Do dzisiejszych czasów zachowały
się utwory
poetyckie ok. 300 autorów z okresu polskiego
oświecenia.
Umiejętność
pisania wierszy była jednak w tamtym czasie elementem wykształcenia‚
podobnie jak retoryka‚ do liczby „poetów” należy zatem podchodzić ostrożnie. Antologia poezji polskiego oświecenia‚ zebrana
przez znakomitych badaczy tego
okresu – Teresę Kostkiewiczową i Zbigniewa Golińskiego – pokazuje
jednak w pełni bogactwo twórcze‚ włącznie z anonimowymi utworami politycznymi i patriotycznymi‚ jakie powstawały w okresie konfederacji barskiej‚ pierwszego rozbioru‚ Sejmu
Wielkiego‚ targowicy i powstania
kościuszkowskiego. Z naturalnych powodów najwięcej pisały w tamtym okresie osoby duchowne‚ niemniej wiersze dotyczą najczęściej spraw świeckich. Mieliśmy wtedy trzech wybitnych poetów – Ignacego Krasickiego‚
Franciszka Karpińskiego i Franciszka Dionizego Kniaźnina‚ którzy pozostawili po sobie pokaźny
dorobek. Wiersze pisali też myśliciele
i publicyści polskiego oświecenia‚
m.in.: Józef Andrzej Załuski‚ Wacław Rzewuski‚ Franciszek Bohomolec‚
Adam Naruszewicz‚ Stanisław Trembecki‚ Ignacy Potocki‚ Stanisław Kostka Potocki‚ Franciszek Zabłocki‚ Julian Ursyn Niemcewicz‚ Hugo Kołłątaj‚
nawet Adam Jerzy Czartoryski. W antologii wiersze ułożono w kolejności
chronologicznej aktywności literackiej‚
ale i społecznej‚ ich autorów‚
co pozwala prześledzić zmiany jakie zachodziły w stylistyce utworów. Tom zamykają Bruno Kiciński i Stanisław
Starzyński. Ogółem zebrano tu ok. 500 wierszy ponad 60 autorów‚ do twórczości każdego z nich wprowadza
nota biograficzna.