Czwartek, 12 grudnia 2024
WydawcaPIW
AutorRainer Stach
TłumaczenieSława Lisiecka
RecenzentSebastian Walczak
Miejsce publikacjiWarszawa
Rok publikacji2024
Liczba stron680
Tekst pochodzi z numeru MLKMagazyn Literacki KSIĄŻKI 11/2024

Czesław Miłosz żył 93 lata. Jego biografię Andrzej Franaszek zmieścił na 992 stronach. Antoniego Słonimskiego, lat 81, Joanna Kuciel-Frydryszak zamknęła w niespełna pięciuset. Jak to możliwe, że Rainer Stach opisał jedynie pięć lat życia Franza Kafki na prawie siedmiuset stronach?

Trzytomowa biografia autora „Procesu” jest w trakcie publikacji. Właśnie otrzymujemy jej drugą część. Jak wiemy z licznych informacji prasowych, niemiecki biograf pracował nad swoim opus magnum aż 18 lat, z czego najdłużej właśnie nad środkowym tomem. W 1910 roku Kafka rozpoczął pisanie swojego dziennika i tym właśnie tropem podążył jego biograf, opierając na nich swoją książkę.

Nie jest to jednak jedyne źródło, które stanowi podstawę publikacji. Duża część czerpie wiadomości z korespondencji z Felicją Bauer, narzeczoną pisarza. Odkrycie jej spuścizny diarystycznej zawdzięczamy właśnie Stachowi, a przez to, że zachowało się wiele listów obojga narzeczonych, materiał był bardzo interesujący. To sprawia, że powstała książka nie jest kolejną powtórką znanych już informacji podawanych w poprzednich biografiach.

Co ciekawe, autor stara się pokazywać pisarza nie tylko z tej stereotypowej strony melancholika, artysty, egocentryka, wrażliwca. W wyniku analizy źródłowej widać, że Kafka miewał także wiele pogodnych okresów, ale te rzadziej był odnotowywane w listach lub dziennikach. Pokazuje to, że Rainer Stach to nie tylko sprawny badacz, ale i dobry psycholog o wyważonych sądach wobec swojego bohatera.

„Lata decyzji 1910-1915” to biografia nie tylko Kafki, ale i osób mu najbliższych. Rodziców, którzy mierzą się z przekazaniem rodzinnego sklepu galanteryjnego. Relacji między siostrami i ich mężami, którzy walczyli o wpływy w rodzinie, skoro jedyny syn nie spełniał oczekiwań ojca. To także dokument ilustrujący dwudziestowieczne dzieje kultury żydowskiej, syjonizmu oraz mapa miejsc, z którymi pisarz był związany.

Holistyczna formuła książki stanowi wyzwanie przed czytelnikami chcących dopiero poznać Franza Kafkę, ale jest też gratką dla wielu osób, których autor „Zamku” fascynuje.

Podaj dalej
OCEŃ KSIĄŻKĘ