W moim pokoju wisi stary olejny obrazek. Realistyczny, przedstawia pejzaż, najpewniej tatrzański. Sygnatura ujawnia, że to dzieło F.I. Stępnia. Mam żelazną pewność, że obraz został wykonany przed końcem listopada 1922 roku. W mieszkaniu mojego brata wisi drugi podobny obrazek z widokiem Tatr, nawet lepszy, który również musiał powstać przed wskazaną tu datą. W czym rzecz? Otóż obie prace wyszły z pracowni doskonałego malarza, obie były podarkiem uczniów dla mistrza. Nie są to dzieła wybitne, ale naprawdę w niczym nie odbiegają poziomem od wówczas powstających przyzwoitych pejzaży olejnych. Dlaczego o tych olejach wspominam? Bo trafiły do zbiorów mojej babki po kądzieli jako prezent od rodziny nauczyciela obu twórców, już po jego śmierci. Mamy dokładną datę: w środę, 31 stycznia 1923 roku, o godzinie 7.19, na stokach Cytadeli warszawskiej padła komenda: „Ognia!”, po której wspomniany malarz nauczyciel padł z roztrzaskaną głową. Został rozstrzelany przez sześciu żołnierzy plutonu egzekucyjnego, wylosowanych z kompanii szkolnej 30 Pułku Strzelców Kaniowskich. Komendę wydał komendant oddziału, kapitan Kazimierz Niziński. Asystowali reprezentanci prawa i duchowny sympatyzujący z rozstrzelanym. Jak się notabene okazuje, jeden z członków plutonu, szewc, po latach wspomógł sporą kwotą bliskich człowieka, którego zabijał, gdyż czuł od tamtej chwili nieustające wyrzuty sumienia. Dalsze szczegóły egzekucji pominę, kto ciekaw, nich czyta ciekawą, nawet jeśli nie we wszystkim odpowiadającą moim gustom książkę Patryka Pleskota, pt. „Portret mordercy. Artysta, który zabił prezydenta” (Znak, 2022). Rozstrzelany malarz to oczywiście Eligiusz Niewiadomski, który 16 grudnia 1922 roku w warszawskiej Zachęcie zabił Gabriela Narutowicza trzema strzałami w plecy. Tylko skąd w tym felietonie znalazła się moja babka po kądzieli?! Jeśli ktoś czytuje moje felietony, może coś tam pamiętać. Bo gdy ukazała się wcześniej rozprawa Macieja Nowaka „Narutowicz – Niewiadomski. Biografie równoległe” (Iskry, 2019), opowiadałem …