Młoda kobieta rozmawia długo
i wnikliwie z dwoma bardzo
dojrzałymi mężczyznami o… dzieciach. Ci mężczyźni to nie tylko znane i uznane autorytety psychologii i psychoterapii, to także,
a może przede wszystkim, doświadczeni
ojcowie. Takie „odwrócenie”
standardowej w komunikacji
nie tylko publicznej sytuacji, polegającej na tym, że o dzieciach mówią
tylko kobiety, również pouczając
mężczyzn – samo w sobie jest wartościowe… Dziecko jako odrębny,
szczególny rodzaj człowieka, wymagający
specyficznego traktowania
to w ogóle wynalazek dość nowy.
W paternalistycznej Polsce zaś, nowoczesne, przeciwstawne autorytarnemu
podejście do wychowania
i opieki nad dzieckiem przyjmuje
się szczególnie opornie. Od co najmniej stuleci pojedynczy człowiek
był u nas „dla” narodu, ojczyzny,
wiary, takoż dziecko rosło „dla” rodziców, rodziny, szkoły, parafii,
służby… Nie dla siebie, swojego spełnienia, szczęścia, rozwoju… Ta książka mądrze, prosto i przekonująco
tłumaczy na podstawowych i powszechnie
obecnych w dyskusjach o wychowaniu i opiece nad dziećmi opozycjach „co robić, by nasze dzieci miały udane życie…”: Przykład czy słowo? Autorytet czy kontrola? Jeden
głos czy dwa? Własna korzyść czy poświęcenie? Kochać czy wymagać?
Karać czy nagradzać? Ciało
czy umysł? Dar czy dług?… Te opozycje to jednocześnie tytuły kolejnych
rozdziałów… Udzielane odpowiedzi
nie są wbrew możliwym pozorom zawsze oczywiste. Ostatni
rozdział, jakby podsumowujący, zatytułowany „Zasada walizki” mówi
po prostu o tym, że wszystko to, co składa się na osobowość, charakter
dziecka jest jak zawartość walizki, którą dorośli, przede wszystkim rodzice,
przez lata pakowali, nie zawsze intencjonalnie. Zbyt często zdziwieni rezultatem ostatecznym.