Redakcja „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI” już po raz dziesiąty przyznała doroczne Nagrody Magellana. Wręczenie nagród odbyło się 17 maja 2018 r. – pierwszego dnia Warszawskich Targów Książki.
Laureatów nagród wyłoniło jury w składzie: Krzysztof Rąpała (podróżnik, organizator wypraw do Azji), Dariusz Fedor (redaktor naczelny magazynu „Kontynenty”), Dawid Zaraziński (niezależny ekspert, znawca nowych mediów i technologii, „Harvard Business Review Polska”), Łukasz Gołębiewski (ekspert rynku książki), Piotr Dobrołęcki (redaktor naczelny „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”) i Ewa Tenderenda-Ożóg (zastępca redaktora naczelnego „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI).
Do konkursu zakwalifikowano 76 tytułów z 34 firm wydawniczych i jednostek samorządowych. Komisja konkursowa przyznała 14 nagród głównych i 21 wyróżnień oraz nagrodę specjalną.
– Co warte podkreślenia, wśród nagrodzonych i wyróżnionych tytułów królują zdecydowanie publikacje polskich autorów. Wszystkie docenione przez jury tytuły napisane są ze znawstwem tematu przez podróżników-pasjonatów, dzięki temu czytelnik, także wymagający turysta, może mieć pełne zaufanie do zamieszczonych tu informacji – tak merytorycznych, jak i praktycznych – komentuje Ewa Tenderenda-Ożóg, zastępca redaktora naczelnego „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”.
Zgłaszane przez wydawców publikacje rozpatrywano w trzynastu kategoriach: przewodnik tekstowy, przewodnik ilustrowany, przewodnik kieszonkowy, przewodnik dla aktywnych, poradnik podróżniczy, mapa i plan turystyczny, książka podróżnicza, album, przewodnik dla dzieci, przewodnik mobilny, przewodnik kulinarny, książka reportażowa i wydarzenie roku.
Tytuł „Wydarzenie Roku 2018” otrzymało Wydawnictwo Arkady za publikac
je dokumentujące zabytki architektury na Kresach i ocalające je od zapomnienia – „Leksykon zabytków architektury Kresów południowo-wschodnich” i „Leksykon zabytków architektury Kresów północno-wschodnich” Magdy i Mirka Osip-Pokrywków. Wykonana przez nich praca imponuje zasięgiem, szczegółowością opisów, wysokim poziomem fotografii i ich interesującym doborem, co w rezultacie daje sugestywny obraz bogactwa kulturowego powstałego na Kresach. Magda Osip-Pokrywka i Mirek Osip-Pokrywka zawodowo zajmują się podróżowaniem i dokumentacją ciekawych miejsc. Do tegorocznej Nagrody zgłoszono aż trzy tytuły ich autorstwa, poza publikacją nagrodzoną – album „Polska. Na szlakach św. Jana Pawła II” (Jedność) oraz „Polskie ślady na Białorusi” (Bosz).
Nagrodę główną w kategorii „przewodnik tekstowy” otrzymały dwie publikacje: „Chiny. Smocze imperium” Krzysztofa Dopierały (Bezdroża) i „Iran nowoczesnych ajatollahów” Zbigniewa Mielczarka(Sorus).
Wyróżnienie w tej kategorii otrzymał przewodnik „Malezja, Singapur i Brunei. Tropiki w kolonialnym stylu” (Bezdroża) również autorstwa Krzysztofa Dopierały.
Spośród przewodników ilustrowanych jury nagrodziło „Tajlandię. Przewodnik 3w1” Katarzyny Byrtek (ExpressMap Polska).
Wyróżnienia otrzymały: „Polskie ślady na Białorusi” Magdy i Mirka Osip-Pokrywków (Bosz) i „Meksyk. Jukatan i Chiapas. Travelbook” Ewy Pytel-Skiby i Pawła Skiby (Bezdroża).
W kategorii „przewodnik kieszonkowy” nagrody głównej nie przyznano, wyróżniono natomiast dwie publikacje: „Osobliwości przyrodnicze i geologiczne regionu świętokrzyskiego” Krzysztofa Bzowskiego (Amistad/Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego) i „Szlakiem osobliwości kulturowych i przyrodniczych polsko-słowackiego pogranicza” (Amistad i Urząd Miasta i Gminy Zagórz).
Nagrodę główną w kategorii „przewodnik dla aktywnych” otrzymała publikacja „Miasta do góry nogami. Podziemia Europy i ich tajemnice” Joanny Lamparskiej i Piotra Kałuży (Burda Książki).
Nagrodę główną w kategorii „poradnik podróżniczy” zdobyła publikacja „TREK. Od marzenia do przygody. Wszystko o wędrowaniu” Mateusza Waligóry (Agora).
Mapa „Okolice Białegostoku. Narwiański Park Narodowy, Puszcza Knyszyńska” 1:85 000” (ExpressMap Polska) otrzymała nagrodę główną w kategorii „mapa i plan turystyczny”.
Wyróżnienia zdobyły dwie mapy: „Prokletije i Durmitor. Alpy Albanii i Czarnogóry. 1:65 000” (terraQuest) – laminowana, komfortowa mapa trekkingowa rejonu pogranicza Albanii, Czarnogóry i Kosowa – pasma górskiego Prokletije oraz „Pomorskie kołem się kręci” (Województwo Pomorskie) – seria ośmiu map rowerowych, w których uwzględniono ie tylko szlaki dla miłośników dwóch kółek, ale też szlaki piesze i trasy kajakowe oraz opis miejsc wartych odwiedzenia.
W kategorii „książka podróżnicza” rywalizowało wiele tytułów, wybór był bardzo trudny. Jury zdecydowało ostatecznie o nagrodzeniu ex aequo trzech publikacji: „Zanzibar – wyspa skarbów. Opowieści ze świata Suahili” Beaty Lewandowskiej-Kaftan (Edipresse Książki), „Pod ciemną skórą Filipin” Tomasza Owsianego (Muza) oraz „I cóż, że o Szwecji” Natalii Kołaczek (Wydawnictwo Poznańskie).
Wyróżnienia zdobyły aż cztery książki: „Sumienie Amazonii” Arkadego Radosława Fiedlera (Bernardinum) – dziennik wyprawy „Śladami Arkadego Fiedlera – 80 lat później”, „Czarny Diament tnie oceany” Jerzego Radomskiego (Bernardinum), „Góry na opak, czyli rozmowy z tymi, co zostają” Olgi Puncewicz (Burda Książki) oraz „U ludzi. Reportaże, opowieści i rozmowy” Marka Tomalika (Burda Książki) – zbiór znakomitych opowieści z różnych zakątków globu.
W kategorii „album” nagrody głównej nie przyznano, wyróżniono natomiast trzy publikacje. „Tamten pejzaż” Józefa Ambrozowicza (Agencja Wydawnicza Jota), „Kujawsko-pomorskie. Panorama Wisły” Jadwigi Elżbiety Czarneckiej i Marka Czarneckiego (Województwo Kujawsko-Pomorskie) oraz „Nur. Zapiski afgańskie” Moniki Bułaj (Burda Książki).
W kategorii „przewodnik dla dzieci” zwyciężył „Doba na oceanie. Jak przepłynąć Atlantyk kajakiem?” Agaty Loth-Ignaciuk, z ilustracjami Bartłomieja Ignaciuka (Druganoga).
Wyróżnienia w tej kategorii otrzymały: „7 x Gdańsk. Przewodnik dla młodych odkrywców” Tomasza Małkowskiego z ilustracjami Bartłomieja Brosza (Adamada) oraz „Mateusz na tropie św. Graala” Mateusza Pyrka i Ediego Pyrka (Juka).
W kategorii „przewodnik mobilny” nie przyznano nagrody głównej, wyróżniono natomiast dwie aplikacje: „Skarby Górali” (3Step i Fundacja Mapa Pasji) oraz aplikację „Puszcza Notecka” (Amistad).
W kategorii „przewodnik kulinarny” jury nagrodziło publikację „Italia do zjedzenia” Bartka Kieżuna, znanego jako Krakowski Makaroniarz (Buchmann).
W kategorii „książka reportażowa” nagrodę główną otrzymały ex aequo dwie publikacje: „Tu byłem. Tony Halik” Mirosława Wlekłego (Agora) oraz „Hajstry. Krajobraz bocznych dróg” Adama Robińskiego (Czarne).
Wyróżnienia w tej kategorii otrzymały: „Kanada. Ulubiony kraj świata” Katarzyny Wężyk (Agora), „Upały, mango i ropa naftowa” Wojciecha Ganczarka (Bezdroża) oraz „Indonezja. Po drugiej stronie raju” Anny Jaklewicz (Bezdroża).
W tym roku jury konkursu Nagrodą Magellana uhonorowało Lechosława Herza za kolekcjonowanie piękna polskiego krajobrazu, rozbudzanie wrażliwości i zachęcanie do pielęgnowania w sobie uważności. Lechosław Herz jest krajoznawcą, regionalistą, przyrodnikiem, podróżnikiem i publicystą, autorem kilkuset artykułów i esejów, wielu przewodników i albumów o szeroko rozumianym krajoznawstwie, popularyzatorem urody nizinnego Mazowsza, ale też Tatr, którym ofiarował sporą część młodości.
Lechosław Herz (fot. Mirela Tomczyk)
Patroni medialnymi Nagrody Magellana
Nagroda Kontynentów – PRÓG
W trakcie uroczystości przyznana została również nagroda PRÓG – nagroda magazynu podróżniczo-reporterskiego „Kontynenty”, przyznawana przez kapitułę Nagród Magellana.
Próg oddziela dom od świata, zamknięte od otwartego, znane od nieznanego. Wystarczy wyjść za próg, by rozpocząć podróż, by zaczęła się przygoda – tak uzasadniał ustanowienie nagrody Dariusz Fedor, redaktor naczelny “Kontynentów”.
W tym roku Próg trafił w ręce podróżnika, fotografa, snowboardzisty, a nawet wspinacza, ale przede wszystkim reportera – Bartka Sabeli za „przekraczanie progu dzielącego relację z podróży, reportaż od literatury”.
