loyda. Poradnik „Kod uzdrawiania” (duetu Alexander Loyd i Ben Johnson) wziął swoje źródło z życia doktora Loyda, gdy jego żona zachorowała na depresję, a on wyczerpał już wszystkie metody – konwencjonalne i alternatywne, psychoterapię i psychotropy. Wtedy odkrył rewolucyjną technikę, dzięki której w sześć minut można wyeliminować źródło choroby. Według techniki proponowanej przez Loyda człowiek potrafi sam wyeliminować błędy, źródła choroby i stresu. „Kod uzdrowiania” trzykrotnie był notowany na naszej liście bestsellerów, ale jak widać, działanie metody zweryfikowało życie, bo jego miejsce szybko zajęły inne poradniki. Samo życie Relacje damsko-męskie zawsze budzą zainteresowanie. Spójrzmy chociażby na największy w Polsce bestseller ostatnich lat „Pięćdziesiąt twarzy Greya” E.L. James (Sonia Draga). Trylogia sprzedała się nad Wisłą w nakładzie ponad miliona egzemplarzy i doczekała się licznych klonów, które rozpalają wyobraźnię Polek, a tymczasem męską część społeczeństwa zajmuje poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, w czym tkwi fenomen tego typu literatury. A w ślad za megahitem poszła edycja poradnikowa – „Pięćdziesiąt twarzy przyjemności – łóżkowy poradnik na podstawie 50 twarzy Greya” Marisy Bennett (Pascal), ale nie doczekała się nawet promilowego sukcesu, jakim cieszyła się powieść E.L. James. Czytelniczki chyba zaprzątała już inna myśl. Głosujący portfelami klienci Empików w ubiegłym roku zapuszczając się do regałów z poradnikami sięgali najchętniej po książkę Sherry Argov „Dlaczego mężczyźni kochają zołzy” oraz „Dlaczego mężczyźni poślubiają zołzy” (G+J Książki), za co wydawca został zresztą uhonorowany nagrodą sieci. Dużym zainteresowaniem cieszyły się też dwa tytuły autorstwa najsłynniejszego w Polsce seksuologa i Krystyny Romanowskiej „Lew-Starowicz o kobiecie” i „Lew-Starowicz o mężczyźnie” (Wydawnictwo Czerwone i Czarne). Niesłabnącym zainteresowaniem cieszy się każda pozycja, która wyjdzie spod ręki Beaty Pawlikowskiej. Ubiegły rok listy bestsellerów okupował poradnik do nauki języka „Blondynka na językach. Angielski brytyjski” (G+J Książki). Jej dorobek w ostatnich latach to m.in. seria „Blondynka w Podróży”, w której ukazały się m.in. pozycje: „Blondynka w Indiach”, „Blondynka w Kambodży”, „Blondynka w Australii”. W 2013 roku zainicjowano serię jej poradników motywacyjnych, w której ukazały się takie tytuły jak „W dżungli życia” czy „Kurs szczęścia”. W ciągu miesiąca od premiery nowej książki Beaty Pawlikowskiej „W dżungli podświadomości” sprzedano 40 tys. egzemplarzy. Dotychczas wydawnictwo G+J RBA sprzedało łącznie 1,3 mln egz. książek płodnej polskiej podróżniczki. Przepisy w cenie Ledwie jednorazowa wizyta w księgarni sieciowej daje pojęcie szerokości oferty. Zerknijmy do sklepów internetowych. Empik.com oferuje blisko 11 tys. tytułów poradnikowych (w rozlicznych kategoriach: antyki i kolekcjonerstwo, astrologia i wróżbiarstwo, hobby, książki pamiątkowe, moda, uroda, savoir vivre, rozwój osobisty, zdrowie i rodzina), najwięcej w dziale hobby – 4000 tytułów oraz zdrowie i rodzina – 3600. Kuchnia i diety to osobna kategoria licząca 3600 tytułów, podobnie jak biznes i ekonomia. Sklep Merlin. pl oferuje 7500 tytułów poradników, na Matras.pl dostępnych w tym dziale jest ok. 3300 tytułów. Na Allegro w dziale poradniki i albumy dostępnych jest 364.515 książek, z czego 240 tys. nowych. Popularność poradników doskonale widać na przykładzie sprzedaży prasy. Jak wynika z raportu Wirtualnemedia.pl, wśród wszystkich miesięczników w naszym kraju najchętniej kupowany jest „Przyślij Przepis”. Średnia sprzedaż ogółem kulinarnego magazynu w okresie od stycznia do czerwca 2013 roku wyniosła 387 tys. egz. Na drugim miejscu w zestawieniu znalazły się poradnikowe „Dobre Rady” ze sprzedażą na poziomie 384 tys. egz., trzecie miejsce zajęły „Przepisy Czytelników” (356 tys. sprzedanych egz.). Ogółem w pierwszej dziesiątce zestawienia aż sześć pozycji zajęły magazyny poradnikowe dla pań i tylko jedno pismo luksusowe („Twój Styl”). Trzy miejsca przypadły miesięcznikom kulinarnym. Poradniki, co zaskakujące, mogą naszym rodakom, którzy niechętnie sięgają po druki zwarte, wcale nie kojarzyć się z książką. W badaniu czytelnictwa Biblioteki Narodowej z jesieni 2012 roku minimum jednokrotny kontakt z jakąkolwiek książką w ciągu roku poprzedzającego badanie, zadeklarowało nieco ponad 39 proc. Polaków, a więc tylko 1 proc. więcej niż w 2008 roku i aż o 5 proc. mniej niż w roku 2010. – Wyniki badań nie podnoszą na duchu. Nie cieszy nawet kilkuprocentowy wzrost w ciągu dwóch lat. Może to być efekt rozszerzenia w badaniu kategorii książek o albumy i poradniki – komentował na łamach „Rzeczpospolitej” dr Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej. Przypomnijmy, że od poradników swoją działalność rozpoczynało wydawnictwo Media Rodzina. Pierwszą pozycją w karierze poznańskiej oficyny była wydana w 1992 roku wciąż popularna publikacja „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły” Adele Faber i Elaine Mazlish. Poradnik, ceniony przez rodziców i pedagogów, odniósł duży sukces – każdego roku jego sprzedaż przekracza 20 tys. egz. Media Rodzina wydaje kontynuację bestsellerowej serii poradników „Jak mówić, żeby dzieci się uczyły” oraz „Jak mówić do nastolatków, żeby nas słuchały, żeby z nami rozmawiały”. To właśnie popularność książki „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały” zachęciła wydawcę do kontynuowania serii poradnikowej, w której ukazały się takie hity jak: „Inteligencja emocjonalna” (150 tys. egz.), „Mały poradnik życia” Jacksona Browna (wydawany w różnych wersjach, łącznie sprzedanych zostało kilkaset tysięcy egz.), „Inteligencja emocjonalna w praktyce”, „Optymizmu można się nauczyć” czy „Bajki terapeutyczne”. Książki ukazują się w kilku seriach: „Rodzice i Dzieci”, „Psychologia dla Każdego”, „Literatura Faktu” (w tym cykl „Przeciw Przemocy”), „Człowiek i Przyroda”, „Powrót do zdrowia”, „Dla dzieci i młodzieży”, „Wielkie myśli w małych książkach”. Od łakomstwa strzeż was Boże Spektakularny sukces na rynku poradnikowym odniosło dwa lata temu krakowskie Wydawnictwo Otwarte. W latach 2009-2010 oficyna zanotowała znakomite wyniki finansowe, w znacznym stopniu dzięki książkom Pierre’a …