Książka zawiera omówienia stu filmów produkcji polskiej (w nielicznych
wypadkach jest to koprodukcja)‚ zdaniem autora najlepszych i najważniejszych.
Są to wyłącznie pozycje fabularne i tylko te‚ które wyświetlano
w kinach. Przegląd otwiera dramat ‚‚Dziesięciu z Pawiaka” z 1931 roku‚ pierwszy polski film dźwiękowy. Zamyka
zaś ‚‚Pianista” Romana Polańskiego z 2002 roku. Każdy omawiany obraz zaopatrzony został w podstawowe dane‚
takie jak nazwisko reżysera‚ scenarzysty‚
autora zdjęć‚ muzyki i dekoracji oraz listę aktorów‚ nie tylko odtwórców ról pierwszoplanowych. Jest także jednozdaniowe‚
umieszczone w specjalnej ramce‚ podsumowanie głównych wartości
dzieła‚ wyjęte z recenzji lub wypowiedzi
znanego krytyka (np.Zygmunt Kałużyński)‚ publicysty (Adam Michnik)‚ pisarza (Wojciech Żukrowski) lub twórcy filmowego (Krzysztof Kieślowski).

W książce przeczytamy o ważniejszych
dziełach polskiej kinematografii.
Są więc ‚‚Zakazane piosenki”‚ ‚‚Kanał”‚ ‚‚Rękopis znaleziony w Saragossie”‚
‚‚Faraon”‚ ‚‚Barwy ochronne”‚ ‚‚Człowiek z marmuru” (i ‚‚z żelaza”)‚ a z nowszych pozycji ‚‚Edi”‚ ‚‚Dzień świra”
i wspomniany ‚‚Pianista”. Oczywiście
każdy tego rodzaju wybór jest po części subiektywny‚ a wtedy nasuwają się pytania i wątpliwości. Tak jest i tutaj.
Można starać się dociekać, dlaczego autor pominął np. ‚‚Kilera” Machulskiego‚
jedną z najbardziej przebojowych komedii rodzimej kinematografii czy nagrodzone
w Moskwie ‚‚Życie jako choroba
przenoszona drogą płciową” Zanussiego.
Nie ma też ‚‚Zemsty” według Fredry – ani w wersji Bohdziewicza i Korzeniewskiego
z 1956 r.‚ ani dokonanej przez Andrzeja Wajdę w 2002. Można spierać się o taki czy inny dobór tytułów
(może warto było także uwzględnić
‚‚Test pilota Pirxa” Marka Piestraka‚ jeden z nielicznych udanych polskich filmów science-fiction)‚ ale całość satysfakcjonuje‚
zwłaszcza‚ że Lewandowski
nie idzie na łatwiznę i nie koncentruje
się wyłącznie na kinie powojennym‚ lecz prezentuje kilka przedwojennych perełek‚ jak ‚‚Młody las”‚ ‚‚Dybuk”‚ ‚‚Strachy”.