„Za stolikiem siedzi Maria i patrzy na mnie. Jej twarz wydaje się nieruchoma, ale to złudzenie, bo każde, nawet najdrobniejsze drgnienie, nieznaczne pochylenie głowy, prawie niewidoczny skręt szyi, rozchylenie warg, mrugnięcie powiek, sprawia, że Maria nie przestaje byś sobą, nieustannie się zmienia. (…) Ta zmienność, a jednocześnie tożsamość – jest właśnie życiem. Daje poczucie trwałości naszego istnienia i wieczności naszych uczuć” – wspominał bohaterkę książki jej mąż, pisarz Kornel Filipowicz na kartach „Fizjologii”.

Maria Jarema, której życie i twórczość Agnieszka Dauksza rozkłada na czynniki pierwsze, była plastyczką, uczennicą Xawerego Dunikowskiego. Początkowo zajmowała się wyłącznie rzeźbą – przeszła od swoistego ekspresjonizmu do aluzyjnych kompozycji abstrakcyjnych. Potem tworzyła też gwasze, tempery oraz akwarele. Jej malarstwo ewaluowało od tendencji kolorystycznych, zbliżając się do surrealizmu i sztuki bezprzedmiotowej. Szczególnie charakterystyczne są jej monotypie, w których płaskie, czyste sylwetki oraz przejrzyste zarysy – nakładając się na siebie – sprawiają wrażenie ruchu i przestrzeni. Zmarła przedwcześnie w wieku niespełna pięćdziesięciu lat. Artystka zajmowała się też scenografią, współpracując z eksperymentalnymi teatrami Tadeusza Kantora. Przed wojną Cricot, po niej Cricot 2. Ale do historii przeszła też jako emancypantka i wieloletnia egeria krakowskiej cyganerii. I właśnie te elementy stanowią motyw wiodący tej wnikliwej biografii, która z pewnością zainteresuje nie tylko amatorów sztuk plastycznych.