Mimo przyspieszenia prac repartycyjnych, regularnie wykonywanych przelewów i wyjaśnienia licznych niejasności o charakterze prawnym na koncie SAiW „Polska Książka” wciąż pozostają środki niewypłacone, których suma wywołuje zarówno pytania, jak i pewne obawy. Dla przejrzystości – i z nadzieją na zmotywowanie powątpiewających – przedstawiamy niektóre problemy i paradoksy, z którymi zmagamy się na co dzień. Przeszkoda 1. Wydawcy nie przekazują danych Pomimo wszelkich akcji informacyjno- edukacyjnych wciąż istnieje bardzo duża grupa wydawców, którzy – niezależnie od wielokrotnych próśb i interwencji listownych i telefonicznych – nie przekazują danych niezbędnych do przelewu i przygotowania dokumentacji księgowej. Spośród uprawnionych do otrzymania repartycji za okres 2007–2010 taki brak potwierdzenia danych dotyczy na chwilę obecną ok. 250 wydawców, co bliskie jest połowie wszystkich zakwalifikowanych do wypłaty. Problem ten dotyczy zarówno beneficjentów mniejszych, jak i wielkich koncernów, co oznacza, że w liczbie tej wiele kwot opiewa na kilka–kilkanaście–kilkadziesiąt tysięcy, które ostatecznie blokują na kontach Stowarzyszenia blisko pół miliona złotych należnych wydawcom. Tytułem przykładu: przy ostatniej wielkiej akcji weryfikacji danych w 2009 r. na ok. 330 wysłanych we wrześniu zapytań zareagowało ok. 90 podmiotów. Kwota należna wydawcom, którzy nie uzupełnili danych wynosi na chwilę obecną 474.687,00 zł. Remedium: Nieustające mailingi, telefony, wkrótce ogłoszenie w prasie oraz opublikowanie listy uprawnionych na stronie internetowej SAiW „Polska Książka”, a docelowo przyjęcie odpowiednich zmian w Regulaminie Repartycji, które pozwolą starsze środki przedawniać i włączać do planowanego Funduszu Repartycji Pośredniej. Przeszkoda 2. Wydawcy nie aktualizują danych Istnieje kilku beneficjentów, dla których naliczone kwoty są wysokie i którym wypłacano już w latach ubiegłych środki, ale których stan prawny uległ w ostatnim czasie zmianie (likwidacja, przejęcie przez inną firmę, podział itd.), co oznacza potrzebę kolejnej weryfikacji ich danych – mimo ponawianych wezwań wydawcy ci nie odpowiadają na korespondencję i nie realizują obietnic składanych telefonicznie. O ile informacje z prasy branżowej pozwalają nam śledzić losy największych wydawców i dopominać się o aktualizację danych, o tyle zmiany niespektakularne, a istotne (adresy mailowe, numery kont itd.) często pozostają poza zasięgiem naszych samodzielnych możliwości poszukiwawczych i weryfikacyjnych. Oznacza to powracające przelewy, powracającą korespondencję i dokumentację księgową, a co za tym idzie – straty czasowe i finansowe, osłabiające całe środowisko książki. Kwota zatrzymana ze względu na nieaktualne dane to 82.813,00 zł. Remedium: Wzmacnianie obsługi repartycyjnej wydawców poprzez bezpośredni kontakt z nimi za pomocą wszelkich dostępnych środków. Przeszkoda 3. Roszczenia nieuzasadnione Podczas gdy wydawcy, którym należą się środki, nie odpowiadają na apele SAiW „Polska Książka”, wiele innych podmiotów, często prowadzących sporadyczną i nieregularną działalność wydawniczą, kieruje do Stowarzyszenia pełne żalu korespondencje, zarzucając nam niesprawiedliwe traktowanie poszczególnych graczy rynku książkowego. Wkrótce jednak okazuje się, że wydawcy ci nie przekazują egzemplarzy obowiązkowych do Biblioteki Narodowej, a to właśnie dane z tej instytucji – najbardziej w obecnej chwili obiektywne i profesjonalne – stanowią podstawę wyliczeń repartycyjnych. Należy także zaznaczyć, że przyjęta przez Zarząd SAiW „Polska Książka” 11 grudnia 2007 roku uchwała ustala próg wypłat na 300 zł. W związku z tym każdego roku część kwoty zostaje zablokowana w oczekiwaniu na kumulację do kwoty ekonomicznie uzasadnionej do wypłaty (§4. ust. 5. Regulaminu Repartycji nakazuje zapobiegać nadmiernemu rozdrobnieniu wypłat: „Niedopuszczalne jest dokonywanie repartycji w sposób, który prowadziłby do nadmiernych jej kosztów, w szczególności poprzez nadmierne rozdrobnienie wypłat, co do ich wartości i ilości”). W związku z tym do tej pory podmioty, które nie kwalifikowały się do wypłaty, nie były proszone o przekazanie danych do przelewu – obecnie, gdy wielu wydawców osiągnęło próg minimum po skumulowaniu kwot z poszczególnych lat, do wszystkich beneficjentów możliwych do zidentyfikowania i uprawnionych do otrzymania środków wysłane zostały prośby o przekazanie danych wraz ze szczegółowymi wyjaśnieniami podstawy prawnej repartycji. W związku z tym sukcesywnie napływają do SAiW „Polska Książka” dane dotyczące nowych podmiotów, które są następnie włączane w kolejne transze repartycji. Innym problemem w tej grupie zagadnień jest repartycja dla wydawców druków muzycznych i kartograficznych. Stricte muzyczne (nutowe) i kartograficzne kategorie zostały wyodrębnione i nazwane odrębnymi repartycjami w 2007 roku. Wypłaty za lata wcześniejsze zawierały zsumowane wynagrodzenie za wszelkiego typu publikacje, jednak takie postępowanie i stosowaną metodologię uznano za mało efektywne. W ostatnim czasie, po szczegółowych negocjacjach z Biblioteką Narodową, dotyczących zarówno formy przekazywania danych (do roku 2011 statystyki dotyczące ilości książek wydawanych przez poszczególne podmioty były przekazywane Stowarzyszeniu w formie wydruku, co wiązało …