Tradycyjnie wybitni historycy sztuki tworzą publikacje o zbiorach i muzeach swojego kraju. Ale są wyjątki, a dwoma przypadkami opracowania zbiorów zagranicznych przez polskich autorów może się pochwalić wydawca z warszawskiego Powiśla, wieloletni lider w obszarze książki artystycznej. Takim dziełem był wydany w 2016 roku w monumentalnej serii „Arcydzieła Malarstwa” tom autorstwa prof. Doroty Folgi-Januszewskiej zatytułowany „Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu”, którego oryginalna nazwa brzmi Kunsthistorisches Museum Wien i pod tą nazwą jest znane szeroko na świecie jako jedno z najważniejszych muzeów sztuki.

Teraz nakładem tego samego wydawcy ukazała się podobna w założeniu wielka księga poświęcona kolejnemu znaczącemu muzeum, tym razem w Amsterdamie. Bez wątpienia zachwyca z jednej strony ogromną kolekcją wspaniałych reprodukcji, a z drugiej, co jest jej największym atutem – szczegółowym opracowaniem ukazanych dzieł. Amsterdamskie muzeum zgromadziło ogromny zbiór dzieł sztuki ze wszystkich gatunków, ale w nowym albumie prezentowane jest tylko malarstwo, co nie jest wadą, a wręcz zaletą, bo pozwala skupić się czytelnikowi na tym, co w tych zbiorach jest najpiękniejsze i najcenniejsze.

Począwszy od reprodukowanego na obwolucie i okładce portretu „Młodej kobiety ogrzewającej dłonie” Caesara Boëtiusa van Everdingena po wspaniałe i dobrze znane dzieła Vermeera, Rembrandta, Fransa Halsa i innych wielkich artystów z XVII stulecia, zwanego Złotym Wiekiem, autorzy zaprezentowali fascynującą kolekcję ponad 500 dzieł z syntetycznymi wstępami do każdego rozdziału i lapidarnymi i wnikliwymi opisami, co – jak już podkreśliliśmy – nadaje tej publikacji charakter naukowy.

O portrecie z okładki czytamy: „dziewczyna w różowej, podszytej futrem pelerynce na głowie ma chustę obrębioną koronką, a także perłowe kolczyki i naszyjnik. Jej dłonie są ukryte pod materiałem – ogrzewa je nad naczyniem wypełnionym rozżarzonymi węglami. To dlatego obraz uznawany jest również za alegorię zimy”.

Prof. Antoni Ziemba jest jednym z najwybitniejszych badaczy sztuki niderlandzkiej, holenderskiej i flamandzkiej i to o międzynarodowej renomie, a wysoki poziom naukowy reprezentują również współautorzy: dr Aleksandra Janiszewska-Cardone i dr Piotr Borusowski z Muzeum Narodowego w Warszawie. Autorzy podczas promocji albumu, jaka odbyła się oczywiście w tym szczególnym miejscu, przypomnieli postać zmarłej w 2019 roku Hanny Benesz, historyczki sztuki, specjalistki w dziedzinie sztuki niderlandzkiej i flamandzkiej, której swoje dzieło zadedykowali.