Sobota, 29 kwietnia 2023
WydawcaCzarne
AutorAngela Saini
TłumaczenieHanna Pustuła-Lewicka
RecenzentAneta Kanabrodzka
Miejsce publikacjiWołowiec
Rok publikacji2022
Liczba stron344
Tekst pochodzi z numeru MLKMagazyn Literacki KSIĄŻKI 4/2023

Pod postacią książki Angeli Saini feministki dostały do ręki potężną broń, a mianowicie zgrabne argumenty podważające słuszność wizji świata, w której kobieta jest mniej wartościowa i inteligentna od mężczyzny. Żeby było jasne: tej pracy daleko do żarliwego politycznego manifestu. Przeciwnie, cechuje ją wyważenie i naukowa dociekliwość, choć akurat naukowe podejście zostało w tej publikacji mocno poturbowane.

Zakorzenione w tradycji i kulturze przekonanie o gorszości kobiet dotyczy różnych aspektów: inteligencji, zdolności motorycznych i analitycznych, popędu seksualnego, orientacji przestrzennej. Jak się wydaje, dowodów na taki stan rzeczy nauka dostarczyła już wystarczająco dużo, w tym wiele niepodważalnych, jak chociażby ten, że kobieta ma mniejszy mózg od mężczyzny, a dobrze wiadomo, co to oznacza.

Angela Saini przygląda się jednak badaniom dotyczącym różnic między płciami w życiu człowieka od wczesnego dzieciństwa do starości i dochodzi do wniosku, że ich wyniki łatwo jest podważyć. Kiedy podąża się ścieżką jej rozumowania, zdumiewa fakt, jak bardzo nauce daleko jest czasami do obiektywizmu. Z wielu wziętych pod lupę analiz przebija stronniczość. Rzecz w tym, że perspektywa i przekonania badacza często wpływają na wyniki jego pracy. Ważne jest na przykład, od jakich wychodzi założeń, czy nie stawia za pewnik czegoś, co dopiero należałoby udowodnić, czy uwzględnia te elementy, które nie pasują do tezy. Saini niejednokrotnie wykazała, że gorszość kobiet w wielu badaniach była podawana jako punkt wyjścia. W ten sposób nauka, zamiast badać i udowadniać, utrwalała społeczne stereotypy.

Wróćmy zatem do tego nieszczęsnego kobiecego mózgu. Mniejszy może mniej – to zdaniem naukowców wydaje się oczywiste. Tylko że tam, gdzie ewolucjoniści postawiliby kropkę, Saini rozwija wywód i mówi: skoro o inteligencji decyduje wielkość mózgu, to znaczy, że bardziej inteligentne od mężczyzn są choćby słonie i walenie, bo przecież ich mózgi są większe. A to dopiero początek całej listy nielogicznych wywodów, nieścisłości, przemilczeń i pochopnie wyciągniętych wniosków.

Podaj dalej
OCEŃ KSIĄŻKĘ