Podczas 23. Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie odbyła się debata „Rola samorządów w upowszechnianiu czytelnictwa w Polsce”, zorganizowana przez Polską Izbę Książki, Miasto Kraków i Targi Książki, a poprowadziła prezes Fundacji Powszechnego Czytania, Maria Deskur. W debacie wzięli udział prezydenci i burmistrzowie, którzy mówili o tym, w jaki sposób aktywizują swoich mieszkańców do czytania, chwalili się skutecznymi działaniami, ale i narzekali na bariery, które stanowią przeszkodę dla zwiększania wsparcia dla kultury. Maria Deskur wyraziła nadzieję, że po tym spotkaniu powstanie ogólnopolski ruch, dzięki któremu będzie można uczyć się od siebie wzajemnie. – Ta współpraca nie ma polegać na poklepywaniu się, bardzo ważne jest skupienie się na działaniach, które realnie zwiększą liczbę czytelników w Polsce – mówiła prezes Fundacji Powszechnego Czytania. W panelu dyskusyjnym znaleźli się: zastępca dyrektora Biura Kultury Miasta Stołecznego Warszawy Małgorzata Naimska, wiceprezydent Sopotu Joanna Cichocka-Gula, burmistrz Rabki Leszek Świder, burmistrz Sierpca Jarosław Perzyński, pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. Kultury Robert Piaskowski oraz eksperci: dr Izabela Koryś z Instytutu Książki i Czytelnictwa Biblioteki Narodowej i Mateusz Adamkowski, dyrektor departamentu Mecenatu Państwa w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Za wzór skutecznych działań miasta na rzecz książki można uznać bez wątpienia Kraków. W 2013 roku metropolia została włączona do międzynarodowej Sieci Miast Kreatywnych UNESCO i uzyskała tytuł Miasta Literatury. Miasto Szymborskiej, Miłosza, Lema, Conrada i Wyspiańskiego było siódmym miejscem na świecie (po Edynburgu, Dublinie, Iowa City, Norwich, Reykjavíku i Melbourne), które otrzymało ten zaszczytny tytuł. Zgodnie z założeniami wniosku o przyjęcie do sieci, w ostatnich latach powstały tu podstawy kompleksowego programu promocji czytelnictwa i edukacji literackiej, systemy wsparcia środowisk twórczych i lokalnego rynku książki. – Aplikując do Sieci Miast Kreatywnych UNESCO postawiliśmy na literaturę, bo odkryliśmy, że jest najbardziej zaniedbana, najmniej finansowana, że nie ma kto się opiekować dziedzictwem literackim miasta i go rozwijać. Kraków to przecież miasto ważnych instytucji wspierających i promujących literaturę. To jest miasto ważnych wydarzeń. Nasz plan oparliśmy w pierwszej kolejności na czytelnikach i czytelniczkach. Na działaniach na rzecz wyrównywania poziomu czytelnictwa w różnych grupach społecznych i wiekowych, na edukacji literackiej. Drugim filarem są twórcy, postawiliśmy na zwiększenie jakości działalności pisarskiej oraz na zapewnienie wymiany doświadczeń pomiędzy pisarkami i pisarzami. Trzeci filar to branża, czyli podejmowanie działań na rzecz zrównoważonego rynku książki. Nie ustajemy w tym, chociaż sami nie damy rady. Czwartym obszarem strategicznym jest dziedzictwo i działania na rzecz wzmacniania literackiej tożsamości Krakowa. I ostatni ważny filar – Planeta Lem, która ma być domem dla literackiego Krakowa – mówił Robert Piaskowski, pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. Kultury. Budżet przeznaczony na ten cel wyniósł 1,5 mln zł. Do tego dochodzi ok. 1 mln zł rocznie na działania literackie w dyspozycji Wydziału Kultury i ok. 1 mln zł w dyspozycji niezależnych fundacji. Roczny budżet Biblioteki Kraków wynosi natomiast 23 mln zł. Wśród podjętych działań dla branży Robert Piaskowski wymieniał: – Stworzyliśmy własną kolekcję wydawniczą, uruchomiliśmy proces ulg czynszowych dla księgarni i antykwariatów, wspieramy działalności kulturalną w księgarniach, traktujemy je jako małe centra kultury. Musimy w tym przypadku szukać wytrychów prawnych, aby wspierać je właśnie jako centra kultury, a nie sklepy z książkami. Organizujemy jubileusze dla wydawców, przyznajemy nagrody, prowadzimy plebiscyt na księgarnię roku. Tych projektów jest bardzo dużo. Co bardzo istotne, przy realizacji tych działań miasto współpracuje ze wszystkimi organizacjami. Jak mówił Piaskowski, system wsparcia przez miasto jest jak czapka, pod którą chronione są zasoby i interesy: twórców, instytucji kultury, organizacji pozarządowych, księgarni, wydarzeń cyklicznych, takich jak targi, festiwale i nagrody literackie oraz prywatnych entuzjastów. I na koniec swojej wypowiedzi dodał: – Niedawno ogłosiliśmy posadzenie lasu „Prawiek” dla Olgi Tokarczuk. To jest symboliczny znak, czym jest literatura dla Krakowa. A jest zasobem do budowania kapitału społecznego i przewagi konkurencyjnej miasta. To narzędzie łączenia społecznego, służące do budowy innowacyjnego, otwartego, demokratycznego społeczeństwa. O konkurencji miast będzie w  przyszłości decydowała kreatywność i literacy ich obywateli. Małgorzata Naimska, zastępca dyrektora Biura Kultury Miasta Stołecznego Warszawy, zachwalała wspólny portal warszawskich bibliotek. Serwis Bibliotekiwarszawy.pl umożliwia wyszukiwanie książek w zasobach bibliotecznych stołecznych bibliotek, stanowi równocześnie źródło informacji o bibliotekach dzielnicowych (m.in. mapa placówek, adresy stron www, linki z katalogami on-line). Zwróciła jednak uwagę na to, że obowiązująca Ustawa o ustroju miasta stołecznego Warszawy rodzi mnóstwo różnych problemów. Na przykład w przypadku zakupów bibliotecznych. – W Warszawie jest 18 dzielnic, którymi zarządzają burmistrzowie i to oni nadzorują instytucje kultury, rozdzielają budżety np. na zakup nowości książkowych. Jeden burmistrz może uznać, że to …