środa, 6 września 2023
WydawcaCzarne
AutorRyszard Koziołek
RecenzentAnna Kiełczewska
Miejsce publikacjiWołowiec
Rok publikacji2023
Liczba stron256
Tekst pochodzi z numeru MLKMagazyn Literacki KSIĄŻKI 8/2023

Zbiór esejów Ryszarda Koziołka to moje tegoroczne olśnienie literackie. Zachętę usłyszałam od nieocenionej Pauliny Wilk. Literaturoznawca, profesor uniwersytecki i rektor Uniwersytetu Śląskiego przypomina tym tomem, że czytanie, jakkolwiek patetycznie to zabrzmi, pozwala budować wspólnotę. Przypomina o wywrotowej i transformującej mocy literatury. Autor bierze pod lupę wiele kanonicznych tytułów. Na przykładzie Nikosa Kazantzakisa udowadnia niepoprawność polityczną Zorby, jego szowinizm i seksizm, a jednocześnie przeciwstawia się głosom wzywającym do odesłania pisarza na kulturowe wygnanie. Pojawiają się także głosy domagające się wykreślenia powieści „W pustyni i w puszczy” Sienkiewicza z listy lektur (przypomnijmy na marginesie, że prof. Koziołek wydał wybitne „Ciała Sienkiewicza. Studia o płci i przemocy”). Autor pochyla się nad fenomenem powieści o Harrym Potterze i zastanawia się, jak mogłaby go odczytać nieodżałowana prof. Janion. Pisze o początkowych reakcjach części krytyki literackiej na twórczość Olgi Tokarczuk i o tym, jak dzisiaj nadużywana jest figura „czułego narratora”. Jerzego Pilcha nazywa krotochwilnym Hiobem, gdy ten wybitny stylista podejmował się niewyobrażalnego zadania przekucia cierpienia związanego z chorobą Parkinsona w materię słowa, pozostawiając nam świadectwo w postaci trzech tomów „Dziennika”. Koziołek przygląda się naszej współczesności, pisze o swoich zdziecinnieniach, czyli o upodobaniu do seriali, odnosząc je do XIX-wiecznych powieści w odcinkach, drukowanych w prasie. Jego rozważania biblijne nabierają nowych znaczeń w kontekście kryzysu uchodźczego i wojny w Ukrainie, o czym przejmująco pisze w zakończeniu. W tomie znajdziemy też echa dotyczące kryzysu Kościoła, pedofilii, która wciąż nie została rozliczona. Przypomina, że żeby wiedzieć, „trza cytać, panocku, dużo cytać”.

Podaj dalej
OCEŃ KSIĄŻKĘ