To dziwne, ale do tej pory nie mieliśmy opracowania obejmującego tak ważną dziedzinę polskiej sztuki XX wieku, jaką jest plakat filmowy. Właśnie ten gatunek grafiki stał się sztandarowym i eksportowym
osiągnięciem polskiej twórczości artystycznej,
zwłaszcza w czasach, gdy w innych
dziedzinach nie było raczej czym się chwalić. „Mniej więcej od połowy lat 50. do końca lat 70. XX wieku polski plakat filmowy zyskał prawdziwą autonomię, którą
wspierała tradycja projektowa i rynkowa
niezależność. Uwolnienie zaś od presji politycznej (socrealizm) pozwoliło na rozłożenie
skrzydeł i wysokie loty” – czytamy w albumie, który stanowi podsumowanie dokonań polskich twórców od początków istnienia kina po czasy nam najnowsze.

Publikacja jest w dużej mierze dziełem zbiorowym. Dorota Folga-Januszewska, wieloletnia wicedyrektor Muzeum Narodowego
w Warszawie, to – jak zaznaczono
w książce – autorka „koncepcji, tekstu i opracowania”. Wspomagali ją twórcy idei artystycznej i projektu graficznego czyli Justyna
Czerniakowska i prof. Lech Majewski,
a także Maria Krupik jako konsultant merytoryczny. Z pewnością swój udział w ostatecznym kształcie dzieła miał też wydawca.

Autorka podkreśla związki plakatu filmowego
z reklamą i propagandą, fotografią
i fotomontażem, a także wyodrębnia poszczególne
okresy, które dla czasów powojennych
zawarte są w rozdziałach o sugestywnie
brzmiących tytułach: „Narodziny polskiej szkoły plakatu filmowego”, „Obok socrealizmu
1949-1955”, „Plakat uwolniony”, „Rok 1981” czy „Przemiany”. Nie brakuje też interpretacji sięgających po psychoanalizę i myśl freudowską, są oczywiście też odniesienia
do innych dziedzin sztuki, jakie miały wpływ na twórczość polskich grafików.

Część druga pracy to pozbawiona odrębnego
tytułu galeria najciekawszych i najbardziej
znanych dokonań ułożonych podobnie jak część pierwsza w porządku chronologicznym,
gdzie jednak czasy przedwojenne z jednej
strony i czasy najnowsze z drugiej,
stanowią dwa niezbyt znaczące marginesy, gdyż o wartości kolekcji decydują dokonania „ze środka” czyli ze wspomnianej złotej ery polskiego
plakatu. Dlaczego czas ten był tak wspaniały dla wielu zjawisk artystycznych, nie tylko przecież dla grafiki, która jednakże
wysuwała się z pewnością na czoło tych osiągnięć – napisano już wiele w innych miejscach.
Tutaj więc tylko pokreślmy, że był to czas prawdziwie wielkich twórców, którzy zdobyli trwałe miejsce w światowej grafice, a te najważniejsze nazwiska to: Wojciech Zamecznik,
Tadeusz Trepkowski, Henryk Tomaszewski,
Jan Lenica, Wojciech Fangor, Walerian
Borowczyk, Roman Cieślewicz, Franciszek
Starowieyski, Jan Młodożeniec, Waldemar
Świeży – wymienione tu w kolejności reprodukowanych w albumie prac. Dodajmy do nich jeszcze młodsze pokolenie z Andrzejem
Pągowskim i Lechem Majewskim.